พันธุ์ไม้ที่ใช้เป็นไม้กระถางนั้นมิใช่ชอบใจพันธุ์ไม้อะไรแล้วจะนำมาปลูกเป็นไม้กระถางก็ได้ เพราะพันธุ์ไม้บางอย่าง ไม่อาจนำมาปลูกเป็นไม้กระถางได้เพราะต้องการสภาพแวดล้อมในกระถางที่กว้างขวาง เช่นเราจะเอามะม่วงมาปลูกเป็นไม้กระถางนั้นย่อมทำได้ยาก ความชื้นในดินในกระถางไม่เหมือนกับความชื้นในดินบนพื้นดินตามธรรมชาติ

ในขณะเดียวกันก็มีพันธุ์ไม้มากมายหลายชนิดที่ชอบอยู่ในกระถาง เช่น พวกกล้วยไม้จำนวนมาก พวกปรง พวกเฟิร์น พวกนี้หากปลูกลงดินอาจตายได้ง่าย ๆ ด้วยซํ้าไป ดังนั้นในขั้นแรกจะต้องเข้าใจในลักษณะธรรมชาติเสียก่อนว่า พันธุ์ไม้ชนิดนี้จะสามารถเจริญเติบโตได้ดีในภาชนะหรือ ในกระถางที่มีพื้นที่จำกัดหรือไม่

พันธุ์ไม้หลายชนิดที่มีการขยายพันธุ์ด้วยการเพาะเมล็ดและเป็นพันธุ์ไม้ที่มีรากแก้วแล้ว ส่วนใหญ่จะไม่สามารถอยู่ในกระถางได้ดี ถ้าหากนำมาปลูกในกระถางนาน ๆ อาจจะแทงรากแก้วลงดินไป ถ้าตั้งกระถางอยู่บนพื้นดิน ถ้าแทงรากลงพื้นดินไม่ได้ก็อาจจะดันจนกระถางแตกออกเอง ถ้าท่านปลูกต้นไม้อยู่เสมอหรือมีประสบการณ์มาพอ จะเห็นว่าต้นไม้ในกระถางบางต้นที่ตั้งอยู่บนพื้นดินงามผิดปกติกว่าต้นอื่น แต่เมื่อไปยกกระถางนั้นขึ้นแล้วยกไม่ขึ้นเพราะรากในกระถางลงไปหากินในพื้นดินเสียแล้ว หากรากยังเล็กก็อาจจะตัดรากที่ลงดินนั้นได้ แต่หากรากใหญ่ไปแล้วเมื่อตัดรากก็อาจททำให้ต้นไม้กระถางต้นนั้นตายได้ หรือเวลาท่านไปหาซื้อต้นไม้ที่เขาปลูกไว้ในกระถางตั้งเรียงไว้บนพื้นดิน ท่านเห็นต้นไหนงามและโตกว่าต้นอื่นท่านก็อยากได้แต่ยก กระถางไม่ขึ้นก็เพราะต้นนั้นรากหยั่งลงดินลึกเสียแล้ว มีทางเดียวก็คือต้องขุดต้นไม้ที่อยู่ในกระถางนั้นขึ้นมาทั้งกระถาง บางรายจะตั้งทิ้งไว้จนกระทั้งต้นโตใหญ่ออกดอกออกผลก็มี เช่น ขนุน มะม่วง สาเก ต้นไทร ต้นหางนกยูงฝรั่ง ต้น … Read More