ขี้เหล็กอเมริกัน

(Amarican cassia, ‘Popcorn bush)
ชื่อวิทยาศาสตร์ Senna spectabilis (DC.) Irwin & Barneby
ชื่อวงศ์ LEGUMINOSAE – CAESALPIMIOIDEAE
ชื่ออื่น ขี้เหล็กอเมริกา สุวรรณพฤกษ์
ถิ่นกำเนิด อเมริกากลางและอเมริกาใต้
ลักษณะทั่วไป ไม้ต้นขนาดเล็กถึงขนาดกลาง สูง 5-10 ม. ขนาดทรงพุ่ม 4-6 ม. ผลัดใบ ทรงพุ่มแผ่กว้าง เปลือกต้นสีน้ำตาลเข้ม ค่อนข้างเรียบ หรือแตกเป็นร่องตื้นตามแนวยาว
ใบ ใบประกอบแบบขนนก ปลายคู่ เรียงสลับ แกนกลางใบประกอบ ยาว 25-30 ซม. ใบย่อย 8-20 คู่ รูปรีแกมรูปไข่ กว้าง 1-2 ซม. ยาว 3-7 ซม. ปลายใบเป็นติ่งแหลม โคนใบมนและเบี้ยว แผ่นใบบางอ่อน สีเขียวสด ผิวใบด้านล่างมีขนประปราย


ดอก สีเหลือง ออกเป็นช่อแบบช่อแยกแขนงที่ปลายกิ่ง ช่อดอกตั้งยาว 30-40 ซม. ดอกย่อยรูปดอกหางนกยูง 6-60 ดอก กลีบเลี้ยง 5 กลีบ สีเขียว กลีบดอก 5 กลีบ มีขนาดไม่เท่ากัน เกสรเพศผู้ 10 อัน เป็นหมัน 3 อัน เส้นผ่านศูนย์กลางดอก 2.5-4 ซม.
ผล ผลแห้งแตกสองตะเข็บ เป็นฝักทรงกระบอก กว้าง 0.8-1.3 ซม.
ยาว 15-30 ซม. สีเขียวสด เมื่อสุกสีน้ำตาลเข้ม เมล็ดรูปรี สีน้ำตาลเข้ม 50-70 เมล็ดต่อฝัก ติดดอกออกผลตลอดปี ขยายพันธุ์โดยการเพาะเมล็ด
นิเวศวิทยา พบปลูกเลี้ยงอยู่ทั่วไป
การใช้ประโยชน์ ไม้ใช้ทำด้ามเครื่องมือ ไม้ถือ เครื่องเรือน ทำครก สาก ดอกและใบใช้ประกอบอาหาร
การใช้ประโยชน์ด้านสมุนไพร ใบและดอกใช้เป็นยาระบาย ถ่ายเสมหะ ทำให้เส้นหย่อน ถ่ายโลหิตระดูสตรี โดยมากใช้ร่วมกับแก่นแสมทะเล และแก่นขี้เหล็ก
ที่มา:วัลลิ์รุกขบุปผชาติ ตามรอยพระบาทบรมราชกุมารี โครงการอนุรักษ์พันธุกรรมพืชฯ มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลศรีวิชัย