ความสำคัญของพืชผัก

 

พืชผักมีความสำคัญต่อมนุษย์ในฐานะเป็นแหล่งอาหารที่สำคัญมาตั้งแต่สมัยโบราณ ตั้งแต่มนุษย์เริ่มตั้งหลักปักฐานสร้างที่อยู่อาศัยที่แน่นอนเป็นที่เป็นทาง มนุษย์ที่เริ่มปลูกพืชปลูกผัก เพี่อเอาไว้กินเป็นอาหารแทนที่จะอาศัยเก็บเอาจากธรรมชาติ เพียงอย่างเดียว จนมาถึงปัจจุบันพืชผักที่มนุษย์เพาะปลูกเอาไว้กินก็มีการพัฒนาพันธุ์ และประเภทมีมากมายหลายร้อยประเภท

ที่ว่าผักเป็นแหล่งอาหารที่สำคัญของมนุษย์นั้นก็คือ ในผักมีสิ่งต่าง ๆ ที่จำเป็นต่อร่างกาย ซึ่งในอาหารชนิดอื่นมีไม่เพียงพอหรือไม่มี พืชผักเป็นแหล่งสำคัญของธาตุอาหารที่จำเป็นต่อร่างกายโดยอุดมด้วยธาตุแคลเซียมและธาตุเหล็ก เป็นแหล่ง ที่ให้วิตามินหลายอย่าง ร่างกายของมนุษย์จำเป็นต้องได้ธาตุอาหารไม่น้อยกว่า 10 ชนิด

ในการพัฒนาและควบคุมการเจริญเติบโตให้เหมาะสมเป็นปกติ พืชผักสีเขียวเป็น แหล่งที่ดีของธาตุอาหารที่จำเป็นต่อร่างกาย  เช่น คะน้า บร๊อคโคลี ผักกาดเขียว เป็นแหล่งของธาตุแคลเซียม ถั่วต่าง ๆ เป็นแหล่งของธาตุเหล็กและโปรตีน พืชผักประเภทหัวเช่น มันฝรั่ง มันเทศ หอมหัวใหญ่ เป็นแหล่งของธาตุฟอสฟอรัสและคาร์โบไฮเดรท พืชผักสีเขียวและสีเหลือง เป็นแหล่งของวิตามินเอ, ซี, ไทอามิน, ไนอาซีน และกรดโฟลิค

ผักยังมีคุณสมบัติช่วยให้ระบบอาหารของร่างกายลดสภาพความเป็นกรดโดยสาเหตุมาจากการย่อยอาหารประเภทเนื้อสัตว์ เนย และอื่น ๆ เยื่อใยของผักช่วยให้ระบบขับถ่ายของร่างกายเป็นไปอย่างปกติ ลดการเป็นโรคลำไส้, ปอดบวม และมะเร็งในลำไส้ใหญ่ อีกทั้งยังมีผลต่อการลดปริมาณคลอเลสเตอรัล ช่วยลดความดัน ช่วยป้องกันโรคไส้ติ่งอักเสบ ผักประเภทที่ให้เยื่อใยคือพวกใบผักต่าง ๆ เช่น คึ่นช่าย กะหล่ำ และผักกาดต่าง ๆ จะมีน้ำสะสมอยู่มาก นอกนั้นจะเป็นพวกเซลลูโลสและ เยื่อใย

นอกจากจะมีความสำคัญในฐานะเป็นแหล่งอาหารที่มีความจำเป็นต่อร่างกายเป็นอย่างมากแล้ว พืชผักยังเป็นสินค้าที่สำคัญและมีมูลค่าทางเศรษฐกิจอย่างมหาศาล ในแผนพัฒนาเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ ฉบับที่ 6 ในช่วงปี 2530-2534 พืชผักได้รับการเสนอเอาไว้ในแผนพัฒนาระบบการผลิต การตลาด และการสร้างงาน โดยมีกลยุทธ์ของแผนอยู่ว่า “ผลิตเพื่อขาย” โดยโอกาสในการขยายการผลิตและการตลาดของพืชผักมีได้ทั้งในและต่างประเทศ ก่อให้เกิดการจ้างงาน และมีโอกาส ที่จะก่อให้เกิดอุตสาหกรรมต่อเนื่อง เช่น อุตสาหกรรมแปรรูปผักและการผลิตเมล็ดพันธุ์

พื้นที่ปลูกผักในประเทศไทยในปี 2525/2526 มีพื้นที่ถึง 1,997,268 ไร่ ปริมาณพืชผักที่ผลิตได้ 1,968,771 ตัน คิดเป็นมูลค่าหลายร้อยล้านบาท ปริมาณ และมูลค่าผักสดและผักแปรรูปส่งออกในช่วงปี 2525/2526 พบว่ามีแนวโน้มเพิ่มขึ้นโดยลำดับ และสำหรับด้านการนำเข้าก็มีแนวโน้มที่ลดลงทุกชนิด การส่งออกในปี 2525 ผักสดและผักแปรรูปส่งออกมีประมาณ 38,396.7 เมตริกตัน มีมูลค่า 392.3 ลานบาท หรือร้อยละ 0.25 ของมูลค่าสินค้าออกทั้งหมด