ทวี  คุปต์กาญจนากุล

สถานีทดลองข้าวหันตรา  สถาบันวิจัยข้าว

กรมวิชาการเกษตร

ตามท้องนาในเขตจังหวัดพระนครศรีอยุธยา สิงห์บุรี ลพบุรี อ่างทอง และสุพรรณบุรี ระหว่างเดือนมิถุนายน ถึง ตุลาคม หลายท่านอาจจะเคยสังเกตเห็นชาวนากำลังเกี่ยวใบข้าวในนา มัดเป็นฟ่อน หาบใส่รถเข็น หรือใส่เรือขนกลับบ้าน หากลงไปสอบถามดูก็จะได้คำตอบว่านำใบข้าวที่เกี่ยวได้ไปเลี้ยงวัว

การเลี้ยงสัตว์ โดยเฉพาะโคและกระบือนั้นเคยเป็นอาชีพเก่าแก่ของเกษตรกรในพื้นที่ภาคกลางมาก่อน เพื่อใช้แรงงานในการทำนาหรือขายสัตว์เลี้ยงเหล่านั้นเป็นรายได้เสริม การเปลี่ยนแปลงด้านเศรษฐกิจสังคมและเทคโนโลยีการเกษตรในช่วง ๓๐ ปีที่ผ่านมา ทำให้เกษตรกรเลิกเลี้ยง

โคกระบือ หันไปใช้เครื่องจักรกลการเกษตรในการทำนาแทนแรงงานสัตว์ เป็นผลให้โคกระบือในพื้นที่เหลือจำนวนน้อยมาก

ภาวะราคาพืชผลการเกษตรตกต่ำในช่วง ๑๐ ปีที่ผ่านมา ทำให้ชาวนาประสบปัญหาทำนาแล้วขาดทุน มีภาระหนี้สินเพิ่มมากขึ้น ขณะเดียวกันความต้องการอาหารโปรตีนจากเนื้อสัตว์สูงขึ้น ทำให้โคกระบือมีราคาแพง เกษตรกรในพื้นที่ดังกล่าวเลยหันมาเลี้ยงสัตว์กันหลายรายปรารภว่าจนเพราะทำนา แต่พอจะลืมตาอ้าปากได้จากการเลี้ยงโคกระบือ

การเลี้ยงปศุสัตว์แทบทุกชนิด ปัจจัยต้นทุนการผลิตที่สำคัญมีสองอย่าง คือ … Read More