กรดน้ำ

กรดน้ำ (Krot nam) กระต่ายจามใหญ่ กัญชาป่า มะไฟเดือนห้า ขัดมอญเทศ ขัดมอญเล็ก ตานซาน เทียนนา ปีกแมงวัน หญ้าจ้าดตู้ด หูปลาช่อน (ไทย) หญ้าหัวแมงฮุน (พายัพ) เอี่ยกำเช่า (จีน)
เป็นไม้พุ่มอายุปีเดียว (annual) ต้นตั้งตรงสูง 20-60 ซม. ลำต้นเป็นเหลี่ยม มีสันเห็นได้ชัด บริเวณโคนต้นมักจะเป็นสี่เหลี่ยม แต่ส่วนบนไม่แน่นอน ลำต้นเรียบ ไม่มีขน ค่อนข้างแข็งและเหนียว มีกิ่งก้านสาขามาก
ใบ เป็นใบเดี่ยว ออกตรงข้ามกัน และหมุนเป็นเกลียวรอบกิ่ง เกิดตามข้อ ข้อละ 3 ใบ หรือบางครั้งอาจจะพบเพียง 2 ใบ ก้านใบสั้นหรือไม่มีก้านใบ ลักษณะใบเป็นรูปหอก ยาว 2-5 ซม. กว้าง 7-15 มม. โคนใบแคบ ขอบใบหยักแบบฟันเลื่อย หรือหยักเป็นฟันเลื่อยซ้อนกัน ปลายใบแหลม


ดอก ออกเป็นช่อ (cyme) โดยมีดอกย่อย 1-3 ดอก ออกตามซอกใบ สีขาวแต่บางครั้งจะพบสีขาวปนน้ำเงินเรื่อๆ ดอกย่อยมีกลีบเลี้ยงสีเขียว 4 กลีบ โคนกลีบติดกันเล็กน้อย ปลายแหลม และมีขนสีขาวตามขอบของกลีบ กลีบดอกติดกันแล้วแยกเป็น 4 กลีบ สีม่วงซีดหรือสีขาว และมีขนสีขาว ยาวประมาณ 2 มม. ติดอยู่เป็นวงโดยรอบ ปลายกลีบค่อนข้างมน เกสรตัวผู้ 4 อัน ก้านยาว 2-2.5 มม. โคนก้านติดกับกลีบดอก อับละอองเรณู 2 เซล เกสรตัวเมีย 1 อัน มีรังไข่อยู่เหนือฐานดอก รังไข่แบ่งออกเป็น 2 ช่อง (carpel) ท่อรังไข่ยาว ปลายแยกเป็น 2 แฉก ดอกบานตอนเช้า ร่วงง่ายให้ผลเร็ว
ผล (capsule) ค่อนข้างกลม ขนาดเส้นผ่าศูนย์กลาง 2-3 มม. สีน้ำตาล ปลายจะหยักเว้าเป็น 2 พู เมื่อแก่จะแตกตามยาว ภายในมีเมล็ดเล็กสีน้ำตาลแก่ จำนวนมาก เป็นพืชที่มีระบบรากแก้ว
ขยายพันธุ์ โดยอาศัยเมล็ด พบขึ้นตามริมทาง และที่รกร้างโดยทั่วไป