ถั่วเหลือง:การปลูกถั่วเหลืองในฤดูแล้ง

ถั่วเหลือง เป็นพืชที่มีความสำคัญต่อเศรษฐกิจของประเทศชนิดหนึ่ง สามารถขึ้นได้ดีในสภาพดินฟ้าอากาศของประเทศไทย ทั้งฤดูฝนและฤดูแล้ง เป็นพืชที่ให้โปรตีนสูง และราคาถูกเมื่อเทียบกับเนื้อสัตว์

แหล่งปลูกในประเทศไทย ได้แก่ ภาคเหนือ และภาคกลาง เช่น สุโขทัย เชียงใหม่ เพชรบูรณ์ พิจิตร พิษณุโลก แพร่ ลำปาง ตาก กำแพงเพชร ลพบุรี สระบุรี ชัยนาท สิงห์บุรี อ่างทอง กาญจนบุรี ปราจีนบุรี ฉะเชิงเทรา ซึ่งเป็นแหล่งที่มีสภาพดินฟ้าอากาศเหมาะสม สามารถกระจายเนื้อที่ปลูกให้กว้างออกไปได้อีก ส่วนจังหวัดในภาคตะวันออกเฉียงเหนือ ได้แก่ จังหวัดเลย นครราชสีมา ขอนแก่น อุดรธานี อุบลราชธานี มหาสารคาม หนองคาย ซึ่งเป็นแหล่งที่มีน้ำสำหรับปลูกถั่วเหลืองในฤดูแล้งได้ ถั่วเหลืองเป็นพืชที่ตลาดภายในประเทศมีความต้องการมากประกอบกับสามารถใช้เป็นพืชบำรุงดินได้ดีอีกด้วย

การปลูกในฤดูแล้ง เป็นการปลูกในนาหลังเก็บเกี่ยวข้าวแล้ว เริ่มปลูกในเดือนธันวาคม-เดือนมกราคม จะให้ผลผลิตสูง ส่วนมากปลูกกันแถบจังหวัดภาคเหนือเพราะเป็นดินร่วนปนทราย สามารถใช้น้ำจากระบบชลประทานได้ดีกว่าจังหวัดอื่น ๆ ในภาคอื่น ๆ ที่มีน้ำเพียงพอก็สามารถปลูกถั่วเหลืองในฤดูแล้งได้เช่นกัน

การปลูกถั่วเหลืองตามหลังข้าวที่นิยมทำกัน คือปลูกในตอซังข้าว โดยไม่มีการไถพรวนดิน วิธีนี้ต้องตัดตอซังข้าวให้สั้น เพื่อจะสะดวกต่อการปลูก ไถก่อน 1 ครั้ง แล้วยกร่องให้สันร่องกว้างประมาณ 1 เมตร พอที่จะปลูกถั่วเหลืองได้ 2 แถวบนสันร่อง จะทำให้สะดวกในการส่งน้ำเข้าไปตามร่องตลอดทั้งการปฏิบัติดูแลรักษา และเก็บเกี่ยวไถพรวนให้ดินแตกเป็นก้อน ขนาด 1-2 นิ้ว ไม่ควรให้ละเอียดเพราะเมื่อปล่อยน้ำเข้าไปแล้วดินจะจับเป็นแผ่นอีก ยกแปลงและทำร่องน้ำสำหรับส่งน้ำเข้าแปลงได้ ร่องน้ำควรลึกประมาณ 30 ซม. หลังแปลง หรือสันร่องไม่ควรกว้างเกิน 1.5 เมตร เพราะถ้ากว้างเกินไปทำให้น้ำซึมเข้าไปถึงกลางแปลงได้น้อย ระวังอย่าให้น้ำท่วมหลังร่อง เพราะจะทำให้ดินแน่นและแฉะได้ โดยเฉพาะอย่างยิ่งในระยะแรก ๆ เมื่อหยอดเมล็ดพันธุ์ลงไปเมล็ดจะเน่าเสียหาย หลังจากนั้นจึงปล่อยน้ำท่วมแปลงขังไว้ 1 คืน แล้วจึงระบายน้ำออกทิ้งไว้ 2-3 วัน พอดินหมาดใช้เชือกขึงตรงเป็นแนวปลูก แล้วใช้ไม้เคี่ยวหรือไม้คู่กระทุ้งเตรียมหลุมปลูกโดยใช้ระยะระหว่างต้น 20-25 ซม. ระหว่างแถว 40-50 ซม. หยอดเมล็ดลึก 2-3 ซม.

วิธีปลูกให้ใช้ไม้ปลายแหลมเจาะดินชิดบริเวณตอซังให้เป็นรูลึก 3-5 ซม. แล้วหยอดเมล็ดถั่วเหลืองลงหลุม ระยะระหว่างแถวของตอซังเป็นเกณฑ์ในการแทงหลุมและใช้ระยะระหว่างหลุม 20-25 ซม. หยอดหลุมละ 3-4 เมล็ด แล้วใช้ฟางข้าวคลุมเพื่อลดอัตราการระเหยของน้ำในดิน ปล่อยน้ำเข้าพอให้ดินเปียกชุ่ม แล้วระบายออกทันที ประมาณ 5-7 วัน ถั่วจะเริ่มงอก เพื่อรับสภาพอากาศ

จากนั้นค่อยหมั่นกำจัดวัชพืชปล่อยน้ำเข้าแปลงเป็นระยะ ๆ จนกว่าถั่วเหลืองจะออกฝักและแก่เต็มที่แล้วเก็บเกี่ยวเพื่อส่งจำหน่ายต่อไป