ไทยเกษตรศาสตร์

พิลังกาสา ทุรังกาสา ตาปลา ราม จิงจำ จ้ำก้อง มาตาอาแย

Pogostemon cabin Beasth. LABIATAE

เป็นไม้ยืนต้นขนาดย่อม สูง 2-5 ม. ต้นตั้งตรง แตกกิ่งก้านสาขามาก ใบเดี่ยวรูปหอกปลายแหลม ก้านใบสั้นสีแดง ดอกเล็กสีขาวแกมชมพู ออกเป็นช่อผลกลมโตขนาดเมล็ดพริกไทย เป็นพวง เมื่อสุกมีสีดำ

สรรพคุณ

ใบ รสเฝื่อน ต้มดื่ม แก้ตับและปอดพิการ

ดอก รสเฝื่อน ต้มเอาน้ำล้างแผลฆ่าเชื้อโรดบาดแผล

ลูก รสร้อนสุขุม ต้มหรือบดเป็นผงชงนํ้าร้อนดื่ม แก้ไข้ท้องเสีย แก้ลมพิษ แก้ราตุพิการ แก้ซางขโมย ค้น รสเร่อนเมา … Read More

พยัพเมฆ Java Tea

Orthosiphon grandiflorus Boldingh

O.stomineus Benth. LABIATAE

เป็นพืชจำพวกหญ้า ขนาดเล็กสูง 2-3 ฟุต ลำต้นสี่เหลี่ยม แตกกิ่งกานสาขามาก ใบเดี่ยวรูปไข่ปลายแหลมคล้ายใบพริก ขอบจัก ฟันเลื่อย ดอกเล็กๆ สีขาวแซมม่วง เกสรตัวผู้เป็นเส้นยาวเหมือนหนวดแมว ออกเป็นช่อหนาแน่นที่ปลายกิ่ง เป็นพืชพื้นเมืองในแถบอินโดจีนทั่วไป

ใบและยอด รสจืด ต้มดื่ม แก้กระษัยไตพิการ ขับปัสสาวะ ขับนิ่ว แก้โรคหนองใน ลดน้ำตาลในเลือด(ชั่วคราว) ลดความดันโลหิต การใช้รักษาอาการโรคเบาหวาน ควรงดการใช้ยา เมื่อระดับนํ้าตาลในเลือดต่ำกว่าปกติ และควรตรวจระดับน้ำตาลในปัสสาวะอย่างสม่ำเสมอ ผู้ที่เป็นโรคหัวใจจะต้องใช้ด้วยความระวัง เพราะจะท่าให้หัวใจสั่นได้

… Read More

เอื้องหมายนา เอื้องดิน เอื้องใหญ่ เอื้องต้น

Costus speciosus Smith. COSTACEAE

เป็นพืชจำพวกหัว ลำต้นกลมเป็นปล้อง ๆ ฉ่ำน้ำ ตั้งตรง สูงประมาณ 1-2 ม.ใบเดี่ยว รูปหอกปลายแหลม มีขนสั้นๆ ปกคลุม ดอกสีขาวรูปปากแตร ขอบหยักเป็นคลื่น ออกเป็นช่อแน่นๆ ที่ปลายต้น เกิดอยู่ตามชายทุ่ง ป่าเขาทั่วไป

… Read More

คนทีเขมา คนทีสอดำ กุโน กามอ

Nagundo Chest Nut

Vitex negundo Linn.

VERBENACEAE

เป็นไม้ยืนต้นทรงพุ่มขนาดกลาง สูงประมาณ 5 ม. กิ่งอ่อนเป็นเหลี่ยม ใบและกิ่งก้าน มีกลิ่นหอม ใบประกอบรูปนิ้วมือ ใบย่อย 3-5 ใบ ดอกเล็กๆ สีม่วง ออกเป็นช่อ ผลกลม

ใบ รสหอมร้อน ต้มหรือชงน้ำร้อนดื่ม แก้ไข้หวัด แก้เจ็บคอ แก้ปวดศีรษะ แก้ปวดตามข้อตามกล้ามเนื้อ แก้เยื่อจมูกอักเสบ แก้ไข้ป่า แก้ดีซ่าน ตำพอกถอนพิษสาหร่ายทะเล แก้กลากเกลื้อน แก้ฝี แก้โรคเชื้อราที่เท้า … Read More

ตำลึง ตำลึงตัวเมีย ผักแคบ สี่บาท แคเตาะ

Coccinio grandis Voigt. CUCURBITACEAE

เป็นไม้เถาขนาดกลาง มือเกาะเดี่ยว ใบเดี่ยวรูปหัวใจขอบเว้าลึก ดอกเดี่ยวสีขาว ผลเหมือนแตงกวา สีเขียวลายขาว เมื่อสุกสีแดงสด

สรรพคุณ

ใบ รสเย็น ต้มดื่ม ดับพิษร้อน ถอนพิษไข้ แก้ไข้ตัวร้อน ตำพอก ถอนพิษของตำแย ตับพิษฝี แก้ปวดแสบปวดร้อน แก้ดคัน

ดอก รสเย็น ตำพอกหรือทา แก้คัน

เมล็ด รสเมามันโคลกผสมกับน้ำมันมะพร้าว ทาแก้หิด

เถา รสเย็น ต้มหรือชงกับน้ำร้อนดื่ม แก้วิงเวียนศีรษะ แก้พิษร้อน … Read More

คำไทย,คำแสด,คำเงาะ,คำ,คำยง.มะกายหยุม-สมปู้,จำปู้,

หมักชิตี้,ชาด Annatto,Arnotto

Bixo Orellana Linn.

BIXACEAE

เป็นไม้ยืนต้นทรงพุ่ม สูง 3-5 ม.ใบเดี่ยวรูปไข่ปลายแหลม ขอบเรียบ เป็นคลื่น ดอกสีชมพู ออกเป็นช่อที่ปลายกิ่ง ผลรูปไข่ ปลายแหลม มีขนสีแดงสดเมื่อแก่จะแตกออก เมล็ดกลมสีดำ เกิดตามป่าทั่วทุกภาค

สรรพคุณ

ใบ รสเฝื่อนขม ต้มดื่ม แก้ไข้ แก้บิด ขับปัสสาวะ แก้ดีซ่าน

ดอก รสหวานสุขุม ต้มหรือบดเป็นผงปั้นเม็ด รับประทานบำรุงโลหิตและนํ้าเหลืองให้ปกติ แก้แสบร้อนคันตามผิวหนัง บำรุงและขับโลหิตระดู แก้โรคโลหิตจาง แก้บิด แก้ไตพิการ แก้พิษบำรุงประสาท บำรุงหัวใจ

เมล็ด … Read More

ชนิดต้น ชะพลู ผักอีไร พลูลิง พลูนก ผักปูนก(เหนือ) นมวา(ใต้)

ชนิดเถา ชะพลูเถา ผักอีเลิด ปูริงนก ผักปูริง

Piper sarmentosum Roxb.

PIPERACEAE

เป็นพีชจำพวกผัก มี 2 ชนิด คีอ ชนิดต้นและชนิดเถา ชนิดต้น ลำต้นเป็นปล้องๆ ตั้งสูงประมาณ 1-2 ฟุต ชนิดเถา เถาเป็นปล้องๆพาดไปตามหน้าดิน ยอดตั้ง ใบรูปหัวใจ สีเขียวเข้ม ก้านใบสีเขียว มีเส้นทางใบชัดเจน เกิดตามที่ลุ่มชื้น ตามป่าดงดิบเขา หรือปลูกไว้ตามบ้านทั่วไป

ใบ รสเผ็ดร้อน ต้มดื่ม … Read More

กำลังทรพี, แหลขี้ควาย, ช้าวัวเถลิง, ปูน, ปูนทา (ใต้), ชะแมบ (ตราด)

Anaxagora luzoneunsis Gray.

ANNONACEAE

เป็นไม้ยืนต้นขนาดกลาง เปลือกหนา สีน้ำตาลไหม้อมแดง เนื้อสีน้ำตาลอ่อน ใบเดี่ยวรูปหอก ปลายแหลม ขนาดเล็ก คล้ายใบลำดวน เกิดตามป่าดงดิบเขา และป่าเบญจพรรณ

… Read More

ชุมเห็ดใหญ่, ชุมเห็ด, ลับหมื่นหลวง, ขี้คาก, หมากกะลิงเทศ

Cassia alata Linn.

CAESALPINIACEAE

เป็นไม้ทรงพุ่มขนาดย่อม สูงประมาณ 3 เมตร ใบประกอบใบย่อยรูปไข่ ดอกช่อสีเหลืองชูตั้งที่ปลายกิ่ง ฝักเป็นจีบ ยาวประมาณ 4 นิ้ว เกิดอยู่ทั่วไปตามป่า ริมทาง

สรรพคุณ

ใบ รสเบื่อเอียน ตำพอก หรือบดผสมนํ้ามันพืช ทาแก้โรคผิวหนัง ต้มดื่ม แก้กระษัยเส้น ระบายท้อง ขับปัสสาวะ

ดอก รสเอียน ต้มรับประทาน เป็นยาระบาย

ต้น รสเบื่อเอียน ต้มดื่ม ขับพยาธิ ระบายท้อง … Read More

Cockcomb

Celosia argentea Linn.

AMARANTHACEAE

เป็นพืชล้มลุกขนาดเล็ก สูง 2-3 ฟุตใบเดี่ยวรูปหอกเรียวยาว ปลายแหลม ดอกเล็กๆ สีขาวอมชมพูอมแดง หรือสีขาว ออกอัดกันแนนเป็นช่อรูปแท่งตั้งอยู่ที่ปลายกิ่งก้าน ขึ้นตามที่รกร้างว่างเปล่าทั่วไป พบทั้งชนิดดอกสีขาว และสีแดง สรรพคุณ

ใบ,กิ่งก้าน รสฝาดเฝื่อน ต้มดื่ม แก้อาเจียนเป็นเลือด แก้บิด แก้ผดผื่นคัน ห้ามเลือด

ดอก รสฝาดเฝื่อน ต้มดื่ม แก้บิด ห้ามเลือด แก้อาเจียนเป็นโลหิต แก้ริดสีดวงทวารชนิดที่มีเลือดออก แก้ตกขาว แก้ประจำเดือนมาไม่ปกติ แก้ปวดศรีษะ แก้ตาแดง

เมล็ด รสขมนุ่มเย็น … Read More