พริกเป็นพืชใบเลี้ยงคู่ที่จัดอยู่ในตระกูลโซลานาซีอี้ (Solanaceae) ซึ่งเป็น พืชที่อยู่ในตระกูลเดียวกับพวกมะเขือเทศและมะเขือต่าง ๆ

พริกเป็นพืชที่มีอายุหลายปี แต่นิยมปลูกเป็นพืชปีเดียว เพราะว่าถ้าปลูกไว้หลายปีโดยหวังผลผลิตแล้ว เมื่อมีอายุมากขึ้นผลผลิตก็ลดต่ำลง มีอายุตั้งแต่ย้ายกล้าปลูก จนถึงให้ผลผลิตเก็บเกี่ยวได้ประมาณ ๖๐-๙๕ วัน แต่ทั้งนี้อาจขึ้นอยู่กับชนิดของพริกที่ใช้ปลูก

ลักษณะของพริกโดยทั่วไปมีลำต้นตั้งตรง ส่วนความสูงของต้นหรือพุ่มก็ขึ้นอยู่กับชนิดของพริกนั้นๆ มีใบแบนและเรียบเป็นมัน ส่วนดอกเป็นดอกเดี่ยว มีขนาดเล็ก ก้านดอกตรงหรือโค้ง กลีบดอกมีสีขาวหรือม่วง ดอกเป็นแบบสมบูรณ์เพศ (มีเกสรตัวผู้และตัวเมียรวมอยู่ภายในดอกเดียวกัน) จึงสามารถผสมในดอกเดียวกันได้ สำหรับผลพริกมีหลายขนาด บางพันธุ์มีผลขนาดใหญ่ บางพันธุ์ขนาดกลางหรือเล็ก ดังนั้น ขนาดของผลขึ้นอยู่กับพันธุ์พริกนั้น ๆ ผลที่ยังไม่เจริญเติบโตที่ผลอ่อนมักจะมีสีเขียวเข้ม หลังจากนั้นก็เปลี่ยนเป็นสีแดงหรือสีเหลืองเมื่อผลสุก และในผลพริกแต่ละผลจะมีเมล็ด จำนวนมาก เรียงตัวกันแน่นบนส่วนของรกที่มีสีขาว