ไทรโคโคเลีย

HEPATICOPSIDA

ลีเวอร์เวิร์ธ มีทั้งพวกที่มีใบ (leafy liverwort) และพวกที่เป็นแผ่น (thalloid liverwort) ทั้งหมดมีประมาณ 9,500 ชนิด ไบรโอไฟท์พวกนี้ต่างจากมอสคือ ใบเรียงเป็น 3 แถว 2 แถวด้านข้างเรียงซ้อนทับกันคล้ายเกล็ด ส่วนใบแถวที่สามอยู่ทางด้านล่างของต้นซึ่งมักจะทอดไปตามผิวพื้น มักจะไม่พบอับสปอร์ เนื่องจากอับสปอร์มีช่วงการเจริญสั้น พืชพวกนี้ที่พบมากในเมืองไทย ได้แก่ Frullaniaceae และ Lejeuneaceae

วงศ์ไทรโคโคลิเอซีอี (TRICHOCOLEACEAE)

ลิฟฟิลิเวอร์เวิร์ธวงศ์นี้มีใบแยกเป็นฝอยคลุมต้น ต้นแยกสาขาในแนวระนาบเดียวกัน และขึ้นซ้อนกันเป็นกลุ่มๆ

Trichocolea sp.

Trichocolea sp.

ไทรโคโคเลียชนิดนี้เป็นลิฟฟีลิเวอร์เวิร์ธที่พบขึ้นในประเทศไทยที่ระดับความสูง ตั้งแต่ 1,000 เมตร เหนือระดับน้ำทะเลขึ้นไป มักขึ้นเป็นกลุ่มบนหิน ตามริมลำธาร หรือตามพื้นป่าที่ร่มและชื้น สังเกตได้จากลักษณะต้นที่คล้าย ๆ มีขนละเอียดสีเขียวสดคลุม

ANTHOCEROTOPSIDA

พวกฮอร์นเวิร์ธ มีลักษณะเฉพาะที่รู้จักได้ง่ายคือ ประกอบด้วยแผ่นสีเขียวค่อนข้างใส และบนแผ่นสีเขียว มักจะพบอับสปอร์รูปกลมยาวเห็นเป็นเส้นยาวจำนวนมาก ดูคล้ายเขาสัตว์ พืชกลุ่มนี้ขึ้นบนดินหรือขอนไม้ผุในที่ร่มขึ้นจัด จำแนกเป็น 2 วงศ์ คือ แอนโทเซอโรเทซีอี (Anthocerotaceae) และ โนโตไทเลซีอี (Notothyleaceae) ในประเทศไทยพบทั้งสองวงศ์ วงศ์แรกมักพบขึ้นที่ระดับความสูงตั้งแต่ 500 เมตรขึ้นไป วงศ์หลังพบทั่วไปในภาคกลางและภาคตะวันออก มักขึ้นตามพื้นดินในสวนผลไม้ และสวนไม้ประดับ

Anthoceros sp.

Anthoceros sp.

แอนโทเซอรอส ชนิดนี้มีขนาดของแผ่นสีเขียว ประมาณ 4-6 X 10-12 มม.และอับสปอร์ สูง 20-35 มม. อับสปอร์แตกเป็น 2 ซีกจากปลายลงมา ส่วนที่แตกแล้วมีสีน้ำตาลหรือเกือบดำ บิดเป็นเกลียว