เครื่องเทศสมุนไพร:ข่า

ต้มข่าไก่

(Galanga)

Alpinia nigra (Gaertn.) B.L. Burtt.

ข่าเป็นเครื่องเทศที่ใช้กันมานานแล้ว ใช้แต่งกลิ่นอาหารหลายชนิด เช่น ต้มข่าไก่ ลาบ ต้มยำเนื้อ ฯลฯ และใช้ประโยชน์เป็นยาขับลม แก้ท้องอืด ท้องเฟ้อ อีกด้วย

ข่าเป็นพืชพื้นเมืองของเอเซียเขตร้อน เช่น อินเดีย ฟิลิปปินส์ เอเซียตะวันออกเฉียงใต้ เป็นพืชล้มลุกอายุหลายปี เป็นพืชที่มีเหง้าใต้ดิน เหง้ามีสีนํ้าตาลอมแสด กลิ่นฉุน รสขม และเผ็ดร้อน ใบเป็นใบเดี่ยว แผ่นใบเป็นรูปหอก ปลายแหลม ขอบใบเรียบ ก้านใบยาว ก้านใบแผ่เป็นกาบหุ้มซ้อนกัน ดอกเป็นช่อยาว ผลรูปกลมรี สีแดง-ส้ม ภายในมีเมล็ด 2-3 เมล็ด ส่วนที่นำมาใช้คือเหง้า

ปัจจุบันมีการทดลองเตรียมครีมจากสารสกัดข่า เพื่อใช้ฆ่าเชื้อโรคผิวหนัง กลาก ใช้ได้ผลดี แต่คนไข้มักไม่ชอบกลิ่นนอกจากนี้ยังมีรายงานว่าสารสกัดจากข่าสามารถยับยั้งการเจริญเติบโตของเชื้อแบคทีเรียที่เป็นสาเหตุของการเป็นหนองได้อีกด้วย