แครอท มีชื่อทางวิทยาศาสตร์ว่า ดอคุ๊ส คาโรต้า (Daucus carota. Linn ) อยู่ในตระกูล อัมเบลลิ เฟอรี่ (family Umbelliferae) พวกเดียวกับผักชี บางทีเรียก ผักกาดหัวเหลือง, ผักชีหัว ภาษาอังกฤษเรียก Carrot, Beesnest Plant, Bird’s nest root, Queen Anne’s lace

แครอทเป็นไม้ล้มลุกปลูกง่ายได้ทั่วไปในแถบที่มีอากาศค่อนข้างเย็นจะได้หัวโต ใบ เป็นฝอยจึงเรียกผักชีหัว ใช้หัวซึ่งมีลักษณะสีส้มทั้งผิวและเนื้อ หัวเรียวยาวรับประทานเป็นอาหาร นำมาปรุงเป็นอาหารได้หลายชนิด และเครื่องประกอบในอาหาร เช่น สลัดผัก ยำ ผัดผัก และรับประทานเป็นเครื่องแนมเครื่องเคียง ภายในหัวแครอทมีสารเริ่มต้นของวิตามินเอสูง คือ แคโรธีน (carotene) ซึ่งมีสีส้ม เมื่อเข้าไปในร่างกายแล้วจะไปเปลี่ยนเป็นวิตามินเอ มีประโยชน์บำรุงสายตาโดยเฉพาะโรคตาฟาง สีส้มที่ได้จากหัวแครอทนำมาคั้นเอานํ้าสีส้มจากสมุนไพรปรุงแต่งสีอาหารได้สีเหลืองโดยคั้นด้วยน้ำใช้สดๆ เลย หรือคั้นแล้วปล่อยทิ้งไว้ให้ตกตะกอน ทำให้แห้งเก็บไว้เเต่งสีและรสอาหารได้ตามต้องการ แต่หัวแครอทประกอบด้วยน้ำมันหอมระเหย อาจเป็นกลิ่นที่บางท่านไม่ชอบ อาจกำจัดกลิ่นออกจากสีโดยการต้มคั้นเอานํ้าให้ตกตะกอนทำให้แห้ง จะได้ผงสีส้ม ภายในหัวแครอทนอกจากจะให้กลิ่นเฉพาะของน้ำมันหอมระเหยและสีแล้ว ยังมีประโยชน์ทางยา มีฤทธิ์ข้บพยาธิ์ไส้เดือน ช่วยขับปัสสาวะเนื่องจากมีเกลือโปแตสเซี่ยมในปริมาณสูง ช่วยย่อยอาหาร รักษาท้องให้ปกติ ชาวจีนมักนำมาทำแกงจืด ในด้านการเสริมสวย นํ้าคั้นจากหัวแครอทผสมน้ำมะนาวทาผิวหน้าเป็นยาบำรุงผิว ลบรอยเหี่ยวย่นบนใบหน้าได้ดี

ท่านจะเห็นว่าหัวแครอทมีคุณค่าทางอาหารและยามากดังที่กล่าวมาแล้ว แต่ถ้ามากเกินไปอาจทำให้เกิดโทษได้ ดังเช่น การรับประทานหัวแครอท ถ้ารับประทานมากเกินไป เกินความต้องการของร่างกายอาจมีพิษได้ ทำให้เกิดโรคผิวเหลืองคาร์โรเตนาเมีย(carotenamia) และได้พบจากการทดลองพิษของวิตามินเอซึ่งไม่ละลายน้ำ เมื่อเข้าไปในร่างกายมากเกินจะถูกขับออกมายาก ในเด็กถ้ามากเกินไปจะมีอาการบวมที่กระดูกและมีการสะสมแคลเซี่ยมมากเกินไป ในผู้ใหญ่จะมีการสะสมแคลเซี่ยมรอบๆ ถุงเยื่อหุ้มส่วนเอ็น และใต้เยื่อหุ้มกระดูก ถ้ารับประทานมากขึ้นกว่าเดิมอีกจะมีอาการปวดศีรษะอย่างรุนแรง เลือดออกทางจมูก เบื่ออาหาร คลื่นไส้ และอ่อนเพลีย สำหรับในหนูทดลองจะทำให้กระดูกเปราะ

สรุปสรรพคุณ

หัวแครอท นำมาทำประโยชน์ ในอาหารหลายชนิด ประกอบ ด้วยสารเริ่มต้น ของวิตามินเอ ช่วยบำรุงสายตา

หัวแครอทให้สีส้มที่ปลอดภัย

หัวแครอทประกอบด้วยเกลือโปแตสเซี่ยม ช่วยขับปัสสาวะ หัวแครอทประกอบด้วยน้ำมันหอมระเหยมีฤทธิ์ขับพยาธิ

ไส้เดือน ช่วยย่อยอาหาร รักษาท้องให้ปกติ

ในด้านเสริมสวย น้ำคั้นหัวแครอทผสมมะนาว ทาผิวหน้า เป็นยาบำรุงผิว ลบรอยเหี่ยวย่นบนใบหน้า