ชื่อพื้นเมืองอื่นๆ หอมแดง หอมไทย หอมบัว หัวหอม หอมหัว

ชื่อภาษาอังกฤษ Shallot

ชื่อวิทยาศาสตร์ Allium ascalonicum Linn.

วงศ์ Alliaceae

หอมเล็กเป็นสมุนไพรที่นิยมปลูกเป็นผักสวนครัว ใช้แต่งกลิ่น อาหารคาวหลายชนิด ใบและต้นสดใช้โรยหน้าแต่งกลิ่นแกงจืด ต้มยำ รับประทานเป็นผักสด และยังใช้ทั้งต้นดองรับประทานเป็นผักจิ้มอีกด้วย หัวหอมตากแห้งใช้เป็นเครื่องปรุงในเครื่องแกง น้ำพริก ต้มยำ และยำประเภทต่างๆ

หอมเล็กเป็นพืชล้มลุกในวงศ์เดียวกับกระเทียม เป็นพืชที่มีหัวใต้ดิน หัวมีลักษณะกลมหรือรูปไข่ อวบนํ้า อยู่รวมกันเป็นกระจุก มีใบเกล็ดสีแดงหุ้มอยู่ภายนอก ใบเป็นแท่งกลม ภายในกลวง ปลายใบแหลม ใบยาว 10-30 ซ.ม. โคนใบแผ่แบนออกเป็นแผ่นหุ้มหัวไว้ ดอกออกเป็นช่อ มีลักษณะคล้ายซี่ร่ม ก้านช่อดอกยาว มีดอกย่อยจำนวนมาก กลีบดอกสีขาวหรือม่วงอ่อน มีเส้นสีเขียวพาดกลางกลีบ ผลแห้งมี 3 พู อยู่รวมกันเป็นกระจุก เมล็ดสีดำ

สารสำคัญ

หัวหอมมีนํ้ามันหอมระเหย ชึ่งมีรสขม เผ็ด ร้อน มีสารจำพวกกำมะถันเป็นส่วนประกอบ ทำให้แสบตา แสบจมูก และระคายเคืองต่อผิวหนัง ทำให้ปวดแสบปวดร้อน นอกจากนี้ในหัวหอมยังมีแร่ธาตุหลายชนิด เช่น แคลเซียม เหล็ก ฟอสฟอรัส เป็นต้นกาบใบและใบสดมีสารจำพวกฟลาโวนอยด์ เช่น เควอซีทิน (quercetin) และสารสปิเรโอไซด์ (spiraeoside)

ประโยชน์ทางยา