หญ้าต้อมต้อก

หญ้าต้อมต้อก (yaa tom tok) (เชียงใหม่) โทงเทง ปุงปิง หญ้าถงแถง โคมจีน เผาะแผะ ทุ้งทิ้ง มะก่องขาว (ไทย) เตงหลั่งเช่า เทียงเพ้าเช่า (จีน)
เป็นไม้ล้มลุกเนื้ออ่อนอายุปีเดียว (annual) สูง 50-80 ซม. แตกกิ่งก้านสาขามาก มีขนเล็กน้อยหรือเกือบไม่มีขนเลย ตอนโคนลำต้นมีสีม่วงแดง และสีค่อยจางลงจนถึงยอด ลำต้นกลมแล้วลู่เป็นเหลี่ยม


ใบ เป็นใบเดี่ยว ออกสลับกันลักษณะกลมคล้ายใบพริก ยาว 5-10 ซม. กว้าง 2.5-4 ซม. ที่ฐานใบกลม อาจเว้าเข้าเล็กน้อย ไม่เท่ากัน ขอบใบมีรอยเว้าตื้นๆ เหมือนคลื่น หลังใบสีเขียว แทบจะไม่มีขน ท้องใบมีขนมากกว่า ก้านใบยาว 1-4 ซม มีขน
ดอก เป็นดอกเดี่ยว ออกตามซอกใบ ก้านดอกยาว 0.8 ซม. กลีบเลี้ยงสีเขียวเป็นแผ่นบางๆ มี 5 กลีบ มีขน เมื่อแก่กลีบเลี้ยงขยายใหญ่ขึ้นมา ผลคล้ายโคมไฟจีน เส้นผ่าศูนย์กลางประมาณ 1.5 ซม. กลีบดอกมี 5 กลีบ สีเหลืองอ่อนออกเขียวเล็กน้อย ยาว 0.8 ซม. ที่ฐานมีสีม่วงเข้ม เกสรตัวผู้มี 5 อัน ติดกับโคนกลีบดอก ก้านเกสรตัวเมีย เป็น เส้นตรงบางๆ ปลายเป็นตุ้มมีรอยแยกสองรอยเห็นไม่ชัดนัก รังไข่ลักษณะกลม ภายในแบ่งเป็น 2 ห้อง มีเมล็ดมาก
ผล ลักษณะกลม ผิวเรียบเป็นมัน ผลแก่มีสีเหลือง ใช้กินได้ ขนาดเส้นผ่าศูนย์กลาง 1 ซม. กลีบเลี้ยงที่หุ้มไว้อย่างหลวมๆ ข้างนอก จะมีสีม่วงตามสัน เมล็ดกลมแบน สีขาวอมเขียว มีระบบรากแก้ว พบขึ้นทั่วไปทั้งในที่ใกล้นํ้าและที่ดอน