ภ.ญ.สุภาภรณ์  ปิติพร โรงพยาบาลเจ้าพระยาอภัยภูเบศร อ.เมือง จ.ปราจีนบุรี

ยอ ผลไม้ที่คุณยายเคยหยิบจากไหเกลือมาจิ้มน้ำผึ้งกินนั้น ปัจจุบันกำลังเป็นที่ฮือฮากันทั่วบ้านทั่วเมือง เนื่องจากว่าฝรั่งมังค่ากำลังตื่นเต้นกับสรรพคุณของเจ้าสมุนไพรชนิดนี้

ยอ เป็นต้นไม้ขนาดกลาง ใบเขียวเป็นมันเหมือนใบหูกวาง ยอเป็นต้นไม้ที่คนโบราณทุกบ้านปลูกไว้เป็นเคล็ด เพื่อที่จะได้รับการสรรเสริญเยินยอ มีคำพังเพยเกี่ยวกับยอมากมายเช่น “สรรเสริญเยินยอ” ยกยอปอปั้น” “เยินยอห่อหมก” ยอยศสรรเสริญ” นับว่าเป็นความฉลาดของคนสมัยก่อนอย่างยิ่งในการหากลอุบายให้คนปลูกต้นยอไว้กับบ้าน เพราะว่ายอเป็นสมุนไพรที่มีคุณค่ามากมาย ทั้งในแง่ของการใช้เป็นอาหาร เป็นยาเป็นสีย้อมผ้าไหม และผ้าฝ้ายชั้นยอด เปลือก ราก เนื้อไม้ ใบ ของยอให้สีเหลืองแกมแดงที่ติดคงทน ในเชิงวัฒนธรรม ยังมีการใช้ใบยอรองก้นหลุมเสาเอกและเสาโทเวลาปลูกบ้าน ใช้ใบยอรองขันพิธีบานศรีสู่ขวัญในงานมงคลต่าง ๆ เป็นต้น

ใบยอจะใช้รองก้นกระทงห่อหมก ห่อหมกใบยอเป็นอาหารที่ช่างผสมกลมกลืนกลมกล่อมและเข้มข้น แม้เราจะใส่ผักชนิดอื่นลงไปแทนก็จะไม่ลงตัวหรือทดแทนความอร่อยได้ ตอนเด็ก ๆ จำได้ว่าเวลาทำห่อหมก … Read More