ตะลิงปลิง

(Bilimbi, Cucumber Tree)
ชื่อวิทยาศาสตร์ Averrhoa bilimbi L.
ชื่อวงศ์ OXALIDACEAE
ชื่ออื่น บลีมิง มะเฟืองเทศ หลิงปลิง
ถิ่นกำเนิด อินโดนีเซียและมาเลเซีย
ลักษณะทั่วไป ไม้ต้นขนาดเล็กถึงขนาดกลาง สูง 5-10 ม. ขนาดทรงพุ่ม 3-5 ม. กึ่งผลัดใบหรือไม่ผลัดใบ ทรงพุ่มรูปไข่โปร่ง เปลือกต้นสีนํ้าตาลเข้มปนเทา แตกเป็นสะเก็ดละเอียดและมีปุ่มนูน รอบลำต้น


ใบ ใบประกอบแบบขนนกปลายคี่ เรียงสลับ แกนกลางใบประกอบยาว 20-60 ซม.ใบย่อย 12-22 คู่ เรียงตรงข้ามใบรูปขอบขนานแกมรูปใบหอก กว้าง 4-6 ซม. ยาว 10-12 ซม. ปลายใบแหลมโคนใบสอบ ขอบใบห่อขึ้น และเป็นคลื่น แผ่นใบบางและอ่อน สีเขียวอมเหลืองมีขนนุ่มสีเทาปกคลุมทั้งสองด้าน


ดอก สีแดงอมม่วง กลางดอกสีนวล มีกลิ่นหอมอ่อนๆ ออกเป็นช่อ แบบช่อกระจุกแยกแขนงสั้นๆ ที่กิ่งแก่และโคนต้น ช่อดอกห้อยยาว 5-10 ซม. ดอกย่อยจำนวนมาก กลีบเลี้ยง 5 กลีบ สีน้ำตาลอมแดง เรียงซ้อนเหลื่อมกัน กลีบดอก 5 กลีบ รูปขอบขนาน ปลายมน เกสรเพศผู้ 10 อัน สั้น 5 อัน ยาว 5 อัน เรียงสลับ เส้นผ่านศูนย์กลางดอก 1-1.5 ซม.
ผล ผลสดแบบมีเนื้อ รูปรีป้อม กว้าง 1.5-2.5 ซม. ยาว 4-7 ซม. ปลายแหลมโคนมน ผิวเกลี้ยง และเป็นพูตื้นๆ 4 พู สีเขียวสด เมื่อสุก เป็นสีเขียวอมเหลือง ฉ่ำน้ำ มีรสเปรี้ยว เมล็ดรูปรีแบน 3-5 เมล็ดต่อผล ออกดอกติดผลตลอดปี ขยายพันธุ์โดยการเพาะเมล็ดหรือทาบกิ่ง
นิเวศวิทยา พบปลูกเลี้ยงอยู่ทั่วไป
การใช้ประโยชน์ ผล รสเปรี้ยว ใช้ปรุงรสอาหาร ทำน้ำผลไม้ ทำผลไม้แห้งและแช่อิ่มได้ดี
ที่มา:วัลลิ์รุกขบุปผชาติ ตามรอยพระบาทบรมราชกุมารี โครงการอนุรักษ์พันธุกรรมพืชฯ มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลศรีวิชัย