ขอย้อนกลับมาถึงการใช้สารเคมีโปแตสเซียมไนเตรท บังคับให้มะม่วงออกดอกว่าควรจะคำนึงถึงอะไรบ้าง
- ประการแรก ควรดูอายุของกิ่งมะม่วงที่อยู่ปลายสุดด้วย เพราะมะม่วงเป็นพืชที่ออกดอกที่ปลายกิ่งแก่ เช่นเดียวกับลำใย และเงาะ โดยทั่วไปมะม่วงจะแตกยอดอ่อนปีละ 1-3 ครั้ง แล้วแต่อายุและพันธุ์ มะม่วงมีอายุน้อยจะแตกกิ่งหลายครั้งใน 1 ปี มะม่วงอายุ 6-7 ปี มักจะแตกใบอ่อนปีละ 1 ครั้งในช่วงต้นฤดูฝน ถ้ามะม่วงแตกกิ่งอ่อนครั้งสุดท้าย ในช่วงเดือนตุลาคม อายุของกิ่งก็จะน้อยเกินไป อายุของกิ่งที่แก่พอที่จะใช้บังคับให้ออกดอกควรมีอายุตั้งแต่ 4 เดือนขึ้นไป ถ้าอายุมากขึ้นก็ยิ่งดี
- อีกอย่างหนึ่งที่พอจะสังเกตดูได้จากลักษณะภายนอก ได้แก่ใบ ใบที่อยู่ที่ปลายกิ่งจะต้องแก่จัดมีสีเขียวเข้ม เมื่อขยำใบดูจะกรอบและมักจะมีเสียงดังแกร๊บ ส่วนตาที่อยู่ปลายกิ่งต้องเป็นตาที่สมบูรณ์ไม่บอด ไม่มีโรคแมลงรบกวน
- การใช้สารโปแตสเซียมไนเตรทนั้นมีอยู่หลายรูป เช่น ในรูปของดินปะสิว ในรูปของปุ๋ย ในรูปของสารที่นำเอาไปผสมเป็นยา หรือในรูปของสารเคมีที่ใช้ในห้องปฏิบัติการ สารโปแตสเซียมไนเตรททุกรูป จะมีไนโตรเจนอยู่ 13 เปอร์เซนต์ และมีโปแตสเซียมอยู่ 44 เปอร์เซนต์ ส่วนราคานั้นแตกต่างกันไป ในรูปของปุ๋ยราคากิโลกรัมละ 10-13 บาท ในรูปของสารเคมีที่ใช้ในห้องปฏิบัติการนั้นค่อนข้างแพง กิโลกรัม 100 ถึง 150 บาท ซึ่งแต่ละรูปใช้ได้ผลคล้ายคลึงกัน ปัจจุบันสารโปแตสเซียมไนเตรทในรูปของปุ๋ยมีขายตามร้านขายปุ๋ยใหญ่ ๆ หรือร้านที่ขายแม่ปุ๋ยสำหรับนำไปใช้ในสวนกล้วยไม้ เช่นที่อำเภอสามพราน จังหวัดนครปฐม สิ่งที่ควรระวังก็คือ สารโปแตสเซียมไนเตรทนี้จะต้องเก็บให้ดี อย่าเก็บในที่อับชื้น หรือใกล้วัตถุที่ร้อน เพราะจะทำให้ติดไฟและระเบิดได้ง่าย
คุณประทีป กุณาศล นักวิชาการสถาบันวิจัยพืชสวน กรมวิชาการเกษตรได้กล่าวถึงรายละเอียดมามากมายแล้ว ถ้าเกษตรกรหรือท่านที่สนใจจะทดลองใช้โปแตสเซียมไนเตรทกับมะม่วงละก็ ควรเริ่มพ่นในระยะต้นเดือนพฤศจิการยน และขอกล่าวย้ำว่าขอให้ดูความพร้อมของต้นเป็นเกณฑ์ มะม่วง 1 ต้น อายุประมาณ 5-6 ปี จะใช้สารละลายโปแตสเซียมไนเตรทประมาณ 5-7 ลิตร ถ้าใช้ถังพ่นขนาด 10 ลิตร ใช้ความเข้มข้น 2.5 เปอร์เซนต์ จะต้องชั่งโปแตสเซียมไนเตรทจำนวน 250 กรัม หรือ 2 ขีดครึ่ง ผสมน้ำ 10 ลิตร เติมสารจับใบ 5 ซีซี เขย่าให้เข้ากันและพ่นให้ทั่วทั้งต้น พ่นในเวลาเย็น หลังจากพ่นสารแล้ว 1 สัปดาห์ ถ้าได้ผลจะเห็นตาที่อยู่ส่วนปลายสุดของกิ่ง เจริญออกเป็นรูปเดือยไก่ ภายใน 3 สัปดาห์และเห็นช่อดอกยาวชัดเจน ถ้าหากเกษตรกรท่านใดมีปัญหาเกี่ยวกับเรื่องมะม่วงขอให้ท่านเขียนจดหมายติดต่อโดยตรงที่ สถาบันวิจัยพืชสวน กรมวิชาการเกษตร เกษตรกลางบางเขน กท.10900 หรือ จ.ม.มาที่ สนง.นิตยสาร “ชาวเกษตร” เรายินดี ที่เป็นสื่อกลางให้เพื่อน “ชาวเกษตร” ทั้งหลายได้รับความรู้อย่างแท้จริงจากนักวิชาการ แต่ละสาขานั้นทุกประการ
