การแก้ปัญหาการปลูกพืชในดินเค็มชายทะเล โดยระบบการให้น้ำแบบหยด

ฝ่ายเผยแพร่และประชาสัมพันธ์  สำนักงานเลขานุการกรม

กรมพัฒนาที่ดิน  กระทรวงเกษตรและสหกรณ์

ดินเค็ม คือดินที่มีเกลือชนิดต่าง ๆ ผสมอยู่เป็นจำนวนมากจนมีผลกระทบกระเทือนต่อการเจริญเติบโตของพืช  ทำให้การปลูกพืชไม่ได้ผล

ดินเค็มในประเทศไทยมีอยู่ 2 ชนิด คือ ดินเค็มในภาคตะวันออกเฉียงเหนือ ซึ่งเกิดจากอิทธิพลของหินเกลือใต้ดิน และดินเค็มชายทะเลที่เกิดจากอิทธิพบของน้ำทะเล  ซึ่งจากการรายงานการสำรวจดินของกองสำรวจดิน กรมพัฒนาที่ดิน  ปรากฎว่ามีดินเค็มชายทะเลอยู่ถึง 1,509,137 ไร่ กระจายอยู่ทั่วไปตามชายฝั่งทะเลภาคกลาง ภาคตะวันออกและภาคใต้ ลักษณะดินส่วนใหญ่เป็นดินที่มีความอุดมสมบูรณ์สูง  เนื้อดินเป็นพวกดินร่วนเหนียว ถึงดินเหนียว การระบายน้ำไม่ดี  สภาพพื้นที่ส่วนใหญ่เป็นป่าชายเลน และที่รกร้างว่างเปล่า การใช้ประโยชน์ทางด้านกสิกรรมมีน้อย

โดยทั่วไปการปลูกพืชในดินเค็มให้ได้ผลนั้น  การจัดการน้ำนับเป็นเรื่องสำคัญที่สุด  วิธีการให้น้ำแก่พืชที่เหมาะสมจะช่วยแก้ปัญหาการปลูกพืชในดินเค็มได้เป็นอย่างดี  โดยเฉพาะอย่างยิ่งวิธีการให้น้ำที่สามารถควบคุมปริมาณน้ำได้เป็นอย่างดี  และยังสามารถควบคุมไม่ให้ความเค็มในดินเป็นอันตรายต่อพืชได้อีกด้วย  หลักการของการให้น้ำแก่พืชที่ปลูกในดินเค็มคือ  … Read More

เทคนิคการขยายพันธุ์ไม้ดอกไม้ประดับ

รศ.สุนทร  ปุณโณทก

บทบรรยาย  เนื่องในการอบรมไม้ดอกไม้ประดับ หลักสูตรพิเศษ แก่ประชาชน “งานมหกรรมไม้ดอกไม้ประดับ” ณ เซ็นทรัลพลาซา ลาดพร้าว เมื่อวันที่ 15  สิงหาคม  2527  เวลา 13.00 – 18.00 น.

งานเพาะปลูกพืชต่าง ๆ ไม่ว่าจะเป็นพืชไร่ พืชสวน หรือการป่าไม้ก็ตาม  สิ่งหนึ่งที่นับเป็นหัวใจของการเพาะปลูก  ซึ่งผู้ประพฤติปฏิบัติต้องมีความรู้ความเข้าใจ  มิเพียงแต่รู้จดรู้จำเท่านั้น  ยังต้องรู้แจ้งรู้จริง นั่นคือ “งานขยายพันธุ์พืช” ถ้ารู้หลักการขยายพันธุ์เป็นอย่างดีแล้ว  ความสำเร็จในอาชีพด้านการเพาะปลูกจะมีมากขึ้น

มนุษย์เรียนรู้การขยายพันธ์พืชมาช้านาน  ด้วยอาศัยการสังเกตพินิจพิเคราะห์อย่างให้ความสนใจ  สันนิษฐานว่าเดิมทีคงเก็บผลไม้ในป่าบริโภค  เมื่อเห็นว่าอร่อยไม่เป็นพิษเป็นภัย  จึงเก็บไปฝากลูกฝากเมียที่บ้าน  เมื่อกินเนื้อผลไม้หมดแล้ว  เมล็ดที่เหลือก็โยนทิ้งรอบบริเวณบ้านนั่นเอง  … Read More

กุหลาบ(ต่อจากฉบับที่แล้ว)

การคลุมดิน

เนื่องจากกุหลาบต้องการความชื้นสูง  และอากาศในดินดี  เพื่อที่จะช่วยรักษาความชื้นและความโปร่งของดินในแปลง  ให้เป็นไปตามต้องการของกุหลาบ  จำเป็นอย่างยิ่งที่จะต้องหาวัสดุที่หาง่าย  ราคาถูก หรือไม่จำเป็นต้องซื้อหาเช่น  หญ้าแห้ง  ฟาง  เปลือกถั่วลิสง  ซังข้าวโพด  ชานอ้อย  ขุยมะพร้าว  หรือแกลบดินอย่างใดอย่างหนึ่ง  มาคลุกดินในแปลงรอบ ๆต้นกุหลาบ  หนาประมาณ 2-3 นิ้ว

ข้อควรระวัง ในการใช้วัสดุคลุมดินที่ยังไม่สลายตัว  จะทำให้เกิดปัญหาการขาดอ๊อกซิเจนเกิดขึ้นกับกุหลาบได้  ดังนั้นจึงควรเติมปุ๋ยที่ให้ธาตุไนโตรเจนเช่น แอมโมเนียมซัลเฟตหรือ ยูเรียลงไปด้วยทุกครั้งที่คลุมดินเพื่อป้องกันไว้ก่อน  ไม่ควรเติมในปริมาณที่มากเกินไป  ถ้าเป็นไปได้ก่อนคลุมดินควรหาทางทำให้วัสดุที่คลุมชื้นหรือเปียกเสียก่อน  มิฉะนั้นแล้วจะเป็นปัญหาเรื่องความชื้น  เพราะวัสดุที่ใช้คลุมเปียกน้ำได้ยาก  ถ้าไม่ทำให้ชื้นก่อนจะต้องรดน้ำในระยะแรกบ่อย ๆ และหลาย ๆ ครั้ง  มิฉะนั้นจะเกิดปัญหาการขาดน้ำตามมา  กุหลาบอาจจะเหี่ยวเฉาได้

นอกจากวัสดุคลุมดินจะช่วยรักษาความชุ่มชื้น และการถ่ายเทอากาศในดินแล้ว  … Read More

โดยทั่วไปแล้วเรามักจะสรรหากุหลาบที่จะนำมาใช้เป็นต้นตอ  โดยคัดเลือกจากพันธุ์กุหลาบป่าที่มีระบบรากดี  ทรงพุ่มแข็งแรง  ทนหนาว ทนร้อน มีอายุอยู่ได้นาน ต้านทานโรค  เช่น.-

1.  โรซ่า มัลติฟลอร่า (Rosa multiflora) มีถิ่นกำเนิดในญี่ปุ่น  มีระบบรากดี ทรงพุ่มแข็งแรง ช่อดอกใหญ่ อายุยืน ทนหนาว ทนร้อน ทนต่อโรคใบจุด (black spot) แต่ไม่ทนต่อโรคราขาว (powdery mildew) และโรคเหี่ยว(verticillium wilt) มีข้อสั้น

อีกประการหนึ่งคือ กุหลาบต้นนี้ดูดธาตุโบรอนและคลอรีน สะสมไว้ในใบมากกว่ากุหลาบชนิดอื่น ๆ จึงเป็นผลให้พันธุ์ดีเกิดอาการไหม้ตามขอบใบในฤดูร้อน

 

2. โรซ่า อินดิค่า (Rosa indica) … Read More

การต่อกิ่ง (grafting)

การขยายพันธุ์ด้วยวิธีนี้  นิยมทำกับกุหลาบที่ปลูกในกระถาง  ไม่นิยมทั่วไป  เพราะเสียเวลาและไม่มีความแน่อน  อีกทั้งต้องใช้ฝีมือพอสมควร

การติดตา (budding)

การขยายพันธุ์ด้วยวิธีนี้  ดูเหมือนว่าจะเป็นที่นิยมมากที่สุด  ทั้งนี้เพราะสามารถขยายพันธุ์ดีได้เร็วกว่า คนที่มีความชำนาญในการติดตา  จะสามารถทำการติดตาได้มากกว่า 1,000 ต้นต่อวัน ต่อสองคน อีกทั้งยังสามารถคัดเลือกต้นตอทีเหมาะสมกับสภาพดินฟ้าอากาศในแต่ละท้องถิ่น  และแต่ละพันธุ์ของกุหลาบพันธุ์ดีที่จะนำมาติด

นอกจากนี้  ถ้าตาพันธุ์ดีที่นำมาติดสามารถเข้ากันได้ดีกับต้นตอ  จะช่วยส่งเสริมความดีเด่นในลักษณะต่าง ๆ ของกุหลาบพันธุ์ดีที่นำมาติดด้วย  ยิ่งไปกว่านั้นกุหลาบที่ใช้เป็นต้นตอส่วนมากจะมีระบบรากที่แข็งแรงกว่ากุหลาบพันธุ์ดี  ทำให้การปลูกกุหลาบแต่ละครั้งมีอายุให้ผลยาวนานและผลผลิตสูงกว่าการปลูกกุหลาบจากการตอนกิ่ง  หรือการตัดชำ

… Read More

การตัดหน่อขาว ถ้าต้องการตัดเป็นหน่อขาว  ส่งโรงงานอุตสาหกรรม  ก็เลือกหน่อที่โผล่พ้นดินขึ้นมายาวประมาณเซนติเมตร คุ้ยดินรอบๆหน่อออก แล้วใช้มีดคม ๆ ตัดตรงโคนหน่อ  ระวังอย่าให้กระทบกระเทือนถึงหน่ออื่นที่กำลังแทงขึ้นมา  หลังจากตัดหน่อแล้วต้องพูนดินกลบโคนไว้ให้เรียบร้อยตามเดิม

สำหรับหน่อไม้ฝรั่งชนิดขาวที่ผู้รับซื้อนำไปบรรจุกระป๋อง  จะให้ราคาตามขนาดหรือเกรดของหน่อ  ขนาดของหน่อไม้ฝรั่งบรรจุกระป๋อง สำนักงานมาตรฐานผลิตภัณฑ์อุตสาหกรรม กระทรวงอุตสาหกรรมได้ประกาศการแบ่งขนาดไว้แล้ว  โดยแบ่งขนาดตามเส้นผ่าศูนย์กลางของหน่อ  หมายถึง ความกว้างที่วัดได้จากส่วนที่โตที่สุดของหน่อ  วัดให้ตั้งฉากกับความยาวของหน่อไม้ฝรั่ง

การเก็บหน่อเขียว หน่อเขียวเป็นหน่อชนิดที่ใช้บริโภคสด  ถ้าเก็บหน่อเขียวต้องปล่อยให้หน่ออ่อนแทงหน่อพ้นดินขึ้นมาเสียก่อน  หน่อจะมีสีเขียว  เพราะถูกแสงแดดจนกระทั่งมีความสูงประมาณ 20-24 เซนติเมตรจากระดับดิน  ก็ทำการเก็บคุ้ยดินโคนหน่อออก ให้มีดคม ๆ ตัดชิดโคน  ระวังอย่าให้กระทบกระเทือนหน่อที่กำลังแทงขึ้นมา  ตัดแล้วพูนดินกลบโคนให้เรียบร้อย  สำหรับหน่อเขียวที่มีขนาดเล็กกว่า 0.5 มิลลิเมตร  พ่อค้าจะไม่รับซื้อ  ควรตัดออกไว้รับประทานเอง

หน่ออ่อนที่ตัดได้ในปีแรกส่วนใหญ่จะเป็นขนาดเล็ก  ในปีถัดไปจึงจะให้หน่อที่มีขนาดโตขึ้น  … Read More

• การเก็บเกี่ยว หลังจากย้ายกล้าไปปลูก  ในแปลงปลูกประมาณ 7-10 เดือน  ถ้าต้นสมบูรณ์ดีก็เริ่มเก็บหน่อได้  ซึ่งการเก็บหน่อทำได้ 2 วิธี คือ

–           การเก็บหน่อขาว

–           การเก็บหน่อเขียว

เกษตรกรจะเลือกเก็บหน่อชนิดไหน ย่อมสุดแล้วแต่การตัดสินใจของผู้ปลูกเอง  ว่าจะเก็บขายเป็นหน่อขาวหรือหน่อเขียว หน่อขาวนั้น พ่อค้าผู้รับซื้อจะนำไปบรรจุกระป๋อง  ถ้าเป็นหน่อเขียวก็เป็นหน่อชนิดที่พ่อค้าจำหน่ายแก่ผู้นำไปบริโภคสด  ราคาก็แตกต่างกัน  แต่โดยปกติราคาหน่อขาวจะแพงกว่าหน่อเขียวเล็กน้อย  เพราะการเก็บหน่อชนิดขาวต้องใช้แรงงานเพิ่มขึ้น  ในเรื่องการพูนดินกลบโคนและการขุดหน่อ

ก่อนจะเริ่มเก็บหน่ออ่อนประมาณ 1 สัปดาห์ ต้องตัดหรือถอนต้นหน่อไม้ฝรั่งที่แก่ทิ้งเสียบ้าง  ถ้าใช้วิธีตัดต้นต้องตัดให้ชิดดิน  เหลือต้นที่สมบูรณ์ไว้เลี้ยงกอประมาณ 3-4 ต้นเท่านั้น และใส่ปุ๋ยคอกร่วมกับปุ๋ยเคมีตามวิธีการใส่ปุ๋ยดังกล่าวแล้วข้างต้น  ทั้งนี้เพื่อให้ต้นหน่อไม้ฝรั่งได้รับอาหารสมบูรณ์เต็มที่ แล้วพูนดินกลบโคนในปีแรกของการเก็บหน่อควรพูนดินสูงประมาณ 10-12 เซนติเมตร ไม่ควรสูงเกิน 15 เซนติเมตร  … Read More