ดร.สุรพงษ์  โกสิยะจินดา

ซูคีนี เป็นพืชในพวก summer squash(ซัมเมอร์ สคว็อช) ในสกุล Cucurbita (คิวเคอบิต้า) ต่างจากพวกแตงกวา (สกุล Cucumis,คิวคิวมีส) ซูคีนีเป็นพืชประเภทต้นเป็นพุ่ม ซึ่งให้ผลจำนวนมาก โดยทั่วไปควรเก็บเกี่ยวผลที่อ่อน และขนาดเล็ก ซึ่งมักจะช้ำได้ง่าย จึงต้องเอาใจใส่เป็นพิเศษ เมื่อเก็บเกี่ยวผลแล้ว ต้องรีบนำไปใช้ประโยชน์ให้เร็วที่สุด

ปัจจุบันซีคีนีมีพันธุ์ลูกผสมชั่วที่หนึ่ง ซึ่งต้นเป็นพุ่มไม้เลื้อย ใช้พื้นที่ปลูกไม่มาก เช่น 0.75×1.00 เมตรต่อต้น แต่ต้องเป็นพื้นที่ที่มีอากาศไม่ร้อนเกินไป เช่น อยู่สูงกว่าระดับน้ำทะเล 600 เมตร ต้นและผลเจริญเติบโตเร็วมากระยะให้ผลต้องเก็บเกี่ยวเกือบทุกวัน

ซูคีนีมีชื่อพ้อง เช่น อิตาเลียน สคว็อช คูเจทท์และมาร์โรว์ เป็นต้น

ซูคีนีมีเนื้อคล้ายลูกผสมระหว่างแตงและบวบ มีเนื้อใต้ผิวแน่น กรอบ ไส้นิ่มเล็กน้อยเมื่อสด แต่ผิวบอบบาง อาจมีสีเขียวเข้ม สีเขียว เขียวลาย และเหลือง ฯลฯ ทั้งนี้แล้วแต่พันธุ์ ซูคีนีมีเนื้อและรสชาติที่ท้าทายต่อการชิมและลิ้มรสสำหรับนักบริโภคทั้งหลาย นอกจากนี้ยังอุดมด้วยไวตามินซีแคลอรี่ต่ำและใยอาหารมาก เหมาะต่อการบำรุงสุขภาพ และคุมน้ำหนักร่างกาย

ผลอ่อน ยาวประมาณ 10-15 ซม. มีเมล็ดอ่อน กินได้หมดทั้งผล ไม่ต้องปอกเปลือก

เหมาะต่อการกินสด เช่น ฝานทั้งผิวใส่ในสลัด หั่นตามยาว ใช้จิ้มน้ำพริกต่างๆ และเต้าเจี้ยวหลน เป็นต้น

นอกจากนี้ยังใช้ปรุงเป็นอาหารต่างๆ เช่น ซูคีนีผัดน้ำมันหอยใส่เนื้อไก่ หมู หรือกุ้ง ซูคีนีผัดกับเซเลอรี่ใส่เนื้อไก่และมะม่วงหิมพานต์ทอดโดยแยกผัดกันทีละอย่าแบบไฟแดงไม่เติมน้ำ แล้วจึงนำมาผสมกันทีหลังสุดก่อนเสิร์ฟ หรือจะใช้ชุบแป้งหรือไข่ทอด ผัดกับก๋วยเตี๋ยว เส้นหมี่ ปรุงในแกงจืด ทำยัดไส้หมูหรือไก่ แกงเลียง หรือแกงเผ็ดได้สารพัดกับข้าว นอกจากนี้ดอกซูคีนียังนำมาชุบแป้งหรือไข่ทอดหรือทำยัดไส้ก็ได้

ซูคีนีผลแก่ เพราะละเลยการเก็บเกี่ยวหรือโดยตั้งใจ มีผลใหญ่ ซึ่งมีเปลือกและเนื้อแข็ง และเมล็ดแก่ ก็สามารถนำเนื้อมาปรุงเป็นอาหารได้ โดยใช้แทนฟักเขียว หรือแตงร้าน

ซูคีนีผัดน้ำมันหอยแบบง่ายๆ

นำผลซูคีนีมาผ่าตามยาว แล้วหั่นเป็นชิ้นขนาดปลายนิ้วชี้ ประมาณ 200-300 กรัม ผัดในน้ำมันร้อน 2-3 ช้อนโต๊ะ พร้อมกับกระเทียมสับ 1 ช้อนชา น้ำมันหอย 1 ช้อนโต๊ะครึ่ง น้ำปลาครึ่งช้อนโต๊ะ ผัดแบบไฟแดงให้พอสุก โดยเนื้อยังกรอบอยู่