หญ้ายอนหู

หญ้ายอนหู (yaa yon huu) หญ้าดอกขาว หญ้าเม็ดงา หญ้ายางคง
เป็นพืชปีเดียว (annual) หรือข้ามปี (perennial) ลำต้นตั้งตรง หรือมีส่วนทอดขนานกับพื้นดินเล็กน้อย สูง 30-80 ซม. ลำต้นกลม เรียบ ภายในกลวง มีรากฝอยเป็นจำนวนมาก
ใบ เป็นใบเดี่ยว ออกสลับข้างกันตามข้อของลำต้น โคนใบแผ่เป็นกาบหุ้มลำต้น ยาว 4-10 ซม. บริเวณที่โคนใบต่อกับแผ่นใบมีขน (ligule) เล็กๆ เรียงกันอยู่เป็นแถว แผ่นใบเรียวยาว ยาว 6-32 ซม. กว้าง 4-9 มม. ขอบใบเรียบ ปลายแหลม
ดอก ออกเป็นช่อ (panicle) ตามยอดของลำต้นมีขนาดเล็กละเอียดมาก บนแกนกลางยาว 10-40 ซม. ประกอบด้วยช่อดอก (raceme) เรียงกันอยู่บนแกน (rachis) ที่แยกออกจากแกนกลาง เป็นแนวตรง ยาว 1-10 ซม. ออกเดี่ยวๆ หรือ 2-4 แกนร่วมกัน แต่ละช่อดอกประกอบด้วยช่อดอกย่อย (spikelets) จำนวนมาก มีสีม่วง ยาว 2.5-3.5 มม. ช่อดอกย่อยมีกาบ (glume) 2 อันที่ด้านล่าง ช่อดอกย่อยประกอบด้วยดอกย่อย 4-6 ดอก (มักพบ 5 ดอก) กาบล่าง (lower glume) ยาว 1 มม. ปลายเรียวแหลม ลักษณะพับงอเข้าหากัน มีลายเส้นตรงกลาง 1 เส้น บนลายเส้นจะมีหนามเล็กๆ กาบบน (upper glume) ยาว 1.5-2 มม. ลักษณะเหมือนกาบล่างแต่มีขนาดใหญ่กว่า ดอกย่อยแต่ละดอกเป็นดอกสมบูรณ์เพศ เรียงสลับกันอยู่บนแกนช่อดอกย่อย (rachilla) มีกาบนอก(lemma) ยาว 1.5 มม. สีม่วง มีลายเส้น 3 เส้น และมีขนปกคลุมตามลายเส้นนี้ กาบใน (palea) ยาว 1.2 มม. ค่อนข้างบางและเรียบ มีลายเส้น 2 เส้น ส่วนกลีบดอกที่ลดรูปไป มี 2 อัน ขนาดเล็กมาก เกสรตัวผู้ 3 อัน อับละอองเรณูสีเหลือง เกสรตัวเมียมีรังไข่ขนาดเล็ก ท่อรังไข่ 2 อัน ปลายท่อรังไข่มีขนสีม่วงปกคลุม
ผล (caryopsis) มีสีน้ำตาล รูปรียาว ยาว 0.5 มม.
ขยายพันธุ์ โดยอาศัยเมล็ด ตามข้อแก่ๆ ที่ติดอยู่กับดินจะมีราก และแตกยอดเป็นต้นใหม่ได้ พบในนาข้าว และพื้นที่เพาะปลูกทั่วไป