ชื่อ
จีนเรียก โงวซี่ฮวย ขึกเจิยะเช้า ลักง๊วยเสาะ กอยเต็งเช่า Portulaca grandiflora Hook.
ลักษณะ
เป็นพืชประเภทผักเบี้ย ชอบขึ้นในทุ่ง ริมทาง ริมคู บนหลังคา เป็นพืชล้มลุก ลำต้นใบหนาอ้วน สีค่อนข้างแดง เลื้อยไปตามดิน ตามข้อมีขนยาว ใบแหลมยาว ประมาณ 5-6 หุน มีลายเขียวด่าง ก้านใบสั้นมาก ออกดอกฤดูฝน ลำต้นอ้วน ใบปริล้อมต้น 8-10 ใบ ฐานใบสีแดงม่วง กลีบดอก 5 กลีบ ลูกกลมเป็นกะเปาะ เมื่อแตกแล้วมีเมล็ดพันธุ์สีดำกระจายทั่วไป
รส
รสฝาดนิดๆ ธาตุไม่ร้อนไม่เย็น ไม่มีพิษ
สรรพคุณ
รับประทานสามารถแก้คัด ระงับปวด ใช้ภายนอกถอนพิษแก้บวม ฤทธิ์เข้าถึงตับ และปอด
รักษา
ถูกตีช้ำใน ใช้ภายนอกรักษาฝีเรื้อรังที่ไหล่ ตุ่มฝีพิษเจ็บบวม มีดบาด ตุ่มฝีพิษขึ้นตามหน้าของเด็ก
ตำราชาวบ้าน
1. ถูกตีช้ำในบวมเจ็บ-ดอกเที่ยงวัน 1 ตำลึง ตำแหลกใส่เหล้าเอานํ้า ทาเค้น ตรงที่เจ็บ หรือตำแหลก ชงกินกับน้ำตาลทรายขาวหรือเหล้า หรือตำพร้อมกับใส่พระจันทร์ครึ่งซีก ครึ่งตำลึง คั้นเอานํ้าชงกับนํ้าตาลทรายขาวหรือเหล้ารับประทาน
2. หัวไหล่เป็นฝีเรื้อรัง-ดอกเที่ยงวัน ตำกับน้ำผึ้ง รับประทาน
3. ตุ่มฝีพิษเจ็บบวม-ดอกเที่ยงวัน ตำแหลกกับน้ำตาลแดง พอก หรือตำพร้อมกับหญ้าฉมวก ลักกักเอ็ง จนแหลกแล้วพอก
4. ถูกของมีคมบาด-ดอกเที่ยงวัน ตำแหลกแล้วพอก
5. เด็กเป็นตุ่มฝีพิษขึ้นตามหน้า-ดอกเที่ยงวัน ตำกับข้าวจ้าวสุกค้างคืน พอก
ปริมาณ
ใช้รับประทานสดไม่เกิน 1 ตำลึง ใช้ภายนอกกะพอประมาณ
ข้อควรรู้
หญิงมีครรภ์ห้ามรับประทาน
ที่มา:บุญชัย ฉัตตะวานิช