(Indian Mulberry)
ชื่อวิทยาศาสตร์ Morinda citrifolia L.
ชื่อวงศ์ RUBIACEAE
ชื่ออื่น โนนิ มะตาเสือ ยอ
ถิ่นกำเนิด เอเชียเขตร้อน
ลักษณะทั่วไป ไม้ต้นขนาดเล็ก สูง 3-8 ม. ขนาดทรงพุ่ม 3-5 ม. ไม่ผลัดใบ ทรงพุ่มกลมหรือรูปไข่ พุ่มแน่น แตกกิ่งมาก เปลือกต้นสีนํ้าตาลอ่อน แตกเป็นร่องตามยาวและหลุดล่อนสะเก็ดบางๆ
ใบ ใบเดี่ยว เรียงตรงข้ามสลับตั้งฉาก รูปรี กว้าง 10-20 ซม. ยาว 20-30 ซม. โคนใบสอบ ปลายใบแหลม ขอบใบเป็นคลื่น แผ่นใบ ค่อนข้างหนาและย่นเป็นลอนสีเขียวสดเป็นมันใบอ่อนสีเขียวอมเหลือง เป็นมันมีหูใบขนาด 1-1.5 ซม. ออกสลับตั้งฉากบนใบล่าง ก้านใบยาว 2-3 ซม.

ดอก สีขาว มีกลิ่นหอม ออกเป็นช่อแบบช่อกระจุกแน่นที่ซอกใบ ใกล้ปลายกิ่ง ช่อดอกตั้งดอกรูปดอกเข็มกลีบเลี้ยงเชื่อมติดกันเป็นหลอด ด้านในติดกับรังไข่ ปลายแยกเป็น 5 แฉก กลีบดอกเชื่อมติดกันเป็นหลอดยาว 1-1.5 ซม. ปลายแยกเป็น 5-6 แฉกโค้งไปข้างหลัง เกสรเพศผู้ 5 อัน เส้นผ่านศูนย์กลางดอก 0.8-1.5 ซม.
ผล ผลสดแบบผลรวม ทรงกลมรี กว้าง 3-5 ซม. ยาว 6-10 ซม. มีตาเป็นปุ่มปมรอบผล สีเขียวสด เมื่อสุกสีขาวนวล เนื้อนิ่ม ฉ้ำน้ำ มีกลิ่นฉุน ร่วงง่าย เมล็ดรูปรี สีน้ำตาลอ่อนจำนวน 1 เมล็ดต่อผลย่อย ออกดอกติดผลตลอดปี ขยายพันธุ์โดยการเพาะเมล็ด
นิเวศวิทยา พบปลูกเลี้ยงอยู่ทั่วไป
การใช้ประโยชน์ ใบยอและผลยอใช้เป็นผักได้ ใบยอเป็นผักเก่าแก่ ที่ใช้เป็นผักรองกระทงห่อหมก ผลยอแก่ใกล้สุก มีการนำมาใช้ทำส้มตำ ได้อีกด้วย ราก ต้นยอที่มีอายุ 3-4 ปี ใช้ทำสีย้อมผ้าได้
การใช้ประโยชน์ด้านสมุนไพร ผลดิบหรือผลห่ามสด ฝานเป็นแว่นบาง หรือคั่วไฟอ่อนๆให้แห้งแล้วเก็บไว้ใช้แก้อาเจียนขับลม และบำรุงธาตุ วิธีใช้โดยการต้มเอาน้ำเป็นกระสายใช้ร่วมกับยาอื่นแก้คลื่นไส้อาเจียน ที่ไม่รุนแรง หรือต้มหรือชงกับน้ำดื่ม
ที่มา:วัลลิ์รุกขบุปผชาติ ตามรอยพระบาทบรมราชกุมารี โครงการอนุรักษ์พันธุกรรมพืชฯ มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลศรีวิชัย