พวกก้นปิด ว่านกำแพง
ชื่อ
จีนเรียก เล่ยเปิ๊ยะติ๊ง เต็งเช่า แชอัวเช่า stephania longe. Lour.
ลักษณะ
จำพวกไม้เลื้อย เกิดตามทุ่งใกล้บ้าน ตามเนินเดิน เป็นพืชยืนต้นขึ้นหลายปี ลำต้นเรียวยาว ผิวเรียบ ใบคู่ ใบรูปสามเหลี่ยม ฐานใบป้านกลมรูปไข่ ปลายแหลม ยาว 1-2 นิ้ว สีเขียว หลังใบซีด ก้านใบยาวติดอยู่กลางใบ ที่ใบมีเอ็นใบหลายเส้นกระจายทั่วไป ออกดอกฤดูร้อน ดอกเล็กสีเขียวแยกเป็นสี่กลีบ ออกลูกเล็กรูปไข่ มีร่องตรงกลาง เวลาสุกมีสีแดง
รส
ขมแกมฝาด ธาตุปานกลางไม่ร้อนไม่เย็น ไม่มีพิษ
สรรพคุณ
สามารถขับลม แก้ร้อน ปวดตะโพก ปวดท้อง ใช้ภายนอกดับพิษฝีแผล บวมเป็นหนอง และแก้พิษหมากัด
ตำราชาวบ้าน
1. ปวดเนื่องจากพลัดตกหกล้มหรือถูกตี – เถาใบหอย 1 ตำลึง ต้มกับกระดูกหางหมู หรือต้มกับเพชรสังฆาต รับประทาน
2. ปวดระบมที่หลัง – เถาใบหอย 2 ตำลึง ต้มเนื้อสันหมู
3. ปวดเนื่องจากรูมาติสม์ – เถาใบหอย 1 ตำลึง ต้มกับลูกเดือยและสายนํ้าผึ้ง อย่างละครึ่งตำลึง
4. ปวดกระดูกก้น – เถาใบหอย ดองเหล้า กินครั้งละ 1 ตะไร
5. ปวดท้อง – เถาใบหอยหรือรากของมัน 1 ตำลึง ต้มนํ้าใส่นํ้าตาลแดง
6. ฝี – เถาใบหอย เฉพาะใบตำแล้วพอก
7. บวมมีหนอง – เถาใบหอย ตำใส่นํ้าส้มแล้วพอก
8. หมากัดเป็นแผล – เถาใบหอย ประมาณครึ่งตำลึงถึง 2 ตำลึง ตำแหลก คั้นนํ้ารับประทาน หรือต้มกิน แล้วเอากากตำกับนํ้าตาลแดงพอก
ปริมาณใช้
ใช้สดไม่เกิน 2 ตำลึง แห้งใช้ระหว่างครึ่งตำลึงถึง 1 ตำลึง ใช้ภายนอก กะพอประมาณ
ข้อควรรู้
ห้ามใช้กับการเจ็บปวดที่ไม่ใช่ชํ้าใน หญิงมีครรภห้ามรับประทาน
ที่มา:บุญชัย ฉัตตะวานิช