ชื่อสามัญ Himalayan Monal

ชื่อวิทยาศาสตร์ Lophophorus impeyanus

เป็นไก่ฟ้าโมนาลชนิดเดียวที่มีขนหงอนบนหัวเหมือนกับขนหงอนของนกยูงอินเดีย และเป็นชนิดเดียวที่มีการเพาะเลี้ยงกันอยู่ในปัจจุบัน มีถิ่นกำเนิดบริเวณเทือกเขาหิมาลัย และมีการกระจายถิ่นกว้างขวางมากจากอัฟกานิสถานตะวันออกไปจนถึงปากีสถาน อินเดียตอนเหนือ เนปาล และภูฐานจนถึงธิเบตตอนใต้ชอบอยู่ป่าโปร่งที่ระดับความสูง 8,000-15,000 ฟุตในฤดูร้อนจะอยู่สูงกว่าไก่ฟ้าทุกชนิด หากินโดยใช้ปากขุดคุ้ยหาอาหารซึ่งส่วนใหญ่เป็นพวกพืช เช่น ราก, หัว และหน่ออ่อน รวมทั้งเมล็ดพืชและแมลง และจะใช้เวลาส่วนใหญ่ในการขุดคุยหาอาหาร ไก่ฟ้าตระกูลนี้จะไม่ใช้ขาในการคุ้ยเขี่ยหาอาหารเลย ตัวเมียทำรังบนพื้นดินใต้พุ่มไม้ตามซอกหินหรือบริเวณตอไม้ วางไข่ 4-8 ฟอง ใช้เวลาฟักไข่ 28 วัน ตัวผู้จะมีสีเต็มเมื่อมีอายุ 2 ปี ปีแรกจะดูเหมือนตัวเมีย สังเกตได้โดยจะมีจุดสีดำที่คอและด้านบนจะเริ่มมีสีเป็นมันวาวบ้างเล็กน้อย

ชื่อสามัญ Koklass Pheasant

ชื่อวิทยาศาสตร์ Pucrasia macrolopha

เป็นไก่ฟ้าที่มีรูปร่างขนาดกลาง และสีขนของตัวผู้กับตัวเมียไม่ต่างกันมากนัก เป็นนกแห่งภูเขาเหมือนพวก Tragopan และ Blood Pheasant มันอาศัยอยูในป่าบนภูเขาที่สูงตั้งแต่ 4,000 ฟุต จนถึงระดับที่ไม่มีต้นไม้ขึ้น ประมาณ 15,000 ฟุต ขึ้นสูงหรือลงต่ำตามฤดูกาล ถูกพบในเทือกเขาหิมาลัย และมีการกระจายถิ่นที่กว้างขวางมาก จากอัฟกานิสถานและปากีสถาน ทางตะวันตกต่อเนื่องไปถึงอินเดียตอนเหนือจนถึงเนปาล และจากตะวันออกเฉียงเหนือของธิเบตไปทางตะวันออกจนถึงทางเหนือ และทางตะวันออกของจีน แต่ไม่ปรากฎว่ามีในเทือกเขาหิมาลัยด้านตะวันออกและทางด้านตะวันตกเฉียงใต้ของจีน การกระจายถิ่นถึงแม้จะกว้างขวางแต่ไม่ต่อเนื่อง และปัจจุบันในป่าธรรมชาติยังมีจำนวนมากพอควร ถึงแม้ว่าจะมีการเพาะเลี้ยงไม่แพร่หลาย เหมือนไก่ฟ้าชนิดอื่น ๆ

ชื่อสามัญ Koklass Pheasant ชื่อวิทยาศาสตร์ Pucrasia macrolopha ไก่ฟ้าโคกลาสซึ่งอยู่ในตระกูล Pucrasia มีเพียงชนิดเดียวคือ Macrolopha แต่เนื่องจากมีการกระจายถิ่นที่กว้างขวาง จึงแบ่งออกเป็นชนิดย่อยได้ถึง 10 ชนิดย่อย และนอกจาก Blood Pheasant แล้ว ไก่ฟ้าโคกลาสจัดว่าเป็นไก่ที่เพาะเลี้ยงได้ยากที่สุด ถึงแม้จะมีการสั่งเข้าไปเลี้ยงในยุโรปหลายครั้ง แต่มีผู้ประสบความสำเร็จในการเพาะเลี้ยงน้อยมาก มันถูกส่งเข้าไปเลี้ยงที่ฝรั่งเศสเป็นครั้งแรกในปี ค.ค.1864 เป็นชนิด Yellow-Necked Koklass จำนวน 2 คู่ โดยถูกส่งไปจากกรุงปักกิ่งพร้อมกับ Eared Pheasant ตัวแรก และไม่มีรายงานอะไรอีกจนถึงปี ค.ค.1872 ซึ่งเขาระบุว่ามันเป็นไก่ฟ้าที่อดทน ในการส่งมาจากจีน 3 ครั้ง มันไม่ตายเลยในระหว่างเดินทาง … Read More

ชื่อสามัญ  Cabot’s Tragopan

ชื่อวิทยาศาสตร์  Tragopan caboti

เป็นไก่ฟ้าที่มีสีสดใสน้อยที่สุดในกลุ่มทราโกแพน และในธรรมชาติเป็นชนิดที่อยู่ทางด้านตะวันออกสุดของกลุ่มด้วย พบเฉพาะในป่าบนภูเขาทางด้านตะวันออกเฉียงใต้ของจีนในจังหวัดฟูเกี๋ยน และกวางตุ้ง ชอบอยู่ท่ามกลางดงไม้ที่ระดับความสูง 3,000-5,000 ฟุต ซึ่งนับว่าต่ำที่สุดในจำพวกเดียวกัน มันเป็นนกที่อยู่กับต้นไม้มากกว่าไก่ฟ้าทุกชนิด และมักจะหากินอยู่ระหว่าง กิ่งไม้เป็นประจำ มีผู้เคยพบว่ามันวางไข่บนต้นไม้สูงบนรังเก่าของกระรอก

ชื่อสามัญ Temminck.’s Tragopan

ชื่อวิทยาศาสตร์ Tragopan temmincki

นับว่าเป็นไก่ฟ้าที่มีสีสวยที่สุดในตระกูลนี้ ในอดีตเคยเพาะเลี้ยงกันมากที่สุดและขยายพันธุ์ได้ดีมาก เลี้ยงได้อายุยืนดี ปัจจุบันมีการเพาะเลี้ยงมากเป็นอันดับสองรองจากแซทไทร์ ในธรรมชาติมีการกระจายถิ่นกว้างขวางที่สุดในกลุ่มทราโกแพน พบทางด้านตะวันออกของภูเขาหิมาลัย จากด้านตะวันออกเฉียงเหนือของอัสสัม และพม่าไปทางตะวันออกเฉียงใต้ของธิเบต และไปทางตะวันออกจนถึงยูนนาน เสฉวน เซนสี และฮูเป๋ ไปทางใต้จนสุดด้านตะวันตกเฉียงเหนือของตังเกี๋ย ชอบอยูในป่าที่เย็นและชื้นที่ระดับความสูง 8,000-10,000 ฟุต เป็นนกที่อดทนและเลี้ยงง่ายกว่าชนิดอื่น อายุยืนและให้ไข่ดก นับเป็นร้อยๆ ปีมาแล้วที่ชาวจีนพยายามหาพวกมันมาเลี้ยงกัน โดยพวกเขาเชื่อกันว่ามันเป็นนกที่จะนำโชคลาภมาให้ผู้เป็นเจ้าของมันไม่เป็นอันตรายกับนกอื่น จึงเลี้ยงรวมกับไก่ฟ้าชนิดอื่น ๆ ได้ และต้องให้อาหารพวกผลไม้และผักสีเขียวจำนวนมากตลอดเวลา ชอบวางไข่ในตะกร้าหรือลังที่แขวนไว้สูงเหนือพื้นดิน โดยวางไข่ 7-8 ฟอง ใช้เวลาฟัก 28 วัน

ชื่อสามัญ  Blyth’s Tragopan

ชื่อวิทยาศาสตร์  Tragopan blythi blythi

เป็นพวกทราโกแพนอีกชนิดหนึ่งที่มีน้อยหาได้ยากทั้งในธรรมชาติและในการIพาะเลี้ยง จึงถูกจัดให้เป็นไก่ฟ้าอีกชนิดหนึ่งที่ใกล้จะสูญพันธุ์ มีถิ่นกำเนิดบนภูเขาของอัสสัม และด้านตะวันตกเฉียงเหนือของพม่าทางตอนใต้ของเทือกเขาพรหมบุตร และนาจาไปทางตะวันออกถึงพม่าตอนเหนือ และไปทางตะวันออกเฉียงใต้จนถึงเขามณีปุระ และ Chin Hills ชอบอยู่ในป่าที่ทึบและ ชื้นกว่าพวกแซทไทร์ ที่ระดับความสูง 6,000-9,000 ฟุต ชอบอยู่ตามต้นไม้ มีนิสัยสันโดษและเป็นนกประจำถิ่น ขี้อาย และระมัดระวังตัวมาก พบเห็นตัวได้ยาก เมื่อถึงฤดูผสมพันธุ์ ตัวผู้จะส่งเสียงร้องและจะเริ่มรำแพนเรียกความสนใจจากตัวเมีย มันแข็งแรงและอดทนเหมือนแซทไทร์ แต่ไข่ไม่ดกเท่า ชอบไข่ในตะกร้าที่แขวนไว้สูง

ชื่อสามัญ  Satyr Tragopan

ชื่อวิทยาศาสตร์  Tragopan satyra

เป็นไก่ฟ้าทราโกแพนที่มีมากและแพร่หลายที่สุดทั้งในการเพาะเลี้ยงและในป่าธรรมชาติ มีถิ่นกำเนิดในป่าไม้ บนเขาตอนกลางและด้านตะะวันออกของเทือกเขาหิมาลัย พบจาก Humaon ในอินเดียไปทางตะวันออกจนถึงเนปาล สิกขิม ภูฐาน และในป่าทางด้านใต้ของธิเบต มันชอบอยู่ในป่าทึบที่ระดับความสูง 8,000-10,000 ฟุต และจะหากินลงต่ำในฤดูหนาวจนถึงระดับ ความสูง 4,000 ฟุต มันมีการกระจายถิ่นที่กว้างขวาง จึงยังคงมีอยู่มากในธรรมชาติ ถึงแม้จะถูกชาวพื้นเมืองล่าเป็นจำนวนมาก ปกติพวกทราโกแพนจะทำรังและวางไข่บนที่สูง แต่ไก่ฟ้าแซทไทร์กลับชอบวางไข่บนพื้นดินโดยจะทำรังอยู่ใต้พุ่มไม้ วางไข่ครั้งละ 2-4 ฟอง ใช้เวลาฟักไข่ 28 วัน ลูกไก่แข็งแรงและพัฒนาได้เร็วมาก สามารถบินขึ้นไปเกาะกิ่งไม้ได้เมื่อมีอายุเพียง 2-3 วันเท่านั้น ตัวผู้จะมีสีสดใสเต็มที่เมื่ออายุ 2 ปี… Read More

ชื่อสามัญ  Western Tragopan

ชื่อวิทยาศาสตร์  Tragopan melanocephalus

ไก่ฟ้าในตระกูล Tragopan มีทั้งหมด 5 ชนิด และไก่ฟ้าเวสเทอร์นทราโกแพนเป็นชนิดที่หาได้ยากที่สุดในตระกูลนี้ มีถิ่นกำเนิดอยู่ในป่าลึกบนเทือกเขาหิมาลัยด้านตะวันตก และนับว่าอยู่ตะวันตกสุดในจำนวนทั้งหมด มีผู้รายงานว่ามันอยู่ใน Swat Kohistan และ Azad Kashmir และในสมัยก่อนมันเคยมีอยู่มากที่ Hazara และกระจายไปทางตะวันออกตลอด แคชเมียร์ จนถึง Garhwal ในอินเดีย มันอยูในป่าที่ค่อนข้างแห้งกว่าชนิดอื่นๆ ที่ระดับความสูง 8,000-10,000 ฟุต เมื่ถึงฤดูหนาวจะหากินลงตํ่าจนถึงระดับ 4,000 ฟุต หากินเป็นครอบครัวเล็ก ๆ หรือหากินเพียงตัวเดียวในช่วงก่อนฤดูผสมพันธุ์ และเนื่องจากการหากินลงที่ต่ำในฤดูหนาว มันจึงถูกชาวเขาพื้นเมืองล่าเป็นจำนวนมาก และเนื่องจากมีการกระจายถิ่นจำกัด … Read More

ชื่อสามัญ  Blood Pheasant

ชื่อวิทยาศาสตร์  Ithaginis cruentus

เข้าใจกันว่ามันเป็นพวก Monogamous คือจับคู่เพียงคู่เดียว ในฤดูผสมพันธุ์จะแยกจากฝูงออกไปเป็นคู่ ๆ ทำรังเป็นแอ่งใกล้ๆ กับก้อนหิน ตอไม้หรือใต้พุ่มไม้ วางไข่ 5-12 ฟอง ใช้เวลาฟักไข่ 27-29 วัน ตัวผู้สีจะเต็มแค่ปีแรก ทั้งคู่รวมทั้งลูก ๆ ของมันจะอยู่ร่วมกันตลอดฤดูหนาว ไก่ฟ้าชนิดนี้ตัวผู้มีเดือย 1 ถึง 3 อัน และบางทีสองข้างก็ไม่เท่ากันด้วย ในอดีตมีไก่ฟ้าชนิดหิมาลายันและยีโอฟรอยด์ จำนวนไม่มากนัก ถูกส่งไปในยุโรป แต่พวกมันไม่เคยมีชีวิตอยู่ได้นาน มีไก่ตัวผู้ชนิดยีโอฟรอยด์ ตัวหนึ่งเลี้ยงที่สวนสัตว์กรุงลอนดอนได้นานถึง 14 เดือน นับว่านานที่สุดของการเลี้ยงไก่ฟ้าชนิดนี้ในยุโรปในสมัยนั้นเลยทีเดียว ปัจจุบันการขนส่งทางเครื่องบินทำให้ไก่ที่มีชีวิตถูกส่งไปยุโรปและอเมริกาได้ในสภาพที่สมบูรณ์ขึ้น … Read More

ความรู้เบื้องต้นเกี่ยวกับไก่ฟ้า

สัตว์ปีกที่เรียกกันว่าไก่ฟ้านั้น ประกอบด้วยไก่ฟ้าชนิดต่าง ๆ ไก่ป่า นกยูง นกหว้า และนกแว่น รวมทั้งหมด 16 ตระกูล 48 ชนิด ไก่ฟ้าทั้งหมดมีถิ่นกำเนิดอยูในทวีปเอเชียทั้งสิ้น ยกเว้นเพียงชนิดเดียว คือ นกยูงคองโกเท่านั้นที่มีถิ่นกำเนิดในทวีปแอฟริกา ไก่ฟ้าเหล่านี้ในธรรมชาติอาศัยอยู่ในป่าที่มีระดับความสูงต่าง ๆ กัน ตั้งแต่ระดับสูงสุด มีหิมะปกคลุมบนเทือกเขาหิมาลัย เช่น ไก่ฟ้า บลัด ทราโกแพน, โคกลาส และ โมนาล จนถึงระดับนั้าทะเล เช่น พวกไก่ป่า นกแว่น ไก่ฟ้าบอร์เนียว และไก่ฟ้าไร้หงอน เป็นต้น ถึงแม้จะมีถิ่นกำเนิดอยู่ในทวีปเอเชีย แต่ไก่ฟ้าเหล่านี้กลับมีชื่อออกไปทางฝรั่ง ทั้งนี้เป็นเพราะการตั้งชื่อไก่ฟ้านั้น ส่วนใหญ่ดังตามชื่อผู้คนพบ … Read More