หงอนไก่ไทย (Ngonkai thai) หงอนไก่ดง หงอนไก่ดอกกลม หงอนไก่ฟ้า (ไทย) ดอกด้าย หงอนไก่ ด้ายหางหมา (เชียงใหม่)
เป็นพืชล้มลุก อายุปีเดียว (annual) ลำต้นกลมเรียบ ไม่มีขน ตั้งตรง มีกิ่งก้านสาขา สูง 0.5-1.5 ม.
ใบ เป็นใบเดี่ยว ออกสลับข้างกัน รูปหอกเรียว ยาวสู่ปลายฐานใบสอบลงสู่เส้นกลางใบ ใบยาว 5-15 ซม. กว้าง 0.7-2.5 ชม. ใบตอนปลายยอดจะมีขนาดเล็กกว่าที่โคนต้น ก้านใบยาว 0.3-1.7 ซม.
ดอก ออกเป็นช่อ (spike) รูปทรงกระบอก … Read More
(Yaa khon)
เป็นหญ้าสะเทินน้ำสะเทินบก มีอายุข้ามปี (perennial) มีลำต้น (culm) ชูขึ้นหรือบางครั้งโน้มลงพื้น สูง 1.5 ม. ลำต้นมีขน โดยตามข้อและกาบใบจะมีขนยาวฟูเห็นได้ชัดเจน
ใบ เป็นใบเดี่ยว ออกสลับข้างกัน แผ่นใบรียาว ยาว- 10-30 ซม. กว้าง 1-1.5 ซม. เรียบหรือมีขนบางๆ ที่รอยต่อระหว่างแผ่นใบ และกาบใบ จะมีขน (ligule) กาบใบติดกับต้นอย่างหลวมๆ
ดอก ออกเป็นช่อ (panicle) แยกออกจากกันห่างๆ เป็นช่อเล็กๆ ปลายช่อจะโน้มลงดิน ช่อดอกยาว 10-20 ซม. ช่อดอกย่อย (spikelet) … Read More
(Kradum bai)
เป็นพืชล้มลุก อายุปีเดียว (annual) ลำต้นตั้งตรงขึ้นสูง 30-50 ซม. ลำต้นเรียบเป็นเหลี่ยมเล็กน้อย แตกกิ่งก้านสาขาที่ใกล้โคนต้น
ใบ เป็นใบเดี่ยว ออกตรงข้ามกันเป็นคู่ ปลายแหลมหรือค่อนข้างทู่ ขอบใบเรียบ โคนใบสอบเข้าหาเส้นกลางใบจนเห็นก้านใบสั้นมาก หรือไม่มีก้านใบ ขนาดใบยาว 2.5-6 ซม. กว้าง 1-1.5 ซม.
ดอก ออกเป็นช่อ (cyme) ตามปลายยอดและซอกใบ ประกอบด้วยดอกย่อยสีขาวเป็นจำนวนมากอัดแน่นกันอยู่ เส้นผ่าศูนย์กลางช่อ 8-14 มม.ที่โคนใบมีหูใบ รองรับช่อดอก เป็นแผ่นบางสีเขียวโคนติดคล้ายรูปถ้วย ปลายแยกเป็นเส้น คล้ายหวี (pectinate) ปลายมีสีอิฐ ดอกย่อยมีกลีบดอกสีเขียวฐานติดกัน ปลาย แยกเป็น … Read More
ปืนนกไส้ (puen noksai) (พายัพ) กี่นกไส้ หญ้าก้นจํ้าขาว (ไทย)
เป็นพืชล้มลุก อายุปีเดียว (annual) ลำต้นตั้งตรง สูง 60-130 ซม. มีกิ่งก้านสาขามาก ลำต้นเป็นสี่เหลี่ยม มีแนวเส้นสีน้ำตาลเป็นทางยาว มีขนขาว ปกคลุมทั่วไป
ใบ อาจเป็นใบเดี่ยว หรือใบประกอบ มีก้านใบยาว 1-5 ซม. แยก เป็นใบย่อย 3-5 ใบ ส่วนใหญ่จะเป็น 3 ใบ ใบย่อยที่อยู่ปลายมีขนาดใหญ่ที่สุด รูปไข่ปลายแหลม ขอบใบหยักเป็นฟันเลื่อยแหลม อาจยาวถึง 8 ซม. กว้าง 2-3 … Read More
(Nae daeng)
เป็นเฟินน้ำขนาดเล็กที่ขึ้นลอยอยู่บนผิวน้ำ ในแหล่งที่เป็นน้ำนิ่ง ต้น (Frond) ลักษณะเป็นโครงสร้างรวมที่ไม่แยกเป็นใบ และลำต้นเรียกว่า ทัลลัส (thallus) ลักษณะเป็นใบเล็กๆ แบนๆ ขนาดเส้นผ่าศูนย์กลาง 1-2 ซม. สีเขียว แตกออกเป็นคู่ ซ้อนกันเป็นสองแถว จากโคนไปหาปลาย หรือจากใบบนไปใบล่าง ทัลลัสแยกออกเป็น 2 ส่วน ส่วนบน (upper lobe) จะลอยอยู่เหนือน้ำ และส่วนฐานที่จมอยู่ใต้น้ำ (submerged lower lobe) ส่วนบนที่มีลักษณะเป็นใบซ้อนกันอยู่คล้ายเกล็ดปลา จะมีช่องว่าง (dorsal cavity) เป็นที่ตั้งของสาหร่าย สีน้ำเงินแกมเขียว (Blue green algae) … Read More
ผักขม (phak khom) ผักโขม ผักขมหัด (ไทย) ผักโขมหัด ผักโขมหวาน ผักโขมเกลี้ยง ผักหมเกลี้ยง (เชียงใหม่)
เป็นพืชล้มลุก อายุปีเดียว (annual) ลำต้นตั้งตรง อวบน้ำ เรียบเป็นมัน สูง 30-80 ซม. แตกกิ่งก้านสาขาไม่มาก ต้นสีเขียวไม่มีหนาม
ใบ เป็นใบเดี่ยว ออกสลับข้างกันข้อละใบ ใบรูปกลมออกสามเหลี่ยม โคนใบกว้าง ปลายใบเรียว มน หรือมีรอยหยักเล็กๆ ที่ปลายขอบใบเรียบหรือเป็นคลื่นน้อยๆ ขนาดยาว 4-10 ซม. กว้างเกือบเท่าความยาว ก้านใบยาวเท่าๆ กับใบหรือยาวกว่าเล็กน้อย ใบเรียบ
ดอก ออกเป็นช่อ … Read More
ผักขมหนาม (phak khom nam) ผักโขมหนาม ผักโหมหนาม ผักหมหนาม (ไทย) หลักเกี้ยงฉ่าย(จีน)
เป็นพืชล้มลุก มีอายุปีเดียว (annual) ลำต้นตั้งตรง สูง 30-100 ซม. แตกกิ่งก้านสาขามาก อวบน้ำ เรียบเป็นมัน ลำต้นเป็นเหลี่ยม บางทีลำต้นมีสีแดง
ใบ เป็นใบเดี่ยว ออกสลับกันข้อละใบ ใบรี ยาว 4-10 ซม. กว้าง 1-4 ซม. ปลายใบแหลม ฐานใบค่อยๆ เรียวแคบลงจนถึงก้านใบ ขอบใบเป็นคลื่นน้อยๆ ก้านใบยาวพอๆ กับตัวใบ ผิวก้านใบนูนขึ้นทางด้านท้องใบ โคนก้านใบมีหนามแข็งตรงยาว อาจถึง … Read More
ผักเป็ดไทย (phak pet thai) ผักเป็ด ผักเป็ดขาว (ไทย) เปรี้ยวแดง ผักแป๋ว (เชียงใหม่)
เป็นพืชล้มลุก ลำต้นตั้งตรงหรือทอดขนานไปตามพื้น เป็นพืชสะเทินน้ำ สะเทินบก มักมีรากออกตามข้อของลำต้น อาจสูงถึง 60 ซม. ลำต้นค่อนข้างเป็นเหลี่ยม สีม่วง ภายในกลวง และมีขนเรียงเป็นแถว อยู่ตรงข้ามกันตลอดความยาวของปล้อง ส่วนอื่นๆ จะเรียบ
ใบ เป็นใบเดี่ยว ออกตรงข้ามกันเป็นคู่ๆ ลักษณะ ยาวรี ยาว 2-6 ซม. กว้าง 1-2 ซม. ปลายใบแหลม โคนใบสอบขอบใบเป็นฟันเลื่อยตื้นๆ เกือบเรียบไม่มีก้านใบ
ดอก … Read More
สาบแร้งสาบกา (saapraeng saapkaa) ตับเสือเล็ก หญ้าสาบแร้ง เทียมแม่ ฮาง (ไทย) หญ้าสาบแฮ้ง (เชียงใหม่)
เป็นพืชล้มลุก อายุปีเดียว (annual) มีกลิ่นเฉพาะตัว ต้นตั้งตรง อาจสูงเพียง 5-7 ซม. ไปจนถึง 60-120 ซม. เมื่อโตเต็มที่ ทั้งนี้ขึ้นกับสภาพแวดล้อม มีขนตลอดลำต้น เห็นได้ชัดเจน ใบ เป็นใบเดี่ยว ออกตรงข้ามกันเป็นคู่ๆ มักเป็นรูปไข่กว้าง ยาว 2-10 ซม. กว้าง 0.5-5 ซม. ก้านใบ ยาว 0.5-5 ซม. มีขน … Read More
พันงู (phan nguu) หญ้าพันงูขาว ควยงู หญ้าตีนงูขาว (ไทย) ต๋อค้อเช่า โชวม้อติ้ง (จีน)
เป็นพืชล้มลุกอายุ 1-2 ปี ทรงต้นตั้งตรง หรือแตกกิ่งไม่เป็นระเบียบ สูง 0.5-2 เมตร ทั่วไปสูงประมาณ 1 เมตร กิ่งก้านสาขามากและมักล้มแตะดิน กิ่ง และก้านกลม ข้อสีม่วงแดงพองออกเล็กน้อย ก้านอ่อนสีเขียวหรือแดง ลักษณะสี่เหลี่ยม มีขนสั้นๆ สีขาว ใบ เป็นใบเดี่ยวรูปกลมไปจนถึงรูปไข่ ยาว 6-10 ซม. ปลายใบแหลมสั้น ฐานใบเรียวแหลม มีขนทั้งสองด้าน แผ่นใบบาง ออกตรงข้าม
กัน … Read More