ชื่อวิทยาศาสตร์ 1. Glycyrrhiza glabra Linn. var. typica Regel.
2. G.glabra Linn. var. glandulifera Walds.
3. G. malensis Linn.
4. Glycyrrhiza spp.
ชื่อไทย 1. ได้แก่ชะเอมเทศ
2. ได้แก่ชะเอมรัสเซีย
3. ได้แก่ชะเอมจีน
ชื่ออังกฤษ 1. ได้แก่ Spanish licorice
2.ได้แก่ Russian licorice
3. ได้แก่ Chinese licorice
ชื่ออังกฤษทั่วไป Glycyrrhiza, Sweet Wood, Licorice Root.
ลักษณะ เป็นไม้เนื้ออ่อนมีอายุมากกว่า 2 ปี สูง 1-1.7 เมตร สำหรับชะเอมเทศใต้ดินจะมีเหง้าและแตกรากออกไปเป็นจำนวนมาก ใบเป็นใบประกอบแบบขนนก เรียงแบบสลับกัน ใบย่อยสีเขียวอ่อน ดอกสีม่วงเป็นช่อ ดอกย่อยมีรูปร่างเป็น papilionaceous form ผลเป็น legume แตกได้ภายในมีเมล็ดรูปไต 4-5 เมล็ด
ส่วนที่ใช้ ราก เหง้า
สารสำคัญ เป็น saponinlike glycoside ชื่อว่า “glycyrrhizin” ซึ่งหวานกว่านํ้าตาล 50 เท่า นอกจากนั้นพบ flavonoid glycosides ชื่อ liquiritin และอนุพันธ์ของ coumarin และมีแป้งถึง 20%
การเก็บรากชะเอม ต้องปลูกให้ได้ 4 ปี ขุดเมื่อถึงฤดูใบไม้ร่วง และจากต้นที่ยังไม่ออกผลจะได้ความหวานสูงสุด
การเก็บรักษา เนื่องจากในรากชะเอมมีแป้งและความหวานมาก จึงต้องเก็บอย่าให้แมลงรบกวน พวกมอดและแมลงอื่นๆ ชอบกิน ถ้าผุจะทำให้เสื่อมคุณภาพและต้องไม่ให้ชื้นด้วย
ประโยชน์ทางยา ใช้เป็นยาทำให้ชุ่มชื้น ขับเสมหะ มีฤทธิ์เป็นยาระบายอ่อนๆ ใช้แต่งรสกลบ รสขมของยาบางชนิด นอกจากนั้นพบว่า glycyrrhetic acid ที่มีอยู่ในชะเอม จะเป็นตัวป้องกันการอักเสบในโรคผิวหนัง สารสกัดจากรากชะเอมใช้รักษาโรคแผลเรื้อรังในกระเพาะและโรค Addison’s disease ได้ด้วย
อื่นๆ ในทางการค้าชะเอมใช้ผสมในหมากฝรั่ง ลูกกวาด บุหรี่ ยาเส้น ยานัตถุ์ ใส่ลงในเบียร์ทำให้เบียร์มีฟองมากขึ้น และทำให้รสกลมกล่อม เช่นเบียร์สเต๊าท์
ที่มา:ศาสตราจารย์พเยาว์  เหมือนวงษ์ญาติ