ไม้ดอกล้มลุก:สแตทิส

ชื่อวิทยาศาสตร์ Limonium sinuatum(Lim-MOH-nee-um sin-yew-AY-tum)

ชื่อสามัญ Sea Lavender, Thrift, Statice (อ่านว่า STAT-iss-ee)

วงศ์ Plumbaginaceae

ถิ่นเดิม ประเทศแถบเมดิเตอร์เรเนียนจนถึงเอเชียไมเนอร์

ความสูง 1 – 3 ฟุต

จำนวนเมล็ดในหนึ่งกรัม 8-9 กระจุกเมล็ด (heads) หรือ 400 เมล็ดที่ทำความสะอาดแล้ว (cleaned seed)

สี ม่วง ฟ้า ขาว เหลือง ชมพู ส้ม

เวลาจากเพาะเมล็ดจนให้ดอก 4-6 เดือน

ชื่อ Limonium มาจาก Leimon แปลว่า ทุ่งหญ้า (meadow) เนื่องจากในธรรมชาติไม้ดอกชนิดนี้มีสีม่วงขึ้นอยู่ในทุ่งกว้างที่มีนํ้าเค็มขึ้นถึง จึงมีชื่อสามัญว่า Sea Lavender ถ้าปลูกตามริมทะเลจะเติบโตได้ดีมาก แต่เมื่อปลูกในดินทั่วๆ ไปก็เจริญได้ดี

เนื่องจากมีถิ่นกำเนิดแถบริมทะเลจึงชอบดินทรายและแดดจัด สแตทิสมีใบแบนยาวสีเขียว อ่อนขอบใบหยัก ต้นเป็นกอเตี้ยแนบติดดินแผ่พุ่มได้ 12 – 18 นิ้วมีก้านดอกตั้งตรงและยาวประมาณ 18 นิ้ว ชูขึ้นจากกลางกอ ก้านดอกแตกแขนงมี “ปีก”แบนขนาบทั่วทั้งกิ่ง ให้ดอกเป็นรูปกรวย ดอกอยู่รวมเป็นช่อ ดอกจริงมีขนาดเล็กสีขาว กลีบประดับ (bract) มีสีต่างๆ ตามพันธุ์ เนื้อกลีบคล้ายกระดาษ สีที่มีมากที่สุดคือ สีม่วง

สแตทิสเป็นไม้ดอกที่ให้ช่วงการบานนาน เป็นไม้ดอกที่บานแล้วไม่โรย(everlasting) ที่คงรูปและสีเมื่อดอกแห้ง ใช้เป็นไม้ตัดดอกได้ดีมากทั้งดอกสดและดอกแห้ง ควรตัดเมื่อดอกจริงสีขาวเริ่มเห็นสี และกลีบประดับยังมีสีเข้ม ถ้าบานเกินไปดอกจะร่วงเร็วและสีซีดเมื่อทำดอกไม้แห้ง ควรเก็บดอกในวันที่แดดจัดหลังจากนํ้าค้างแห้งไปจากดอกแล้วนำมามัดรวมกัน ห่อด้วยกระดาบหนังสือพิมพ์แล้วแขวนห้อยหัวลงเพื่อให้ได้ก้านดอกตรง บริเวณที่ทำให้ดอกแห้งควรมืด มีอากาศอุ่นและแห้ง ดอกจะแห้งด้วยลมใน 2 อาทิตย์โดยลองหักกิ่งดูจะหักได้ง่ายและคงสีสดพอๆกับดอกสดในแปลงปลูก ขออย่าใช้แสงแดดทำให้ดอกแห้ง เพราะสีดอกจะซีดไม่สวยเลย

การปลูกสแตทิสไม่ควรให้ปุ๋ยไนโตรเจนสูง เพราะจะทำให้ก้านอ่อนและสีไม่สด ผู้ปลูกเลือกสั่งเมล็ดและสีดอกที่ต้องการได้จากแคตตาล็อก บางบริษัทแกะเมล็ดให้ด้วย เรียกว่า cleaned seed บางบริษัทส่งเมล็ดมาเป็นกระจุก (heads หรือ clusters) ต้องนำมาแกะเมล็ดเอง

การปลูกสแตทิสควรให้น้ำสม่ำเสมอจนถึง 3-4 อาทิตย์ก่อนตัดดอกครั้งแรก หลังจากนั้นให้นํ้าบางๆ ตลอดช่วงตัดดอก ถ้าใช้ระยะปลูก 30X 30 ซม. ควรตัดดอกได้ 350 – 450 ช่อ/ตารางเมตร พันธุ์ที่นิยมปลูกกันคือชุด Fortress จากฮอลแลนด์ ต้นสูง 2 ฟุต ใช้ทำดอกไม้แห้งได้ดี และกลุ่ม California Strain สูง 24 – 28 นิ้ว มีสีต่างๆ เช่น

American Beauty สีชมพู

Gold Coast สีเหลืองทอง

Iceberg สีขาว

Midnight สีม่วงเข้ม

Apricot สีชมพูอ่อน

Blue Bonnet สีฟ้าใส

Roselight สีชมพูใส

California mixture สีคละ

นอกจากสแตทิสดังกล่าวมาแล้วยังมีสแตทิสที่เป็นไม้ยืนต้น (perennial statice) เช่น

Limonium tartarica ชื่อสามัญว่า German Statice ดอกสีขาวเงินแน่นช่อ

Limonium perezii ดอกสีม่วง ต้นสูง 36 – 42 นิ้ว เป็นไม้พื้นเมืองของ Canary Islands

Limonium latifolia ดอกสีม่วงเกิดเป็นช่อ ต้นสูง 18 – 24 นิ้ว Limonium bellidifolium เดิมเรียกว่า L. Caspia ดอกสีขาว ต้น