ชื่อ
จีนเรียก     ตัวติ้งโคหน่อย ซากั๊กเปา  ซากั๊กเล้า Cardiospermum halicacabum Linn.

ลักษณะ
ชอบขึ้นตามที่ลุ่มนํ้า คนมักนำมาปลูกเป็นยา เป็นพืชล้มลุกในประเภท ไม้เลื้อย ลำต้นเรียวเล็กมีเส้นนูนขึ้นตามต้น สีเขียวอ่อน ยาวเลื้อยไป ตามดินประมาณ 10 ฟุต มีหนวดพันไปกับไม้อื่น ใบขึ้นคู่แยกเป็นสองสามใบในก้านเดียวกัน ใบรูปเชิงสามเหลี่ยม ปลายแหลมยาวประมาณนิ้วกว่าๆ ขอบใบแหว่งเป็นแฉก ออกดอกตามฐานด้านใบในฤดูฝน บ้างก็ออกดอกที่ปลายก้าน ดอกสีขาวเป็นรูปกระเปาะ ออกลูกเป็นรูปกลม สีดำ

รส
ขมแกมเปรี้ยวนิดๆ ธาตุเย็น ไม่มีพิษ

สรรพคุณ
สามารถประสะเลือดให้เลือดเย็น ดับพิษ แก้คัดแน่น ใช้ภายนอกแก้พิษ แก้บวม แก้ปวด … Read More

ชื่อ
จีนเรียก    เจียวตะมั้ว  มั่วเกี้ยเช่า   Acalypha  australis Linn.

ลักษณะ
อยู่ในประเภทผักขม ชอบขึ้นตามริมทาง ริมคู ที่ลุ่ม เป็นพืชล้มลุก ลำต้นขึ้นตรงแยกกิ่ง มีขนปุยขึ้นทั่วลำต้น สูงประมาณฟุตกว่าๆ ใบคู่ มีก้านใบยาว ใบรูปไข่ ฐานและปลายใบแหลม รูปเป็นรูปสามเหลี่ยมก็มีหน้าหลังของใบสาก ขอบใบรูปฟันเลื่อย เอ็นใบสามเส้นเด่นชัด เอ็นกลางใบชัดมีสีแดง ก้านและใบมีขนขึ้นทั่วไป ออกดอกจากฐานใบ ในฤดูร้อนถึงฤดูฝน ดอกเป็นรวงยาวประมาณ 7-8 หุน เกสรผู้และเกสรตัวเมียอยู่คนละดอก ออกลูกเป็นเม็ดเล็กๆ

รส
ขมนิดๆ ธาตุเย็น ไม่มีพิษ

สรรพคุณ
ดับร้อน ดับพิษ ประสะเลือดให้เย็น … Read More

ก้านธูป ฝรั่งโคก หญ้าละออง หญ้าสามวัน

ชื่อ
จีนเรียก    เซียวซัวโฮ้ว  Vernonia cinerea (L.) Less.

ลักษณะ
พืชนี้อยู่ในประเภทเบญจมาศ ชอบเกิดในทุ่งนา สวน ริมถนน ที่โล่ง เป็นพืชล้มลุก ลำต้นขึ้นตรงไม่แยกกิ่งก้าน มีขนขึ้นตามลำต้นประปราย สูงประมาณ 1-2 ฟุต มีลายเส้นนูนขึ้นตามลำต้น ใบขึ้นสลับกันจากลำต้นโดยตรง รูปใบแคบ แหลมที่ส่วนปลาย ยาวประมาณ 1-2 นิ้ว ขอบใบเป็นคลื่นไม่เรียบ สังเกตุมีฟันประปราย หลังใบเห็นเอ็นเด่นชัด ออกดอกหน้าร้อนถึงหน้าฝน เป็นช่อออกตามปลายกิ่ง ซองใบสีม่วงแดง ปลายดอกกลีบแยกบานออก เมล็ดพันธุ์ลีบสีขาว

รส
รสขมเฝื่อน … Read More

นำใจใคร

ชื่อ
จีนเรียก    โอวเตียมกุย  Solanum nigrum L. ver pauciflorum Lion.

ลักษณะ
พืชประเภทมะเขือ ชอบเกิดตามลานบ้าน ริมทาง ในทุ่งทั่วไป เป็นพืช ล้มลุก ลำต้นขึ้นตรงสูง 2-3 ฟุต เนื้อคล้ายเนื้อไม้เหนียวพอสมควร ใบขึ้นสลับมีก้านใบยาวเห็นชัด เอ็นใบเด่นชัด ออกดอกหน้าร้อนถึงหน้าฝน ก้านดอกเกิดจากลำต้น ใบรูปไข่ยาวประมาณ 1-2 นิ้ว ขอบใบเป็นคลื่นไม่เรียบ ดอกออกเป็นช่อสีขาวเล็กช่อละ 4-5 ดอก มักจะตูบลงสู่ดิน ออกลูกกลมเป็นพวงคล้ายกระดุม

รส
ค่อนข้างขม ธาตุเย็นมาก ไม่มีพิษ แต่บางท้องถิ่นว่ามีพิษเล็กน้อย

สรรพคุณ … Read More

ชื่อ
จีนเรียก    โท่ติ่งเท้า แปะชุ่ยเง็ก เตี่ยมแต้ Oldenlandia hedyotidea (D.C) Hand – Mazz.

ลักษณะ
ชอบขึ้นตามทุ่งในน้ำ ริมคู คันนา เป็นพืชพวกเถาวัลย์มีหัวไม่มีชื่อไทย รากเป็นหัวส่วนลำต้นเป็นเถา ใบสลับ ก้านใบสั้น ใบก็สั้นเนื้อหยาบมีขน รูปใบกลมยาว ปลายแหลม ยาวประมาณ 2 นิ้ว ขอบใบม้วนลง เอ็น หน้าใบเด่น เอ็นหลังใบจม มีหูใบประกอบทุกใบ ออกดอกสีขาวเป็นช่อในหน้าร้อนและหน้าฝน กระเปาะดอกแตกเป็น 4 กลีบ ส่วนกลีบดอกก็มี 4 กลีบเช่นกัน เมล็ดพันธุ์เป็นรูปกลม

รส
มีรสขมนิดๆ … Read More

ชื่อ
จีนเรียก     เอิยะบ๋อเช่า  ซัวแชมั้ว เอิยะบอไง๋  Leonurus sibricus Linn.

ลักษณะ
ชอบขึ้นตามทุ่ง ริมทาง สวนบ้าน แต่โดยมากนำมาปลูกในบ้านเป็นยา สมุนไพร เป็นพืชล้มลุก ลำต้นสี่เหลี่ยมมีขนขึ้นเต็มต้น สูง 2-3 ฟุต ใบคู่ ก้านใบยาว กิ่งใบขึ้นตามข้อ ยาว 2-3 นิ้ว แล้วแยกเป็น 3 ใบ แต่ละใบแตกเป็น 2 แฉก ขอบใบเป็นฟันเลื่อย แฉกกลางยาว 3-4 นิ้ว ออกดอกในฤดูฝนถึงฤดูหนาว ดอกออกตามโคน ก้านใบและที่ปลายกิ่ง ยอดดอกแตกกลีบคล้ายลิ้น บ้างก็สีแดงบ้างก็สีขาว … Read More

ชื่อ
จีนเรียก      ปวยเทียงแง่กังเช่า  แง่กังเช่า  Homaloclaium platycladum (F.Muell) Bailey

ลักษณะ
อยู่ในประเภทไผ่ เป็นพืชที่ชาวบ้านมักปลูกในบ้าน เพื่อทำเป็นยา เป็นพืชยืนต้นสูงประมาณ 4-5 ฟุต โคนต้นที่แก่มีลักษณะกลมสีโกโก้ ไฟเบอร์เหนียว ต้นที่ยังอ่อนอยู่สีเขียวลักษณะแบน กว้าง 3-4 หุน มีเส้นนูนขึ้นตามยาวของต้น เมื่อต้นโตสูงขึ้น ลำข้อก็สั้นลงทำให้ดูคล้ายตัวของตะขาบ ใบคู่ลักษณะยาวแคบ บางใบก็เป็นรูปขนมเปียกปูน ยาว ประมาณ 1 นิ้ว บางทีก็มีแต่ต้นไม่มีใบ ออกดอกจากลำข้อเป็นดอกเล็กๆ สีเขียวบ้างแดงบ้าง ก้านดอกสั้นมาก และออกดอกรูปสามเหลี่ยม เล็กๆ สีแดงคล้ำ เมล็ดลูกเนื้อหนาและมีรสหวาน

รส
รสหวาน … Read More

หญ้าขนหมู

ชื่อ
จีนเรียก    เก่าเฮียงเช้า  แซเฮียงหู่  เขาเท่าเฮียง  Cyperus rotunbus Linn.

ลักษณะ
พืชจำพวกหญ้า ชอบขึ้นในทุ่ง ในสวนถนนหนทาง เป็นพืชล้มลุกหลายปี รากเรียวเล็กเป็นฝอย ตามรากมีกระเปาะเป็นแห่งๆ โตประมาณ 2-3 หุน ยาว 5-6 หุน ต้นบนดินเป็นลำสามเหลี่ยม สูง 5 นิ้วถึง 1 ฟุต ใบอุ้มต้น ใบรูปเรียวยาว ยาวประมาณ 3-4 นิ้ว ออกดอกที่ยอดในฤดูร้อนถึงฤดูฝน ดอกออกเป็นรวงสีกาแฟ มีกลีบห่อนอกดอก 2-3 กลีบ รวงดอกยาวประมาณ 3-4 … Read More

ชื่อ
จีนเรียก    ฮุงติ่งเท้า  แปะคังงู้  โป่โป่แช  จิกุกติ๊ง Cissus repens Lamp.

ลักษณะ
เป็นพืชประเภทเถาวัลย์ ชอบขึ้นในป่า แต่โดยมากคนนำมาปลูกทำยา ไม่มีชื่อไทย เป็นพืชล้มลุกหลายปี มีหัวในใต้ดิน ลำต้นและใบสีเขียว ลำต้นกลมและมีข้อ มีรอยด่างขาวติดอยู่กับลำต้นทั่วไป ต้นยาวประมาณ 10 ฟุต ชอบพันขึ้นเกาะไม้อื่น ใบเดี่ยวแต่ขึ้นสลับกัน ใบรูปกลมรูปหัวใจ มีก้านใบยาว 3 นิ้ว แหลมที่ปลาย ขอบเป็นหยักๆ เอ็นหลังใบขึ้นเห็นชัด ออกดอกเล็กเป็นกระจุกสีเขียว ออกลูกกลม ข้างในมีเมล็ดเป็นพันธุ์

รส
ฝาดนิดๆ ธาตุไม่ร้อนไม่เย็น ไม่มีพิษ แต่นํ้าในต้นรสขม ธาตุเย็นมาก… Read More

ดอกแก้ว

ชื่อ
จีนเรียก     จิงจูฮวยไฉ่  เตียงจูไฉ่   Artemisia lactiflara Wall.

ลักษณะ
โดยมากมักปลูกกันในบ้าน เพราะเป็นผักใช้เป็นอาหารประจำ เป็นพืช ยืนต้นหลายปี ลำต้นขึ้นตรง ขึ้นเป็นพุ่มสูงประมาณ 2 ฟุต ใบสลับ ใบเป็นแฉกลึก หลังใบสีเชียวคล้ำ หน้าใบสีเขียวซีด ใบมักขึ้นจากรากโดยตรง ใบใหญ่ ถ้าเกิดจากต้นใบค่อนข้างเล็ก ใบปลายต้นยิ่งเล็กลง ใบเกิดจากรากโดยตรงจะมีก้านยาว ถ้าเกิดจากต้นก้านใบจะสั้น ออกดอกสีขาวในหน้าฝนใกล้ฤดูหนาว ขึ้นเป็นพวงกลม วัดได้ประมาณ 1-2 หุน

รส
รสขมนิดๆ ธาตุเย็นมาก ไม่มีพิษ

สรรพคุณ
ประสะเลือดให้เย็น ดับพิษ ทำให้ตาสว่าง … Read More