ไม้ดอกล้มลุก:พังพวย

แพงพวย

ชื่อวิทยาศาสตร์ Catharanthus rosea (Kayth-uh-RAN-thuss ROH-zee-uh)

ชื่อสามัญ Madagascar Periwinkle, Vinca

วงศ์ Apocynaceae

ถิ่นเดิม อเมริกาเขตร้อน มาดากัสการ์จนถึงอินเดีย

ความสูง 10 – 18 นิ้ว

จำนวนเมล็ดในหนึ่งกรัม 750

สี ชมพู ขาว ม่วง แดง

เวลาจากเพาะเมล็ดจนให้ดอก 10-12 อาทิตย์

พังพวยเป็นไม้ดอกที่เริ่มได้รับความนิยมมากขึ้นในปัจจุบัน หลังจากที่มีความรู้สึกว่าพังพวยเป็นดอกไม้ข้างทางที่เห็นจนชินตา พังพวยพันธุ์ใหม่ๆ มีใบหนาเป็นมัน ดอกดกสีเข้ม บางพันธุ์มี “ตา” เมื่อดอกบานสะพรั่งก็สวยงามไม่แพ้ดอกไม้อื่น

พังพวยเป็นไม้ดอกที่ทนร้อน ทนแล้งได้อย่างน่าชมเชย ในฤดูร้อนของเมืองไทย ซึ่งสภาพกลางแจ้งมีอากาศร้อนจัดจนแสบผิว มองไปทางไหนก็แห้งแล้ง ไม้ดอกอื่นโทรมและสีซีด แต่พังพวยจะออกดอกสะพรั่งอย่างไม่สะทกสะท้านกับความร้อนของอากาศ พังพวยปลูกกลางแดดได้ดี แต่ถ้าปลูกในที่ร่มก็ออกดอกได้ แต่จำนวนดอกจะน้อยลง ใบของพังพวยมีสีเขียวเป็นมัน และจะเป็นมันมากขึ้นเมื่อปลูกในที่ร่ม พังพวยมีทั้งชนิดต้นตั้งตรงและชนิดที่มีกิ่งยืดยาวทอดไปในลักษณะเลื้อย ควรปลูกพังพวยเป็นกลุ่ม กลุ่มละสี เวลาออกดอกเต็มที่พร้อมๆ กันนั้นน่าดูมาก ที่สำคัญคือดินปลูกต้องระบายนํ้าได้ดีดินควรค่อนข้างแห้งเนื่องจากพังพวยไม่ชอบแฉะถ้าดินแฉะต้นจะเน่าง่ายถ้าได้ดินทรายจะเหมาะมาก ก่อนรดนํ้าครั้งต่อไปควรปล่อยให้หน้าดินแห้งบ้าง หรือถ้าลืมรดนํ้าบ้าง พังพวยก็ยังอยู่ได้ แต่ถ้าขาดน้ำนาน ใบจะเหี่ยวและหมองไม่เป็นมัน

ดอกของพังพวยมีสีบานเย็น ขาว ชมพู บางพันธุ์มี “ตา,, สีเข้ม เช่น พื้นดอกสีขาวมีตาสีแดง ดอกมี 5 กลีบ โคนกลีบคอดเล็กแล้วบานออกกว้าง มีปลายแหลมนิดหนึ่ง ใจกลางดอกบางพันธุ์มีสีเรื่อ เป็นรัศมี ดอกของพังพวยเมื่อบานแล้วจะร่วงไปเองไม่ต้องคอยเด็ดดอกเหี่ยว

ชนิดต้นเลื้อย (Creeping Vinca)

พันธุ์ Magic Carpet ความสูง 4 นิ้ว แผ่พุ่มได้ 24 นิ้ว ขนาดดอก 1.25 – 2 นิ้ว พันธุ์นี้ ใช้ปลูกในกระถางแขวนได้ดีมาก มีสีคละ

Polka Dot สีขาวตาแดง สูง 4 – 5 นิ้ว ขนาดดอก 0.75 – 1 นิ้ว

Hot Streak Series สูง 3 – 6 นิ้ว ขนาดดอก 1.25 – 1.50 นิ้ว ต้นมีความสมาเสมอดี สีคละ

ชนิดต้นตั้งตรง (Upright Vinca) ต้นเตี้ย

ชุด Little ต้นสูง 10 นิ้ว เช่น

Little Linda สีม่วงเข้ม ดอกดกมาก ต้นกะทัดรัดกว่าสีอื่นในชุดเดียวกัน

Little Blanche สีขาว ตาสีเหลืองอ่อน

Little Pinkie สีชมพูอมส้ม

Little Delicata สีชมพู ตาแดง

Little Bright Eye สีขาว ตาแดง

Morning Mist ดอกสีขาวตาสีชมพู ต้นสูง 12 – 15 นิ้ว ให้ดอกพรูมาก ดอกใหญ่ 1.50 นิ้ว

Coolers series ดอกใหญ่ กลีบดอกเกยกัน ความสูง 10 นิ้ว มี Cooler Grape สีชมพูอมม่วงดาเวนเดอร์, Cooler Peppermint สีขาว ตาแดง Snowflake สีขาวบริสุทธิ์ ต้นสูง 10 นิ้ว

ชนิดต้นเป็นพุ่ม (Bush type) ต้นตั้งตรงสูง 1.50 ฟุต ต้นแข็งแรง แตกกอได้ดี สีคละ

เมื่อปี 1984 มีพังพวยสีทับทิม (ruby red) ชื่อ Pink Panther ผลิตโดยบริษัท Bodger ต้นสูง 12 นิ้ว ดอกใหญ่ 2 นิ้ว สวยมาก