บุนนาค มีชื่อทางวิทยาศาสตร์ว่า มีซัว เฟอร์เรีย (Mesna ferrea. Linn. ) อยู่ในตระกูล กัตติเฟอรี่ (Guttiferae) เป็นไม้ยืนต้นขนาดกลางถึงขนาดใหญ่คล้ายต้นสารภี แต่ใบเรียวกว่าใบสารภี ใบดกหนาทึบท้องใบสีเขียวอมขาวเป็นมัน แพทย์แผนโบราณเชื่อว่า ใบบุนนาคแก้บาดแผลถูกหอกดาบ หรือพอกแผลสดดูดพิษ ดอกคล้ายดอกสารภีแต่ดอกใหญ่กว่า กลีบดอกหนาและแข็งสีขาวมีกลิ่นหอมเย็น ใช้เข้าเครื่องหอม ช่วยฝาดสมาน เป็นยาธาตุ ขับลม เบ็นยาหอมบำรุงจิตใจให้ชุ่มชื่น ชูกำลัง ปรุงผสมในยาแก้ไอ ขับเสมหะ นํ้ามันหอมระเหยจากดอกบุนนาคใช้แต่งกลิ่นสบู่ ผลมีลักษณะรูปไข่อยู่บนกลีบเลี้ยงแข็ง ผลบุนนาคมีสรรพคุณขับเหงื่อและช่วยฝาดสมาน เมล็ดให้นํ้ามันทาแก้โรคผิวหนัง และโรคปวดตามข้อ แพทย์แผนโบราณยังเชื่ออีกว่าเปลือกต้นบุนนาคดูดหนอง กะพี้แก้เสมหะในลำคอ แก่นต้นแก้เลือดออกตามไรฟัน รากขับลมในลำไส้

บุนนาคเป็นพืชแถวเทือกเขาหิมาลัย ในประเทศไทยปลูกได้ทั่วไปตามบ้านสวนในชนบท เพื่อใช้ดอกเป็นสินค้าในการอบเครื่องหอม

สรุปสรรพคุณ

ใบ เชื่อว่า พอกบาดแผลสดดูดพิษ

ดอก มีกลิ่นหอมเย็น นอกจากเข้าเครื่องหอมแล้วยังช่วยฝาดสมาน เป็นยาธาตุ ขับลม เป็นยาชูกำลัง ผสมในยาแก้ไอขับเสมหะ

น้ำมันหอมระเหยจากดอก แต่งกลิ่นสบู่

ผล ช่วยขับเหงื่อและฝาดสมาน

เมล็ด ให้น้ำมันทาแก้โรคผิวหนัง โรคปวดตามข้อ

แพทย์แผนโบราณเชื่อว่า เปลือกต้นดูดหนอง กะพี้แก้เสมหะ แก่นแก้เลือดออกตามไรฟัน รากขับลมในลำไส้