(Khrai yoi)
ชื่อวิทยาศาสตร์ Elaeocarpus grandiflorus J. E. Sm.
ชื่อวงศ์ ELAEOCARPACEAE
ชื่ออื่น จิก ดอกปีใหม่ แต้วน้ำ สารภีน้ำ
ถิ่นกำเนิด เอเชียเขตร้อน
ลักษณะทั่วไป ไม้ต้นขนาดกลาง สูง 5-10 ม. ขนาดทรงพุ่ม 4-6 ม. ไม่ผลัดใบ ทรงพุ่มค่อนข้างกลม แผ่กว้าง เปลือกต้นสีน้ำตาลอ่อนค่อนข้างเรียบ มีรอยด่างสีขาวสลับสีน้ำตาลเข้มกระจาย ทั่วทั้งลำต้น

ใบ ใบเดี่ยว เรียงเวียนสลับ รูปรีหรือรูปใบหอก กว้าง 3-6 ซม. ยาว 10-15 ซม. ปลายใบและโคนใบแหลม ขอบใบจักซี่ฟัน แผ่นใบหนา และแข็งสีเขียวเข้มเป็นมันก้านใบแบนยาว 1-1.5ซม.ใบอ่อนสีเขียว อมเหลือง

ดอก สีขาวนวล มีกลิ่นหอม ออกเป็นช่อแบบช่อกระจะที่กิ่งและ ซอกใบใกล้ปลายกิ่ง ช่อดอกห้อยยาว 10-20 ซม. กลีบเลี้ยง 5 กลีบ รูปสามเหลี่ยมยาวเรียว สีนํ้าตาลอมแดง มีขนด้านนอก กลีบดอก 5 กลีบ ปลายกลีบดอกจักเป็นริ้วละเอียด เกสรเพศผู้จำนวนมาก เส้นผ่านศูนย์กลางดอก 2.5-3 ซม. ออกดอกเดือน มิ.ย.-ก.ค.
ผล ผลสดแบบมีเนื้อเมล็ดเดียว รูปรีหรือรูปทรงกระสวย กว้าง 2-2.5 ซม. ยาว 3-4 ซม. ก้านผลสีแดง ปลายแหลม สีเขียวนวล เมื่อสุกสีเขียวอมเหลือง มีรสขมเฝื่อน เมล็ดมีเนื้อและชั้นห่อหุ้มเมล็ดแข็ง สีน้ำตาลอ่อน ติดผลเดือน ก.ค.-ก.ย. ขยายพันธุ์โดยการเพาะเมล็ด หรือตอนกิ่ง
นิเวศวิทยา พบตามป่าดิบ ริมฝั่งนํ้าที่ความสูง 50-800 ม. จากระดับนํ้าทะเล
การใช้ประโยชน์ ทรงพุ่มสวย ดอกสวย สีขาวมองเห็นได้ชัดเจน มีกลิ่นหอม ปลูกประดับสวน ริมน้ำ ทนนํ้าท่วมขังและป้องกันดิน พังทลาย ให้ร่มเงา ควรปลูกริมศาลา ท่าน้ำในสวน ผลดึงดูดสัตว์
ที่มา:วัลลิ์รุกขบุปผชาติ ตามรอยพระบาทบรมราชกุมารี โครงการอนุรักษ์พันธุกรรมพืชฯ มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลศรีวิชัย