โด่ไม่รู้ล้มสรรพคุณทางยา

ชื่อ
จีนเรียก งู่งึกโป้ว เอียะอี่เช่า โพวตั่วไฉ่ เลี่ยวอาเท้า กักเฮี่ยเช่า Elephantopus scaber Linn.

ลักษณะ
เป็นพืชประเภทหญ้า ชอบเกิดในทุ่ง ข้างถนน เป็นพืชยืนต้น ลำต้นตรงล่ำและแข็งพอสมควร ตามลำต้นมีขน สูงประมาณ 1 ฟุตกว่าๆ มักมีรากเกิดขึ้นตามใบ ลักษณะหยาบและย่น ใบมักจะหดห่อเหมือนรูปช้อน ยาว 3-5 นิ้ว ฐานใบป้าน และปลายใบมักแหลม ฐานใบห่อหุ้มลำต้น ขอบใบเป็นลูกคลื่น หน้าใบมีขน ลำต้นมีใบขึ้นน้อยและเล็ก ออกดอกในฤดูร้อนและฤดูหนาว ออกดอกเป็นช่อชู สีแดงและสีม่วง มีกลีบห่ออยู่ 3 กลีบ ภายในดอกมีก้านชูขึ้น

รส
รสขมและฝาดซ่า ธาตุร้อนไม่มาก ไม่มีพิษ

สรรพคุณ
รับประทานไล่ลม ขจัดร้อน ระงับปวด ใช้ภายนอกขับลมและระงับปวด ฤทธิ์เข้าตับและม้าม

รักษา
แก้หวัดเนื่องจากถูกลม ปวดท้องเนื่องจากหวัดแดด ปวดท้องเนื่องจากมากในกามกิจ เจ็บกระเพาะ หอบ บวมเนื่องจากธาตุนํ้ากำเริบ ใช้พอกแก้โรคฝ่าเท้าเป็นไตเจ็บ

ตำราชาวบ้าน
1. แก้หวัดเนื่องจากถูกลม-โด่ไม่รู้ล้ม 1 ตำลึง ต้มนํ้าใส่นํ้าตาลแดง หรือเพิ่มขี้หนอนเถา

( ) และใบบัวบกอย่างละ 1 ตำลึง ต้มน้ำ
2. ปวดท้องเนื่องจากหวัดร้อน-โด่ไม่รู้ล้ม 1 ตำลึง ตำแหลกใช้นํ้ากับชงเหล้า
3. ปวดท้องเนื่องจากมากในกามกิจ-โด่ไม่รู้ล้มหญ้ารอยเท้าม้า ( ) หญ้าเกล็ดหอย ( ) อย่างละ 1 ตำลึงและแห้วหมูเล็ก ( ) ครึ่งตำลึง ตำแหลกแล้วต้มกินกับเหล้า ส่วนกากใช้พอกสะดือ
4. ปวดกระเพาะ-โด่ไม่รู้ล้ม และใบคนที่เขมา ( ) อย่างละครึ่งตำลึง ต้มนํ้าชงกับเหล้า
5. โรคหืด-โด่ไม่รู้ล้ม ครึ่งตำลึงถึง 2 ตำลึง ตุ๋นกับแบะแง้
6. บวมนํ้า-โด่ไม่รู้ล้ม 2 ตำลึง ต้มกับถั่วเขียว
7. ฝ่าเท้าเป็นไตเจ็บ-ใช้โด่ไม่รู้ล้ม ตำกับเกลือและเหล้า พอก