ไม้ผล:การจัดการทรงต้นไม้ผลเขตร้อน
ผศ.ดร.กวิศร์ วานิชกุล
ภาควิชาชีพสวน
ม.เกษตรศาสตร์
ทรงพุ่มไม้ผลที่ดีนั้นควรจะมีลักษณะ โดยทั่วไปดังนี้คือ ตำแหน่งของกิ่งก้านสาขาจัดไว้อย่างมีระเบียบ และมีเฉพาะกิ่งก้านที่มีมุมกว้าง มีตำแหน่งของกิ่งที่แผ่กระจายไปทุกทิศได้รับแสงแดดอย่างทั่วถึง มีการถ่ายเทของอากาศ
ไม้ผลที่ปลูกกันเป็นการค้าส่วนใหญ่จะเป็นไม้ยืนต้นที่มีระยะเวลาให้ผลผลิตเป็นเวลานานหลายปี การที่ไม้ผลเป็นไม้ยืนต้น จึงทำให้การเจริญเติบโตเป็นไปในทางด้านสูงและด้านกว้าง มีการขยายขนาดมากขึ้นเรื่อยๆ ทั้งในและนอกทรงพุ่ม การขยายขนาดของต้นไม้ผลนี้หากปล่อยให้เป็นไปโดยธรรมชาติ จะได้รูปทรงตามชนิดและพันธุ์ ซึ่งมาจากการควบคุมโดยยีน (gene) รูปทรงเหล่านี้จะคงอยู่ต่อเมื่อส่วนต่างๆ ของต้นไม้ยังมีสภาพดี หากถูกเบียดเบียนด้วยโรค-แมลง ความชราภาพ หรือเกิดการฉีกหักแล้วรูปทรงก็จะเปลี่ยนไปได้
กรณีที่มีการปลูกไม้ผลเป็นการค้า หากผู้ปลูกหวังจะให้ได้ผลตอบแทนจากต้นไม้ผลนั้นให้ได้ผลดีกว่าที่เป็นไปตามธรรมชาติ นอกจากผู้ปลูกจะต้องดูแลรักษาโรคแมลง ดูแลการให้ปุ๋ยและน้ำอย่างถูกวิธีแล้ว ยังต้องคำนึงถึงการจัดการทรงต้นของต้นไม้นั้นให้อยู่ในสภาพที่สมบูรณ์และให้ผลผลิตได้เต็มที่ด้วย การจัดการทรงต้นไม้ผลนั้น โดยทั่วไปจะประกอบไปด้วยการจัดทรงพุ่ม(training)และการตัดแต่ง(pruning)ซึ่งผลที่ได้จากการจัดทรงพุ่มและตัดแต่งกิ่งอย่างถูกต้องมีดังนี้คือ
1. มีลักษณะทางกายภาพที่เหมาะสม ต้นไม้ผลควรจะได้รับแสงแดดและมีการถ่ายเทอากาศอย่างทั่วถึงทั้งในและนอกทรงพุ่ม การจัดทรงพุ่มที่ดีและตัดแต่งกิ่งที่ทำให้ทรงพุ่มแน่นเกินไปออก จะทำให้แสงแดดส่องเข้าไปในทรงพุ่มอย่างทั่วถึง การหมุนเวียนของอากาศเป็นไปอย่างสะดวก รวมทั้งจะไม่ทำให้เกิดการต้านลมในกรณีที่มีลมแรง นอกจากนี้การตัดแต่งกิ่งแห้งจะช่วยลดการลุกลามของไฟได้ ในกรณีเกิดไฟไหม้… Read More