ชื่อสามัญ Palawan Peacock Pheasant

ชื่อวิทยาศาสตร์ Polyplectron emphanum

เป็นนกแว่นที่ตัวเล็กที่สุดในจำพวกนกแว่นด้วยกัน โดยมีขนาดเท่ากับนกแว่นสีนํ้าตาล นกแว่นพาลาวันถูกยกย่องว่าเป็นนกแว่นที่มีสีสวยที่สุด โดยมีจุดเด่นที่ขนปีกและหลังมีสีนํ้าเงินแกมเขียวเป็นมันวาว ตัวผู้จะมีขนหงอนยาวสีเขียวเข้ม ใต้ตามีแถบสีขาว และบางตัวมีแถบสีขาวพาดอยู่ด้านบนของตาอีกด้วย ซึ่งจะไม่มีในนกแว่นชนิดอื่น ตัวผู้มีเดือยข้างละ 2 เดือย ตัวเมียหงอนสั้นกว่าและไม่มีเดือย

นกแว่นชนิดนี้มีถิ่นกำเนิดเพียงแห่งเดียวในเกาะพาลาวันของประเทศฟิลิปปินส์ ในธรรมชาติชอบอยู่ป่าลึกและทึบที่อยู่ในระดับต่ำถึงระดับปานกลาง ไม่ชอบออกหากินในป่าโปร่งหรือที่โล่ง เป็นนกที่มีนิสัยขี้ตื่นตกใจและชอบซุกซ่อนตัวเหมือนนกแว่นทั่ว ๆ ไป ชอบวางไข่ในรังที่อยู่สูงจากระดับพื้นดิน วางไข่ครั้งละ 2 ฟอง เมื่อไข่ถูกเก็บไปก็จะออกไข่ชุดใหม่อีกภายใน 2-3 สัปดาห์ ใช้เวลาฟักไข่เพียง 18-19 วัน น้อยกว่านกแว่นชนิดอื่นๆ ตัวผู้จะโตเต็มวัยในปีที่สอง โดยปีแรกจะดูเหมือนกับตัวเมีย แต่ตัวจะใหญ่กว่าหงอนยาวกว่าและสีจะเริ่มออกให้เห็นบ้างแล้ว ตัวผู้เวลารำแพนเกี้ยวตัวเมียจะสวยงามมาก แต่บางครั้งจะดุ อาจตีตัวเมียถึงตายได้ ปกติเป็นนกที่เลี้ยงและขยายพันธุ์ได้ไม่ยาก