ไทยเกษตรศาสตร์

๑. ยารสฝาด

สรรพคุณสำหรับสมานทั้งภายนอก และภายในแก้บิดปิดธาตุแก้ท้องร่วง กล่อมเสมหะและอาจม แสลงกับโรคท้องผูก พรรดึก เช่น เปลือกข่อย, เฉียงพร้านางแอ, เบญจกานี, เปลือกลูกทับทิม, เปลือกฝิ่นต้น, เปลือกเพกา

๒. ยารสหวาน

สรรพคุณ ซึมซาบไปตามเนื้อ ทำเนื้อให้ชุ่มชื่น บำรุงกำลัง แก้อ่อนเพลีย แสลงกับโรคเสมหะเฟื่อง บาดแผล เบาหวาน ดีซ่าน เช่น แก่นมะซาง,รากสามสิบ,อ้อยช้าง,อ้อยแดง,ขันทศกร,น้ำตาลกรวด,น้ำอ้อย,น้ำตาลทรายแดง

๓. ยารสเมาเบื่อ

สรรพคุณ สำหรับแก้พิษ พิษเสมหะ ดีและโลหิต พิษไข้ พิษแมลงสัตว์ กัดต่อย แสลงกับโรคหัวใจพิการ และนํ้าดีพิการ เช่น  ใบกระโดงแดง,เมล็ดกระเบา,ขันทองพยาบาท,ขอบชะนางทั้ง … Read More

เสลดพังพอนตัวเมีย หรือพญายอ,ผักมันไก่ ใช้ได้ทั้งต้น ตำผสมเหล้าขาว คั้นเอานํ้าดื่ม เอากากพอกบาดแผล แก้พิษงู พิษสัตว์พิษ แมลงต่างๆ รวมทั้งแก้ลมพิษผื่นคัน เริมงูสวัด

ต้นหางกระรอก หรือตามตำราว่านเรียกว่า ว่านเสลดพังพอน ใช้รากฝนกับเหล้าขาว หรือน้ำมะนาวทั้งกินทั้งทาแผล แก้พิษงูได้อย่างศักดิ์สิทธิ์

อัญชันป่า ใช้หัว ฝนหรือตำคั้นเอาน้ำกิน ถอนพิษทั้งปวง แก้พิษสุนัขบ้า

นาคราช หรือใส้หนุมาน เป็นต้นตะบองเพชรขนาดเล็ก เท่านิ้วหัวแม่มือ ยาวๆ ใช้ลำต้นเผา ตำพอกบาดแผล ผสมเหล้าขาวกิน แก้พิษงู ตะขาบ แมลงป่อง ถอนพิษทั้งปวง

รากกำจัดเถา ฝนกับน้ำมะนาวหรือเหล้าขาว กินและทาแผล แก้พิษงู พิษแมลงสัตว์กัดต่อย แก้พิษ … Read More

รากมหาเมฆ

ใช้ฝนหรือ เคี้ยวกิน แก้ยาพิษ ยาสั่ง แก้พิษงู พิษสัตว์ได้สาระพัด เคยพบบน

ภูเขาริมฝั่งแม่น้ำโขง ต้องลงเรือและเดินเท้าเข้าไป

ว่านสาป

เป็นต้นเหมือนต้นขมิ้น ทางใบสีม่วงแดง หัวกลิ่นหอม ใจสีมวงดำ มีวงสีขาวรอบใจ 1 วงนำมาต้มหรือเคี้ยวกิน แก้ยาพิษยาเบื่อ ยาเมา ยาสั่ง ถอนพิษ

รางจืด

ทั้งชนิดต้นและเถา ใช้รากฝนกับน้ำ หรือเคี้ยวกิน แก้พิษยาเบื่อยาเมา ยาสั่ง

แม้นกระทั่งยาปราบศัตรูพืช ใช้ได้ทั้งต้นและใบ หรือจะต้มเอาน้ำดื่มก็ได้

ยางจืด

ใช้เนื้อไม้ ใช้ฝนกับน้ำหรือ เคี้ยวกิน แก้พิษยาเบื่อ ยาเมา ยาสั่ง

หิ่งหาย

บางทานเรียก … Read More

หมากเยา(อีสาน),ปูรัด(สตูล),กิอระ(มะลายู) Tung Oil Tree

Vernica fordii Airy Shaw. EUPHORBIACEAE

เป็นไม้ยืนต้น ทรงพุ่มขนาดย่อม ทั้งต้นมียางใส ตีเป็นพองเหมือนสบู่ ใบรูปหัวใจ ดอกเล็กๆ สีชมพู เมื่อบานเป็นสีขาว ออกเป็นช่อที่ปลายกิ่ง ผลกลมเป็นลอนๆ สีเขียว มีเมล็ด กลมรีแป้น อีกชนิดหนึ่งเรียกว่า

โพธิสัตว์ Candlenut Tree, Varnish Tree Aleurites moluccana Wllld. EUPHORBIACEAE

ลักษณะต้น ใบ ดอก ผล เหมือนชนิดแรก แต่โพธิสัตว์ มีขนาดสูงกว่าประมาณ 2 … Read More

มะกลำเครือ,กำตาไก่(อีสาน),มะแค็ก(เชียงใหม่),เกมกรอบ(เขมร),ไม้ไฟ(ตรัง),โทวกำเช่า(จีน)

Crab’s Eye Viene.American Pea,Rosary Pea.Jeaulrlty Bean,Prayer Bead

Abrus precatorlus Linn. PAPILIONACEAE

เป็นไม้เถาขนาดเล็ก ใบเหมือนใบมะขาม ดอกสีแดงแซมขาว ฝักเหมือนฝักถั่วพู เมื่อแก่จะแตกออก เห็นเมล็ดสีแดงมีหัวสีดำ เด็กๆ นิยมนำมาร้อยเป็นสร้อยใส่เล่น ในเมล็ดและราก มีสาร toxalbumin ชื่อ abrin เป็นสารที่ไม่ทนต่อความร้อน แต่จะคงตัวอยู่ในทางเดินอาหารถึง 2 วัน

พิษ มีฤทธิ์ระคายเคืองต่อเยื่อเมือก กด Vasomotor center ร่วมกับการขยายตัวของหลอดเลือด ทำให้เกิดอาการอักเสบต่อทางเดินอาหารอย่างเฉียบพลัน เส้นเลือดฝอยถูกทำลาย ทำให้มีเลือดออก ที่ retina … Read More

ยี่โถไทย, ยี่โถดอกแดง, ยี่โถดอกขาว Oleander, Sweet Oleander, Rose Bay

Nerium indicum Mill. APOCYNACEAE

เป็นไม้ประดับ ยืนต้นทรงพุ่ม ต้นมียางสีครีม ใบรูปหอกเรียว ออกรอบลำต้น ข้อละ 3-4 ใบ ดอกรูปกรวย มีทั้งชนิดซ้อนและชนิดลา สีชมพูแก่,ชมพูขาว มีทั้งชนิดดอกหอมและไม่หอม ออกฝักเป็นคู่ๆ เมื่อแก่แตกออก เมล็ดมีระยางค์ปลิวไปตามลม ในใบมีสาร cardiac glycosides ชื่อ neriin nerianthin และ oleandrin มีความเป็นพิษสูงมาก ไม่นิยมนำมาใช้ทำยา

พิษ เมื่อกินใบยี่โถเข้าไป จะเกิดอาการคลื่นไส้ … Read More

ยี่โถดอกเหลือง ยี่โถฝรั่ง กระบอก แซะศา ดอกศาลา Be-Stlll Tree,Yellow Oleander,Lucky-nut Tree

Thevetia peruviana V. Schum. APOCYNACEAE

เป็นไม้ยืนต้น ทรงพุ่มขนาดเล็ก โคนดอกเป็นหลอดปลายแผ่เป็นกลีบ 5 กลีบ ออกดอกทั้งปี มีสีเหลือง แสด ขาว ผลกลมมีสัน นิยมปลูกเป็นไม้ประดับทั่วไป เมล็ดมีสาร cardiac glycosides ชื่อ thevetin พิษเกิดจาก การกินเมล็ดเข้าไป ทำให้เกิดอาการคลื่นไส้อาเจียน ชีพจรเต้นไม่เป็นจังหวะ เพ้อฝัน ชักกระดุก อาจหมดสติได้

สรรพคุณ

ใบ รสเอียนเมา … Read More

พญาร้อยใบ,เกี๊ยะเจียน,เคียะจีน(เชียงใหม่),เคียะเทียน

Milk Bush,Milk Hedge

Euphobia tirucalli Linn.

EUPHORBIACEAE

เป็นไม้ทรงพุ่มที่นิยมปลูกเป็นไม้ประดับทั่วไป แตกกิ่งก้านหนาแน่น ทั้งต้นมียางสีขาว ดอกสีขาวอมเหลือง ผลเล็กๆ ยางสดมีสาร isoeuphorol ซึ่งเป็นพิษ ยางมีฤทธิ์กัด ถูกผิวหนังจะทำให้ผิวหนังเป็นรอยไหม้ พองอักเสบ ถ้าเข้าตาทำให้ตาบอดได้ ถ้าถูกผมขน จะทำไห้ผมหรือขนร่วง

สรรพคุณ

ใบและราก รสเฝื่อนเมา ตำพอกแก้ริดสีดวงทวาร

ต้น รลเฝื่อนเมา ต้มดื่ม แก้ปวดท้อง แก้กระเพาะอาหารอักเสบ ตำพอก แก้กระดูกเดาะ แก้ปวดบวม

ราก รสเฝื่อนเมา ต้มดื่มแก้ธาตุพิการ ระบายท้อง ต้มกับนํ้ามะนาวทาแก้ปวดท้อง

… Read More

Polyporus sacer Fr.

POLYPORACEAE

ลักษณะ เป็นเห็ดมีดอกเหมือนกับเห็ดปลวก (เห็ดโคน)

เส้นผ่าศูนย์กลางประมาณ 5 ซม. ผิวสีน้ำตาล มีลำต้นกลมโตขนาดเท่านิ้วมือ สีขาวนวล ใต้ดินจะพบกระเปาะทรงกลมคล้ายหัว เป็นส่วนที่น้ำนมเสือไหลลงไปขังเป็นกระเปาะอยูใต้ดิน ผิวสีน้ำตาลไหม้ถึงดำ เนื้อในเป็นสีขาวนวลสะอาด ระหว่างกระเปาะนมเสือกับโคนต้นจะมีรากเล็กน้อยทั้งต้น จะมีสภาพแข็งเหมือนหินปูนอ่อนๆ ไม่เน่าเปื่อย

นิเวศวิทยา เป็นเห็ดที่เกิดตามธรรมชาติ เกิดจากบริเวณที่มีนมของเสือคัดไหลลงสู่ดิน เมื่อนานเข้าเกิดมีเห็ดขึ้น พบตามป่าดงดิบเขาที่มีเสือโคร่งอาศัยอยู่ ทั่วทุกภาค ปัจจุบันหายาก นับวันแต่จะหดหายไปพร้อมๆ กับความอุดมสมบูรณ์ของป่า ที่เหลือได้เห็นได้ไม่กี่ผืน การเกิดของเห็ด เป็นตำนานเล่าว่าเห็ดนี้จะเติบโตในตอนกลางคืนเพียงชั่วคืนเดียว พอรุ่งเช้าถูกน้ำค้างพรม ทำให้แข็งไปทันทีทั้งต้น เท็จจริงอย่างไรยังไม่แน่ขัด เพราะยังไม่เคยมีรายงานการพบเห็ดนี้ ที่เป็นต้นสดเลย เป็นสมุนไพรที่หายาก ส่วนมากมักจะพบแต่ส่วนที่เรียกว่า นมเสือ … Read More

หญ้าไก่นกคุ้ม หญ้าปราบ(ใต้) หญ้าสามสิบสองหาบ หนาดผา (เหนือ) คิงไฟนกคุ้ม (ชัยภูมิ) หนาดมีแคลน (สุราษฎร์ธานี) มุ้งกระต่าย (อีสาน) ตะชีโกวะ (กะเหรี่ยง-แม่ธ่องสอน) หญ้าไฟ นกคุ้มหนาดผา (กะเหรี่ยง) โข่วตี่ต้า (แต้จิ๋ว) ขู่ตี่ต่าน (จีนกลาง) Prickly Leaved. Elephant’s Foot

Elephantopus scaber Linn.

COMPOSITAE

ลักษณะ เป็นพืชล้มลุกอายุหลายปี ลำต้นแข็งตั้งตรงสูงประมาณ 2-3 ฟุตใบเดี่ยว เรียงตัวกันรอบโคนต้นและโคนก้านดอก คล้ายใบยาสูบ หนาสาก ปลายกว้างโคนสอบ แผ่เป็นกาบเล็กๆ หุ้มลำต้น ริมใบจักกว้าง … Read More