มะก่องข้าว

มะก่องข้าว (Ma kong khaao) หญ้าก่องข้าว ปอบแปบ (พายัพ) ฟันสี ขัดมอญ ครอบจักรวาล ตอบแตบ โผงผาง (ไทย) บัวปัวเช่า, กิมฮวยเช่า (จีน)
เป็นไม้พุ่มคล้ายไม้ยืนต้นขนาดเล็ก อาจเป็นทั้งพืชข้ามปี(perrenial) หรือพืชปีเดียว (annual)
ลำต้น ตั้งตรง แตกกิ่งก้านสาขามาก สูง 0.5-2.5 เมตร มีขนอ่อนนุ่มสีเทาปกคลุมทั่วไป
ใบ เป็นใบเดี่ยวตัวใบลักษณะกลม ปลายใบแหลมสั้น ฐานใบเว้าคล้ายหัวใจ ยาว 3-9 ซม. กว้างเกือบเท่ากับความยาว ขอบ
ใบมีหยักรูปฟันไม่สมํ่าเสมอ มีขนนุ่มสีเทาปกคลุมทั้งสองด้าน


ดอก ออกจากซอกใบ เป็นดอกเดี่ยว เส้นผ่าศูนย์กลาง 2-2.5 ซม. ก้านดอกยาว ใกล้โคนดอกมีรอยเป็นขอ 1 รอย กลีบเลี้ยงติดกันสีเขียว บานออกคล้ายจาน มีรอยแยกลึกๆ เป็น 5 กลีบ แต่ละกลีบปลายแหลมสั้นๆ มีขนนุ่มสีเทาปกคลุมด้านนอก กลีบดอกมี 5 กลีบ ยาวกว่ากลีบเลี้ยงสองเท่าขึ้นไป เกสรตัวผู้มีจำนวนมากติดกันที่โคนเป็นหลอดสั้นๆ รังไข่อยู่เหนือส่วนอื่นของดอกทั้งหมด ผนังรังไข่เป็นกลีบเรียงติดกันรอบๆ เป็นรัศมีทรงกลม
ผล เป็นกลีบๆ เรียงติดกันคล้ายฟันเฟือง มี 15-20 กลีบเส้นผ่าศูนย์กลางประมาณ 2 ซม. หนาประมาณ 1.5 ซม. ภายนอกมีขนสั้นๆ ปกคลุม
เมล็ด ลักษณะคล้ายไต มีขนสั้นๆ ขึ้นเองตามที่รกร้างข้างถนน