สมุนไพรแก้ฟกชํ้า ช่วยให้แผลหายเร็ว

ชื่อพื้นเมืองอื่นๆ ผักหนอก ผักแว่น

ชื่ออังกฤษ Asiatic Pennywort

ชื่อวิทยาศาสตร์ Centella asiatica Urban

วงศ์ Umbelliferae

ลักษณะทางพฤกษศาสตร์

บัวบกเป็นพืชล้มลุก ขึ้นเป็นกอติดดิน มีอายุหลายปี ลำต้นเลื้อยไปตามพื้นดิน แตกราก และใบตามข้อ ใบเป็นใบเดี่ยว รูปไต ออกเป็นกระจุกตามข้อ ขอบใบหยัก ก้านใบยาว ดอกเดี่ยวหรือเป็นช่อเล็กๆ ประมาณ 3-4 ดอก ดอกสีม่วงแดง ผลแบน บัวบกขยายพันธุ์โดยใช้เมล็ดและไหล ตัดแยกไหลที่มีต้นอ่อนและมีรากงอก นำไปปลูกที่ชื้นแฉะ แต่ต้องมีแดดพอสมควร เป็นพืชที่ขึ้นง่าย

ส่วนที่ใช้เป็นยา ต้น และใบสด

ช่วงเวลาที่เก็บเป็นยา

เก็บใบที่สมบูรณ์เต็มที่

สารสำคัญ

ในลำต้นและใบมีสารที่สำคัญคือ กรดมาดีคาสสิค (madecassic acid), กรดเอเซียติก (asiatic acid) สารเหล่านี้จะมีฤทธิ์ในการสมานแผล ช่วยทำให้แผลหายเร็วขึ้น และแผลเป็นมีขนาดเล็ก และยังมีฤทธิ์ฆ่าเชื้อแบคทีเรียที่เป็นสาเหตุทำให้เกิดเชื้อหนองได้อีกด้วย

ประโยชน์ในการรักษา

1. ใช้รักษาแผลสด แผลเรื้อรัง หรือแผลหลังผ่าตัด

บัวบกจะช่วยลดอาการอักเสบ ช่วยให้แผลหายเร็ว และแผล

เป็นมีขนาดเล็ก

2. ใช้รักษาแผลไฟไหม้ นํ้าร้อนลวก

วิธีใช้ ใช้บัวบกสดทั้งต้น 1 กำมือ ล้างนํ้าให้สะอาด ตำให้ละเอียด คั้นเอานํ้าทาบริเวณที่เป็นแผลบ่อยๆ ใช้กากพอกด้วยก็ได้ จะช่วยลดอาการอักเสบ และทำให้แผลหายเร็วขึ้น ปัจจุบันทดลองทำในรูปครีมของสารสกัดจากบัวบก 1%ใช้ได้ผลดี

3. แก้อาการฟกชํ้า ช่วยให้เลือดกระจายตัว

ชาวจีนเชื่อกันว่าบัวบกแก้ฟกช้ำ แก้ช้ำใน ทำให้เลือดกระจายตัวหายฟกช้ำได้ดี แก้กระหายนํ้า และบำรุงร่างกายได้อีกด้วย