ชื่อวิทยาศาสตร์ Melaleuca cajuputi Powell
ชื่อวงศ์ MYRTACEAE
ชื่ออื่น เสม็ด (กลาง), เม็ด เหม็ด (ใต้), กือแล (มลายู-ใต้)
ลักษณะทั่วไป ไม้ต้นขนาดเล็กถึงขนาดใหญ่ สูง 5-25 ม.ไม่ผลัดใบ ทรงพุ่มแผ่กว้าง ลำต้นมักบิด เปลือกสีขาวถึงสีน้ำตาลเทา เป็นแผ่นบางๆ ซ้อนกันเป็นปีก หนา นุ่ม เปลือกชั้นในบาง สีนํ้าตาล ยอดอ่อนมีขนสีขาว เป็นมันคล้ายเส้นไหม

ใบ ใบเดี่ยว เรียงเวียนสลับ แผ่นใบรูปหอก หรือรูปรี กว้าง 1.5-4 ซม. ยาว 5-10 ซม. ปลายใบและโคนใบแหลม มีเส้นออกจากโคนใบ 5-7 เส้นไปจรดกันที่ปลายใบ แผ่นใบบางคล้ายแผ่นหนัง ผิวใบเกลี้ยง ยกเว้นใบอ่อน ซึ่งมีขนยาว เป็นมัน ก้านใบยาว 0.3-1 ซม. มีขนยาวนุ่ม ปกคลุม
ดอก สีขาว ออกดอกเป็นช่อยาว 3-9 ซม. ที่ปลายกิ่ง แต่ละช่อมี ดอกเล็กจำนวนมาก กลีบเลี้ยงยาว 0.3 ซม.โคนกลีบติดกัน กลีบดอกยาว 0.2-0.3 ซม. รูปช้อนแกมรูปไข่กลับ ก้านเกสรเพศผู้ยาวพ้นกลีบดอก เป็นพู่ ออกดอกเดือน ก.พ.-พ.ค. และ ส.ค.-พย.
ผล ผลแห้งแตก รูปถ้วย ปลายปิด ขนาดเล็ก แป้น กว้างยาว 0.4 ซม.
นิเวศวิทยา พบตามที่ลุ่มนํ้าขังด้านหลังป่าชายเลนและมักพบ กระจายในเขตป่าชายเลน ที่นํ้าท่วมถึงน้อย
การใช้ประโยชน์ เนื้อไม้ ใช้ทำเสาเข็ม เสารั้ว สร้างบ้าน และเผาถ่านได้ดี เปลือกต้น ใช้มุงหลังคา ทำฝาบ้านชั่วคราว และใช้ห่อก้อนไต้สำหรับใช้จุดไฟ ใบ นำมาสกัดทำนํ้ามันหอมระเหย
ที่มา:วัลลิ์รุกขบุปผชาติ ตามรอยพระบาทบรมราชกุมารี โครงการอนุรักษ์พันธุกรรมพืชฯ มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลศรีวิชัย