ไมยราบเถา

ไมยราบเถา (Maiyaraap Thao) ไมยราบเครือ จิยอบเครือ (เชียงใหม่)
เป็นไม้ล้มลุก หรือกิ่งไม้พุ่ม มักมีฐานลำต้นเป็นเนื้อไม้ มีอายุข้ามปี (perennial) หรือเจริญทางกิ่งก้านสาขาในปีแรก แล้วออกดอกในปีที่ 2 (biennial) มักแผ่ไปตามพื้น ชูยอดขึ้นข้างบน หรือเลื้อยพ้นตนไม้อื่นขึ้นไปได้สูงหลายเมตร ปกติจะพบชูยอดขึ้นไปได้สูงถึง 2 เมตร ลำต้นเป็นเหลี่ยมเห็นได้ชัด มีหนามแข็ง ปลายงองุ้มลง ออกเป็นแนวตลอดลำต้น หนามขนาดยาว 3-6 มม.


ใบ เป็นใบประกอบ ก้านใบร่วมยาว 10-12 ซม. มีการตอบสนองต่อการสัมผัสปานกลาง มีใบประกอบย่อย 4-9 คู่ แต่ละใบประกอบย่อยมีใบย่อย 12-30 คู่ ใบย่อยไม่มี ก้านใบออกตรงข้ามกัน รูปหอกปลายแหลม มีขนปกคลุมบางๆ ใบย่อยยาว 6-12 มม. กว้าง 1.5 มม.
ดอก ออกเป็นช่อ (head) ลักษณะเป็นกลุ่มกลม มีก้านช่อดอกยาว 1 ซม. ก้านช่อดอกมีขน ช่อดอกมี 1-3 ช่อ ออกตามซอกใบ เส้นผ่าศูนย์กลางช่อประมาณ 1 ซม. ดอกย่อยสีม่วงอ่อนหรือชมพูเข้ม มีเป็นจำนวนมาก กลีบเลี้ยงเล็กมากหรือไม่ปรากฎกลีบดอกฐานติดกันปลายแยกเป็น 4 กลีบ เกสรตัวผู้ 8 อันหรือมากเป็น 2 เท่าของกลีบดอก ก้านเกสรตัวผู้ยาว โผล่พ้นกลีบดอกออกมา รังไข่เป็นเส้นเล็กๆ 1 อัน
ผล (pod) มีหนามปกคลุม ผลออกติดกันเป็นกระจุก ฝักแบน ยาว 1-3.5 ซม. กว้าง 0.3-1 ซม. มี 3-4 ข้อ แต่ละข้อมี 1 เมล็ด
เมล็ด ลักษณะกลมแบนยาว 2-2.5 มม. สีนํ้าตาลอ่อน เป็นพืชที่มีระบบรากแก้ว
ขยายพันธุ์โดยอาศัยเมล็ด พบตามริมทาง ในสวนที่ขาดการดูแล ที่รกร้าง และที่สาธารณะโดยทั่วไป