กาซะลองคำ

(Tree Jasmine)
ชื่อวิทยาศาสตร์ Radermachera ignea (Kurz) Steenis
ชื่อวงศ์ BIGNOMIACEAE
ชื่ออื่น กากี จางจืด ปีบทอง ลำเภาหลามต้น อ้อยช้าง
ถิ่นกำเนิด พม่า ลาว ตอนเหนือของเวียดนาม ตอมใต้ของจีน
ลักษณะทั่วไป ไม้ต้นขนาดกลางถึงขนาดใหญ่ สูง 10-20 ม. ขนาดทรงพุ่ม 6-8 ม. ผลัดใบ เรือนยอดรูปไข่แคบโปร่ง ลำต้นเปลาตรง เปลือกต้นสีนํ้าตาลอมเทาหรือน้ำตาลครีม แตกเป็นสะเก็ดละเอียด


ใบ ใบประกอบแบบขนนกสามชั้นปลายคี่ เรียงตรงข้ามสลับตั้งฉาก แกนกลางใบประกอบยาว 20-50 ซม. ก้านใบบนสุดแยกออก 1 ครั้ง ก้านใบกลางแยก 2 ครั้ง และก้านใบล่างแยก 3 ครั้งใบทั้งหมดเป็นรูปสามเหลี่ยมใบย่อย 2-5 คู่ เรียงตรงข้าม รูปรีหรีอรูปไข่แกมรูปใบหอก กว้าง 2-5 ซม. ยาว 5 -12 ซม. ปลายใบแหลมติ่งโคนใบแหลม ขอบใบเรียบเป็นคลื่นเล็กน้อย แผ่นใบบางแต่ค่อนข้างเหนียวและย่น เป็นลอน สีเขียวเข้มเป็นมัน
ดอก สีเหลือง, ส้ม ออกเป็นช่อแบบช่อกระจะสั้นที่กิ่งแก่และลำต้น ช่อดอก มีขนนุ่มสั้น ดอกย่อยรูประฆัง 2-5 ดอก กลีบเลี้ยงเชื่อมติดกันเป็นหลอด ยาว 1.5-2 ซม. หลอดแยกลงครึ่งหนึ่งของหลอดเพียงด้านเดียว กลีบดอกเชื่อมติดกันเป็นหลอด ยาว 4-7 ซม. ปลายแยกเป็น 5 แฉก เกสรเพศผู้ 4 อัน เส้นผ่านศูนย์กลาง 1.5-2 ซม. ออกดอกเดือน ม.ค.-เม.ย.
ผล ผลแห้งแตกสองตะเข็บ เป็นฝักทรงกระบอกเรียวเล็ก บิดเล็กน้อย กว้าง 0.5-0.8 ซม. ยาว 26-40 ซม. มีขนนุ่มสีนํ้าตาลเข้ม เมื่อสุกสีนํ้าตาล เมล็ดทรงแบนมีปีกสองด้านสีขาว 20-40 เมล็ดต่อฝัก ติดผลเดือน ก.พ.-พ.ค. ขยายพันธุ์โดยการเพาะเมล็ด
นิเวศวิทยา พบตามป่าธรรมชาติบนภูเขาหินปูนทางภาคเหนือ
ใช้ประโยชน์ ปลูกเป็นไม้ประดับได้ และสามารถให้ร่มเงาได้ดี
หมายเหตุ ต้นไม้ประจำจังหวัดเชียงราย
ที่มา:วัลลิ์รุกขบุปผชาติ ตามรอยพระบาทบรมราชกุมารี โครงการอนุรักษ์พันธุกรรมพืชฯ มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลศรีวิชัย