Month: July 2012

บอนไซไม้แคระ

ที่มา:สนาน กฤษณะเศรณี

อดีตประธานชมรมบอนไซไม้แคระแห่งประเทศไทย

ไม้บอนไซเป็นไม้ประดับและตบแต่ง ภายในและภายนอกอาคารบ้านเรือนได้อย่างโอ่อ่าสวยงามมากเป็นของใหม่สำหรบประเทศไทยเรา และมีผู้นิยมกันอย่างกว้างขวางมากขึ้น บอนไซเป็นไม้ที่คงรักษาธรรมชาติจากตามป่าและเขาได้อย่างดีเยี่ยม มีทั้งไม้ใบประดับและไม้ดอกในประเทศญี่ปุ่นนิยมกันมากทั่วทั้งประเทศ บอนไซเป็นไม้ใช้แทนเป็นไม้ประดับแจกัน ดอกไม้ แจกันดอกไม้เราใช้มาประดับตามโต๊ะรับแขกแต่บอนไซก็สามารถเป็นแจกันได้เช่นกัน ส่วนดีมากก็คือ ไม่ต้องเปลี่ยนบ่อย ๆ ภายนอกอาคารบอนไซเป็นไม้ประดับนอกอาคารได้ดีเยี่ยม

บอนไซ (Bonsai) เป็นชื่อเรียกตามภาษาญี่ปุ่น ซึ่งแปลว่า ไม้ซึ่งย่อมาจากไม้ที่เกิดจากตามธรรมชาติ มาจัดวางลงในกระถางเล็กเป็นประเภทไม้แคระแกรน ดูแล้วมีอารมณ์จากธรรมชาติจริง ๆ ต้นกำเนิดเดิมมาจากประเทศญี่ปุ่นเป็นผู้คิดค้นขึ้นมาจนเผยแพร่ นิยมกันมากขึ้นแม้ชาวต่างประเทศก็นิยมกันมาก เช่น อเมริกา อังกฤษ จีน ไต้หวัน สิงคโปร์ ฮ่องกง ปัจจุบันนี้ ในประเทศไทยเราก็นิยมกันมากเช่นกัน ญี่ปุ่นถือบอนไซเป็นเสมือนหนึ่งของวัตถุโบราณ นิยมกันเป็นร้อย ๆ ปีมาแล้ว … Read More

โรคพืช

ที่มา:ผู้ช่วยศาสตราจารย์ ดร. วิชัย ก่อประดิษฐ์สกุล, อาจารย์อดิศักดิ์ บ้วนกียาพันธุ์

ภาควิชาโรคพืช คณะเกษตร มหาวิทยาลัยเกษตราสตร์

ความสำคัญของโรคพืช

ระบบการปลูกพืชในปัจจุบันที่เน้นการปลูกเพื่อการค้า โดยพยายามเพิ่มผลผลิตในพื้นที่ปลูกเท่าเดิม และนำเทคโนโลยีใหม่ ๆ มาใช้มากขึ้นนั้น ปรากฏว่า โรคพืช เป็นปัจจัยหนึ่งที่ก่อให้เกิดความเสียหาย ทางเศรษฐกิจมากมาย ทำให้การเพาะปลูกไม่ได้ผล และเมื่อเกิดโรคบางชนิดขึ้นแล้ว ก็ไม่มีทางรักษา นอกจากจะทำลายพืชที่เป็นโรคทิ้งไป เพื่อไม่ให้เชื้อโรคแพร่ระบาดไปยังต้นอื่น ๆ อีก ดังนั้นเราจึงต้องมีความรู้ทางด้านโรคพืชอย่างดีว่าพืชที่เราปลูกเป็นโรคอะไร และระบาดในระยะใดบ้าง เพื่อใช้วางแผนการป้องกัน กำจัดตั้งแต่ก่อนลงมือปลูกพืชและคอยติดตามดูแลพืชอย่างสม่ำเสมอ เมื่อเกิดโรคพืชขึ้นจะได้แก้ไขได้ทันท่วงทีก่อนที่จะสายเกินแก้ ในอดีตเคยมีโรคของพืชระบาดจนทำให้เกิดความอดอยากกับมวลมนุษย์มาแล้ว เช่น โรคใบไหม้ของมันฝรั่งและโรคราสนิมของข้าวสาลี เป็นต้น

ในประเทศไทยเราเคยมีโรครากเน่าของพริกไทย … Read More

สารควบคุมการเจริญเติบโตของพืช

ที่มา:พีรเดช ทองอำไพ

ผู้ช่วยศาสตราจารย์ ภาควิชาพืชสวน คณะเกษตร มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ วิทยาเขตกำแพงแสน

สารควบคุมการเจริญเติบโต หรือที่เรียกกันทั่วไปว่า ฮอร์โมน จัดเป็นกลุ่มของสารที่กำลังได้รับความสนใจอย่างมากในปัจจุบันนี้ เนื่องจากสามารถใช้ประโยชน์ได้กว้างขวางและเห็นผลได้ค่อนข้างเด่นชัด โดยมากใช้ในการติดผลเร่ง หรือชะลอการแก่ การสุก ซึ่งลักษณะต่าง ๆ เหล่านี้ถูกควบคุมโดยสารแต่ละชนิดแตกต่างกันไป ดังนั้น ถ้ามีการเลือกใช้ได้อย่างถูกต้องก็จะทำให้เราสามารถควบคุมการเติบโตของพืชได้ตามต้องการ

เมื่อกล่าวถึงฮอร์โมนพืช (plant hormones) ก็เชื่อว่าทุกท่านคงเคยได้ยินและรู้จักว่าเป็นสารที่ใช้ฉีดพ่นให้ต้นไม้เพื่อให้มีการออกดอกติดผลตามที่ต้องการ แต่โดยความจริงแล้ว คำว่าฮอร์โมนพืชนี้ มีความหมายในเชิงวิชาการว่าเป็นสารอินทรีย์ที่พืชสร้างขึ้นเองในปริมาณน้อยมาก แต่มีผลในด้านการส่งเสริมหรือยับยั้งการเปลี่ยนแปลงทางสรีรวิทยา ภายในต้นพืชนั้น ๆ ทั้งนี้ไม่รวมพวกนํ้าตาลหรือสารอาหารที่เป็นอาหารพืชโดยตรง จะเห็นได้ว่าพืชสร้างฮอร์โมนขึ้นน้อยมาก โดยมีปริมาณเพียงพอที่จะควบคุมการเจริญเติบโตภายในต้นพืชนั้น ๆ ดังนั้นการสกัดสารฮอร์โมนออกมาจากต้นพืชเพื่อไปพ่นให้ต้นไม้อื่น ๆ จึงเป็นเรื่องยากและไม่คุ้มค่า จึงได้มีการค้นคว้าและสังเคราะห์สารต่าง … Read More

พันธุ์ไม้ที่หายากบางชนิดของไทย

ที่มา:จำลอง เพ็งคล้าย

นักวิชาการป่าไม้ 8 ฝ่ายพฤกษศาสตร์ป่าไม้ กองบำรุง กรมป่าไม้

ประเทศไทย เป็นประเทศหนึ่งในย่านเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ ที่อุดมสมบูรณ์ไปด้วยทรัพยากรธรรมชาติ ถ้าหากจะได้จัดการใช้ทรัพยากร ที่มีอยู่ให้เหมาะสมและอย่างมีประสิทธิภาพแล้วก็เป็นที่แน่นอนว่าทรัพยากรเหล่านี้จะอำนวยประโยชน์สูงสุดอย่างต่อเนื่อง โดยเฉพาะอย่างยิ่งทรัพยากรป่าไม้ อันเป็นทรัพยากรที่สามารถทดแทนต่อเนื่องกันได้ แต่ เพราะจากความกดดันหลาย ๆ ด้าน เช่น ประชากรเพิ่มขึ้น และส่วนใหญ่มีอาชีพทางการเกษตร ต้องใช้พื้นที่มากเพื่อเพิ่มผลผลิตให้พอเพียงแก่การยังชีพ การอพยพประชากรจากถิ่นหนึ่งไปอีกถิ่นหนึ่ง และการบุกรุกพื้นที่ป่าโดยมิไต้คำนึงถึงกฎเกณฑ์ของ บ้านเมือง เป็นปัจจัยสำคัญที่ทำให้พื้นที่ป่าและพันธุ์ไม้ป่าอันเป็นพันธุ์ไม้ท้องถิ่นลดน้อยลงอย่างรวดเร็ว และมีหลายชนิดด้วยกันที่ส่อแสดงว่ากำลังหายาก และเสี่ยงต่อการสิ้นสูญในอนาคตอันใกล้นี้ จึงจำเป็นอย่างยิ่งที่จะต้องเข้าไปอนุรักษ์และช่วยขยายพันธุ์ให้มีปริมาณกลับเพิ่มพูนขึ้นก่อนที่จะสายเกินไป สำหรับพันธุ์ไม้ที่จะกล่าวถึง เป็นเพียงตัวอย่างเล็กน้อยเท่านั้นดังนี้

1. ว่านแม่ยับ (Iris collettii Hook.f.) เป็นพืชล้มลุก … Read More

พันธุ์ไม้เลื้อยในสวนธนบุรีรมย์

ที่มา:เทอดเกียรติ  ภักดีวุฒิ

นักวิชาการเกษตร 5 กองสวนสาธารณะสำนักสวัสดิการส

สวนสาธารณะ 5 หรือที่ทุกคนรู้จักในนามของสวนธนบุรีรมย์เป็นสวนสาธารณะอันดับที่ 5 ของกองสวนสาธารณะ กรุงเทพมหานคร เป็นสวนสาธารณะอีกแห่งหนึ่งที่ให้ความร่มรื่น ความสวยงามเปิดให้ประชาชนเข้ามาพักผ่อนหย่อนใจ เข้ามารับอากาศบริสุทธิ์ และยังเปิดให้นักเรียน นักศึกษาเข้ามาหาความรู้เกี่ยวกับ พันธุ์ไม้อีกด้วย ประชาชนหรือคนที่เข้ามาพักผ่อนหย่อนใจในสวนนั้น อาจจะสัมผัสหรือรู้จักแต่สนามหญ้าที่เขียวขจี สวนหย่อมที่สวยงาม และ ไม้ยืนต้น ไม้ดอกไม้ประดับที่ร่มรื่นสวยงามเท่านั้น แต่ไม้อีกชนิดหนึ่งที่ไม่รู้จักและมองข้ามไปก็คือไม้เลื้อยชนิดต่าง ๆ ซึ่งไม้ชนิดนี้จะให้ทั้งความร่มรื่น ความหอม ความสวยงาม และที่สำคัญยังเป็นพืชสมุนไพรได้อีกด้วย ฉะนั้น สวนสาธารณะ 5 (ธนบุรีรมย์) จึงใคร่ขอแนะนำ … Read More

การปลูกพืชโดยไม่ใช้ดิน

ที่มา:ดร. วิโรจ อิมพิทกษ์ และ ดร. ชยฤกษ์ สุวรรณรัตน

ผู้ช่วยศาสตราจารย์ ภาควิชาปฐพีวิทยา คณะเกษตร มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์

พืชเป็นสิ่งที่มีชีวิตในธรรมชาติที่มีความสามารถ เปลี่ยนสารอนินทรีย์ ให้เป็นสารอินทรีย์โดยใช้นํ้าเป็นองค์ประกอบ และใช้แสงแดดเป็นพลังงาน การ เจริญเติบโตของพืช ต้องการปัจจัยขั้นพื้นฐานที่จำเป็นหลายประการ เช่น ต้องการนํ้าและธาตุอาหารพืชจากดิน ต้องการก๊าชออกซิเจนและคาร์บอนไดออกไซด์ จากอากาศ ต้องการพลังงานจากดวงอาทิตย์ ตลอดจนต้องการสิ่งคํ้าจุนให้ลำต้นตั้งตรงเพื่อรับแสงอาทิตย์ ดังนั้นพืชจึงอาศัยดินเป็นสถานที่เพื่อการเจริญเติบโต ในธรรมชาติ ดังที่เห็นอยู่ทั่วไป ดินที่เหมาะสมต่อการเจริญเติบโตของพืชจะต้องเป็นดินที่มีความโปร่ง ร่วนซุยอากาศถ่ายเทได้ดี มีนํ้าอยู่ในดินในปริมาณพอเหมาะ และมีธาตุอาหารพืชในปริมาณและสัดส่วนที่เหมาะสมตามความต้องการของพืช

ธาตุอาหารที่จำเป็นต่อการเจริญเติบโตของพืช มีอยู่ด้วยกันทั้งหมด … Read More