ฝรั่ง มีชื่อทางวิทยาศาสตร์ว่า ซิเดี่ยม กัวจาว่า ( Psidium guajava, Linn ) อยู่ในตระกูลเมอร์ตาซี ( Myrtaceae ) ภาษาอังกฤษเรียกว่า กัวว่า ( Guava) ภาคเหนือเรียกว่า มะก้วย ภาคใต้เรียกว่า ยามู ตะวันออกเรียกว่า มะสีดา

ฝรั่งสุกที่คนส่วนมากจะไม่ค่อยชอบรับประทาน ฝรั่งสุกเป็นผลไม้ เพราะกลิ่นแรงก็นำฝรั่งสุกที่คนรังเกียจมาทำให้เป็นสิ่งที่มีรสชาดและยังมีผลประโยชน์ด้วย คือนำฝรั่งสุกมาดบดพอแหลก ผสมเกลือเล็กน้อยเพื่อป้องกันมิให้เกิดยางดำมาก และทำให้เพิ่มรสชาดให้กลมกล่อมอีกด้วย เติมนํ้าลงไปเล็กน้อยเพื่อให้คั้นง่ายขึ้น พอคั้นได้น้ำฝรั่งแลว้นำไปผสมลงในนํ้าตาลที่ละลายแล้ว ขึ้นตั้งไฟพอเดือดชิมรสหวานเค็มตามต้องการ ยกลง ดื่มได้ทั้งร้อนและเย็น สามารถทำเก็บไว้ได้เป็นสัปดาห์โดยแช่ตู้เย็นเอาไว้ น้ำฝรั่งมีรสชาดหอมหวานมีกลิ่นเฉพาะ

การทำน้ำฝรั่งอย่าใช้ภาชนะที่เป็นเหล็ก เพราะเหล็กและสารภายในฝรั่งจะทำปฎิกริยากันได้สารสีเขียวเข้มถึงดำออกมา ทำลายสารตัวหนึ่งที่จะเข้าไปมีประโยชน์ต่อร่างกาย ดังนั้น ควรใช้ภาชนะเคลือบ หรือเวลาเก็บก็ควรเก็บไว้ในภาชนะที่เป็นแก้ว ภาชนะที่บรรจุจะต้องเป็นภาชนะที่แห้งสะอาด ปิดฝาให้สนิทมิฉะนั้นจะทำให้เกิดราได้

คุณค่าของน้ำฝรั่ง นอกจากจะให้วิตามินซีที่ป้องกันโรคเลือดออกตามไรฟัน (โรคลักปิดลักเปิด) แล้ว ยังช่วยระบายอ่อนๆ และมีสารฝาดสมานช่วยรักษาโรคกระเพาะลำไส้ได้ ฝรั่งไส้

เเดงปกติจะไม่ค่อยมีคนชอบรับประทานเป็นผลไม้เท่าฝรั่งไส้ขาว แต่ฝรั่งไส้แดงมีปริมาณวิตามินซีสูงกว่าฝรั่งไส้ขาว จึงเหมาะสมที่จะนำฝรั่งไส้แดงมาทำน้ำฝรั่งดีกว่าจะทิ้งไปเป็นของไร้ค่า ฝรั่งไส้แดงที่ชาวบ้านเรียกว่า ฝรั่งขี้นก มีราคาถูก อาจมีราคาแพงขึ้นมากก็ได้เมื่อเห็นคุณค่าว่ามีสารที่ให้คุณประโยชน์สูง ฝรั่งมีวิตามินซีสูงกว่าส้มถึงประมาณ ๔-๑๐ เท่า

นอกจากผลฝรั่งที่รับประทานเป็นผลไม้และนำมาทำเครื่องดื่มที่ให้คุณค่าสูงแล้ว ใบฝรั่งยังมีสารฝาดสมาน = ๑๐% และสารเมือกต้มรับประทานแก้ท้องร่วงได้ และนำใบฝ่งมา

โขลกคั้นเอาน้ำล้างแผลฆ่าเชื้อได้เป็นอย่างดี ทำให้แผลหายเร็ว ใบฝรั่งที่สะอาดเคี้ยวฆ่าเชื้อภายในปาก ป้องกันมิให้เกิดกลิ่นปาก ดับกลิ่นเหล้าได้สำหรับคอสุรา

ฝรั่งมีปลูกทั่วไปในเขตร้อน ปัจจุบันมีหลายพันธุ์ แต่พันธุ์ที่อร่อยที่สุดคือพันธุ์ไทย เนื้อมากขาวไส้ขาว เป็นไม้ยืนต้นขนาดเล็ก ใบสาก ดอกขาว ผลอ่อนมีสีเขียวแก่ ผลแก่มีสีเขียวอ่อนปนเหลือง ผลสุกมีกลิ่นไม่ชวนดื่ม เมล็ดมาก

สรุปสรรพคุณ

ใบมีสารแทนนินเป็นยาฝาดสมาน แก้ท้องร่วง ล้างแผลสด ดูดหนอง

ผล เป็นผลไม้ ให้คุณค่าทางอาหารสูง และทำน้ำดื่มสมุนไพร