ปกติมะนาวจะออกดอกเดือนธันวาคมถึงเดือนกุมภาพันธ์ ผลจะแก่ประมาณเดือนพฤษภาคม-เดือนสิงหาคม ซึ่งในช่วงดังกล่าวนี้มะนาวจะขายได้ราคาถูก แต่ถ้าผลแก่ในช่วงเดือนมกราคม-เมษายน ซึ่งเป็นระยะที่ผลผลิตมะนาวมีน้อยจึงทำให้ขายมะนาวได้ราคาสูง มะนาวเริ่มจากออกดอกถึงผลแก่ใช้เวลาประมาณ ๖ เดือน ถ้าต้องการให้มะนาวเก็บผลผลิตได้ในช่วงเดือนมกราคม-เมษายน ให้นับย้อนหลังไป ๖ เดือน ได้มีผู้พยายามหาวิธีที่จะให้มะนาวออกนอกฤดูมีหลายวิธีเช่น

๑.  ตัดปลายกิ่งหรือตัดแต่งกิ่งออกประมาณ ๑-๒ นิ้วทั้งต้น แล้วใส่ปุ๋ยเพื่อกระตุ้นให้ออกดอก

๒.  รมควันต้นมะนาวเพื่อให้ใบร่วง แล้วแตกใบใหม่พร้อมกับให้ดอกตามมา

๓.  ใช้น้ำอุ่นค่อนข้างร้อนฉีดให้ใบร่วง

๔.  ใช้ลวดเล็ก ๆ รัดโคนกิ่งใหญ่ เพื่อให้กิ่งมะนาวมีการสะสมอาหาร

๕.  ปล่อยน้ำเข้าขังสัก ๓ วัน จึงปล่อยออก

๖.  งดการให้น้ำเพื่อให้ใบเหี่ยว แล้วกลับมารดน้ำและใส่ปุ๋ยเคมีกระตุ้นให้ออกดอก

๗.  ใช้ปุ๋ยยูเรีย ๕℅ โดยน้ำหนักละลายน้ำฉีดให้ใบไหม้และร่วง แล้วใส่ปุ๋ยเร่ง

จะเห็นได้ว่าแต่ละวิธีดังกล่าวก็สามารถทำให้มะนาวออกดอกได้ทั้งสิ้น แต่ไม่แนะนำให้ปฏิบัติเพราะจะทำให้ต้นมะนาวโทรมเร็วและบางต้นอาจถึงตายได้ง่าย ๆ

ดังนั้นจึงขอแนะนำวิธีที่ได้ผลและต้นมะนาวจะไม่โทรมเร็วดังนี้

๑.  ประมาณเดือนกันยายนใสปุ๋ยเคมีอัตราส่วน ๑:๓:๓ เช่น ปุ๋ยสูตร ๘-๒๔-๒๔ เป็นต้น เพื่อบำรุงให้ใบแก่เร็วขึ้น และเก็บสะสมไว้บำรุงดอกต่อไป

๒.  ประมาณต้นเดือนตุลาคมงดการให้น้ำ เพื่อให้ต้นมะนาวสะสมอาหาร ทำหลังจากใส่ปุ๋ย ๑ เดือน

๓.  ประมาณปลายเดือนตุลาคมให้น้ำเต็มที่หลังจากงดน้ำ ๑๕-๒๐ วัน

๔.  ต้นเดือนพฤศจิกายนหลังจากให้น้ำแล้วประมาณ ๗ วัน เริ่มออกดอก พ่นสารเคมีป้องกันกำจัดแมลงในช่วงให้ดอกอ่อน

๕.  ปลายเดือนพฤศจิกายนดอกเริ่มบาน และติดผล พ่นสารเคมีป้องกันกำจัดแมลงในช่วงติดผลเล็ก ๆ

๖.  ต้นเดือนธันวาคมใส่ปุ๋ยเคมีอัตราส่วน ๑:๑:๑ เช่นปุ๋ยสูตร ๑๕-๑๕-๑๕ เพื่อบำรุงให้ผลมีความสมบูรณ์ในขณะที่ผลมีขนาดเท่าเมล็ดข้าวโพด

๗.  ตั้งแต่เดือนกุมภาพันธ์ก็สามารถเลือกเป็นผลผลิตออกจำหน่ายได้ เมื่อผลมีอายุตั้งแต่ ๔ เดือนเป็นต้นไป

๘.  หลังเก็บผลผลิตหมดแล้ว ประมาณเดือนพฤษภาคม ทำการตัดแต่งกิ่ง ใส่ปุ๋ยคอกและปุ๋ยเคมีสูตร ๑๕-๑๕-๑๕ เพื่อบำรุงให้ต้นสมบูรณ์ต่อไป

จะเห็นได้ว่าวิธีนี้จะทำได้ในเขตที่ฝนทิ้งช่วงในเดือนตุลาคมเท่านั้น จึงจะได้ผลดี ถ้าหากฝนตกสม่ำเสมอตลอดไปจะทำให้ต้นมะนาวไม่มีการหยุดสะสมอาหารในเดือนตุลาคม ซึ่งจะไม่สามารถทำให้มะนาวออกดอกในเดือนพฤศจิกายนได้

ในช่วงออกดอกและติดผลเล็ก ๆ มักจะมีแมลงพวกเพลี้ยไฟและไรแดงระบาดมาก ควรฉีดพ่นด้วยยาป้องกันกำจัดแมลง เช่น เซวิน ฟอสซ์ เป็นต้น จะทำให้การติดผลดีและผิวสวยขายได้ราคาดี

บรรณานุกรม