กระเทียม

กระเทียม

สมุนไพรแก้กลาก เกลื้อน แก้จุกเสียด แน่น

ชื่อพื้นเมืองอื่นๆ หอมเทียม เทียม หัวเทียม

ชื่ออังกฤษ Garlic

ชื่อวิทยาศาสตร์ Allium sativum Linn.

วงศ์ Alliaceae

ลักษณะทางพฤกษศาสตร์

กระเทียมเป็นพืชล้มลุก สูงประมาณครึ่งเมตร มีลำต้นอยู่ใต้ดินเรียกว่าหัว หัวประกอบด้วยหัว (กลีบ) เล็กๆ อยู่รวมกันแน่น เนื้อสีขาว มีกลิ่นฉุนเฉพาะ บางครั้งในหนึ่งหัวมีกลีบเดียว เรียกว่า กระเทียมโทน หัวค่อนข้างกลม ใบเป็นใบเดี่ยวสีเขียวเข้ม ใบยาว แบน ปลายใบแหลม ส่วนโคนใบหุ้มซ้อนกัน ด้านล่างมีรอยพับเป็นสันตลอดความยาวของใบ ดอกเป็นดอกช่อ รูปร่ม ดอกสีขาวแต้มม่วงหรือสีชมพู ผลมีขนาดเล็ก มี 3 พู รูปร่างกลม เมื่อแก้จัดจะแตกได้

การปลูก

ปลูกโดยใช้หัวกระเทียมชอบอากาศเย็นและดินร่วนซุย

ปลูกได้ดีทางภาคเหนือของประเทศใทย ก่อนปลูกย่อยดินให้ละเอียดผสมปุ๋ยคอก นิยมยกแปลงดินให้สูงประมาณ 20 ซม. ใช้หัวฝังใต้ดินเล็กน้อย เหมาะที่จะปลูกต้นฤดูหนาว

ส่วนที่ใช้เป็นยา หัวใต้ดิน

ช่วงเวลาที่เก็บเป็นยา

เก็บในช่วงที่หัวแก่ อายุ 100 วันขึ้นไป

สารสำคัญ

ในหัวกระเทียมสด มีนํ้ามันหอมระเหยอยู่ประมาณ

ร้อยละ 0.1-0.4 ในนํ้ามันหอมระเหยประกอบด้วยสารเคมีที่มีกำมะถันเป็นส่วนประกอบอยู่หลายชนิด ที่สำคัญคือ อัลลิซิน (allicin), ซึ่งถูกทำลายได้โดยความร้อน อัลลิอิน (alliin), ไดอัลลิลไดซัลไฟด์ (diallyl disulfide) และยังมีเอ็นไซม์อัลลิเนส (allinase) ซึ่งเป็นเอ็นไซม์ที่สามารถเปลี่ยนอัลลิอิน ให้เป็นอัลลิซินได้

ประโยชน์ในการรักษา

1. ช่วยรักษาโรคผิวหนัง กลาก เกลื้อน

หัวกระเทียมสด นํ้าคั้นจากหัวกระเทียม และนํ้ามันหอมระเหยจากกระเทียม มีฤทธิ์ฆ่าเชื้อราได้หลายชนิด โดยเฉพาะกลาก เกลื้อน สารที่ออกฤทธิ์คือสารอัลลิซิน

วิธีใช้ ใช้หัวกระเทียมสดฝานบางๆ ขยี้หรือตำทาบริเวณที่เป็น โดยก่อนทาใช้ไม้ขูดผิวหนังบริเวณนั้นให้ผิวแดงๆ เพื่อให้ตัวยาซึมเข้าไปได้ดี ใช้ทาบ่อยๆ หรือทาเช้า-เย็น ปัจจุบันมีการทดลองเตรียมยาในรูปครีมของสารสกัดกระเทียมเพื่อใช้รักษาโรคผิวหนังกลาก เกลื้อน พบว่าใช้ได้ผลดี แต่กลิ่นแรงคนไข้ไม่ชอบ

2. นํ้ามันหอมระเหยในหัวกระเทียม ใช้แก้อาการท้องอืด ท้องเฟ้อ และแน่นจุกเสียด

วิธีใช้

2.1 นำกระเทียมมาปอกเปลือกเอาเฉพาะเนื้อ 5 กลีบ หั่นซอยให้ละเอียด รับประทานหลังอาหารทุกมื้อ

2.2 ใช้กระเทียม 5-7 กลีบ บดให้ละเอียด เติมนํ้าส้มสายชู

2 ช้อนโต๊ะ เกลือและนํ้าตาลเล็กน้อย ผสมให้เข้ากัน กรองเอานํ้าดื่ม

3. นอกจากนี้ ยังมีรายงานว่ากระเทียมมีฤทธิ์เป็นยารักษาโรคต่างๆ ได้อีกมากมาย เช่น ช่วยลดปริมาณไขมันในเส้นเลือดทั้งในคนปกติและคนที่มีโคเลสเตอรอลสูง ช่วยลดการอุดตันของหลอดเลือดได้ ทั้งนี้เนื่องจากสารในกระเทียมมีฤทธิ์ด้านการจับตัวของเกร็ดเลือด ช่วยลดความดันโลหิต ช่วยลดนํ้าตาลในเลือด ช่วยยับยั้งแบคทีเรียที่เป็นสาเหตุของโรคคอตีบ วัณโรค ไทฟอยด์ และการอักเสบ และช่วยขับพยาธิ เป็นต้น