เกษตรอินทรีย์

ชมรมศิษย์เก่าบูรณชนบทและเพื่อน

ระบบการปลูกพืช มีส่วนสำคัญมาก ในการอนุรักษ์รักษาหน้าดินและน้ำ โดยเฉพาะประเทศที่อยู่ในเขตร้อนและฝนตกชุกอย่างประเทศไทย มีการย่อยสลายของอินทรียสารมาก และมีการกัดเซาะชะล้างของน้ำฝนสูง พบว่า การปลูกพืชแบบเปิดหน้าดินมีการไถพรวนและปลูกพืชเป็นแถวเป็นแนวและใส่ปุ๋ยเคมีต่าง ๆ ทำให้คุณสมบัติทางกายภาพและเคมีของดินเสียหายมาก ดินจะมีการเป็นกรดสูงและพังทลายได้ง่าย การปลูกพืชเพื่อรักษาหน้าดินและสงวนน้ำ สามารถทำได้ คือ

1.  ลดการไถพรวนดินและการปลูกพืชคลุมดิน (Mulching)

ลดการไถพรวนดินอย่างละเอียดโดยเครื่องจักร เพราะจะทำให้เกิดแผ่นแข็งบนผิวหน้าดิน เมื่อมีฝนตกลงมาและมีน้ำขังเป็นอุปสรรคในการงอกของพืช และยังทำให้เกิดชั้นดินดานในดินชั้นล่าง ซึ่งทำให้รากพืชไม่สามารถชอนไชหาอาหารไปยังดินชั้นล่างได้

การทำให้ดินร่วนซุย จะใช้การปลูกพืชคลุมดินตลอดปี เช่น ปลูกพืชหัว เช่น มันเทศคลุมดิน รากมันเทศ (หัว) จะชอนไชลงไปในดิน ใบมันเทศก็จะคลุมดิน หรือปลูกผักประเภทหัว เช่น หัวไชเท้าก่อนปลูกผักชนิดอื่น เป็นต้น

2.  การปลูกพืชแซม… Read More

กาสะลอง

บริษัท ส่งเสริมสุขภาพแผนไทย จำกัด

ปัจจุบันนี้โรคภัยไข้เจ็บล้วนเกิดได้ง่ายดายมาก เจ็บป่วยนิด ๆ หน่อย ๆ ก็ล้วนแต่ต้องไปหาหมอพึ่งพาหมอ คุณหมดก็จะจ่ายแต่ยามาให้ทาน ซึ่งเราเองต้องเสียเงินในการรักษาพยาบาลต่อปีไม่ใช่น้อยเลยทีเดียว ถ้าเราจะเปลี่ยนระบบคิดจากการต้องไปหาหมอทุกครั้งที่เจ็บป่วยหรือไปซื้อยาตามร้านหมอตี๋มาทานเองมาเป็นการใช้สมุนไพรแทน โดยเฉพาะสมุนไพรที่เราใช้เป็นประจำอยู่แล้วในครัว เพื่อการปรุงอาหารนั้นน่าจะเป็นวิธีการที่สร้างทางเลือกให้คุณกว่าเดิมหรือไม่ น่าจะประหยัดค่าใช้จ่ายในการรักษาพยาบาลของคุณหรือไม่ สมุนไพรเหล่านี้สามารถรักษาและบรรเทาอาการเจ็บป่วยนั้นได้ การใช้สมุนไพรในครัวนอกจากจะช่วยประหวัดค่ารักษาพยาบาลในบ้านแล้ว ยังเป็นการปลูกฝังให้สมาชิกในบ้านรู้จักประโยชน์ของพืชสมุนไพรใกล้ตัวอีกด้วย ในคอลัมน์นี้ผู้เขียนขอกล่าวถึงสมุนไพรที่ช่วยรักษาอาการป่วยโดยทั่วไป

ตะไคร้ : ไล่ลม-แก้จุกเสียด

เริ่มต้นด้วยพระเอก เครื่องต้มยำ ตะไคร้ เป็นพืชล้มลุก หากคุณรู้สึกว่าปวดท้อง เนื่องจากท้องอืด ทานอาหารแล้วไม่ย่อย แน่นจุก เสียดท้อง ลองนำตะไคร้ ต้นสด ๆ ในครัวหรือ สวนหลังบ้านมาประมาณสัก 2 ต้น (ประมาณ … Read More

มันแกว

ชื่อวงศ์ PAPILONACEAE

ชื่อวิทยาศาสตร์ Lachyrrhizus erosus Urb.

มันแกวเป็นไม้เลื้อย ลักษณะเป็นใบรวม ประกอบด้วยใบย่อย 3 ใบ ดอกมีสีขาวอมฟ้าอ่อน ๆ รูปร่างดอกคล้ายดอกบัว ผลเป็นฝักแบน มีขนปกคลุม ในฝักหนึ่ง ๆ จะมีเมล็ดอยู่ 8-10 เมล็ด รากมันแกวเป็นหัวขนาดใหญ่ กลม และแบน

ประสิทธิภาพ

ในเมล็ดแก่ของมันแกวนั้นจะมีสารที่เป็นพิษต่อแมลงคือสาร Pachyrrhrgin ซึ่งเป็นพิษทางสัมผัสและทางกระเพาะอาหาร มีประสิทธิภาพในการฆ่าแมลงและออกฤทธิ์ต่อต้านการดูดกินอาหารของแมลงเป้าหมาย ได้แก่ เพลี้ยอ่อน หนอนกระทู้ หนอนกะหล่ำ หนอนใยผัก ด้วงหมัดกระโดด มวนเขียว หนอนผีเสื้อทั่วไปและแมลงวัน

การใช้ประโยชน์

1.  … Read More

แตงกวา(Cucumber)

แตงกวาเป็นพืชผักล้มลุกตระกูลเดียวกับแตงโม บวบและฟักทองเป็นพืชปีเดียว มีลำต้นเป็นเถาเลื้อย ยาว 2-3 เมตร มีมือจับช่วยพยุงต้น แตงกวาปลูกได้ในดินเกือบทุกชนิด แต่ชอบดินร่วนปนทราย มีการระบายน้ำดี ปลูกได้ตลอดทั้งปี พันธุ์ที่ปลูกในเมืองไทยส่วนใหญ่เป็นพันธุ์พื้นเมือง

การเตรียมดิน

ขุดดินลึก 20 ซม. หรือ 1 หน้าจอบ ตากแดดไว้ 7 วัน สับดินให้ละเอียด ใส่ปุ๋ยหมักหรือปุ๋ยคอกคลุกเคล้าให้เข้ากัน รดน้ำให้ชุ่ม ทิ้งไว้ 3-5 วัน

วิธีการปลูก

การปลูกแตงกวาสามารถปลูกได้โดยไม่ทำค้าง คือ ปล่อยให้แตงกวาเลื้อยไปตามผิวดิน ซึ่งจะใช้พื้นที่มาก ดังนั้นสำหรับคนที่มีพื้นที่จำกัด จึงควรปลูกแบบทำค้างให้แตงกวาเลื้อย โดยมีระยะห่างระหว่างต้น 50 ซม. … Read More

แครอท(Carrot)

แครอทเป็นผักที่ใช้ส่วนหัวในการบริโภค มีลักษณะก้านใบยาวมาก ใบเล็กฝอย ส่วนหัวมีเนื้อมากอุดมไปด้วยสิ่งที่มีประโยชน์ต่อร่างกาย เป็นผักที่ใช้ในการตกแต่งอาหารให้มีสีสันสวยงาม รสชาติอร่อย เป็นพืชผักเขตอบอุ่นหรือ เมืองหนาว ผักแครอทเป็นผักที่ชอบดินที่มีความอุดมสมบูรณ์และมีชั้นหน้าดินลึกความชุ่มชื้นไม่ต้องสูงนัก เพราะถ้าความชุ่มชื้นมาก แม้ว่าจะทำให้อวบใหญ่ แต่จะทำให้ รสชาติและสีสันของหัวแครอทไม่สดใสดีเท่าที่ควร

การเตรียมดิน

ปรับแต่งหรือขุดดิน ลึก 40-50 ซม. หรือ 2 หน้าจอบยกเป็นแปลงกว้าง 1 เมตร ยาว 5-6 เมตร ใช้ปุ๋ยคอกหรือปุ๋ยหมัก และขี้เถ้าขาวแกลบเผา หรือขี้เถ้าจากเตาถ่านเป็นปุ๋ยรองพื้น คลุกเคล้าผสมกับดินในแปลงใช้ในอัตราส่วนตามจำนวนของปริมาณปุ๋ยหมัก ปุ๋ยคอกที่มีหรือให้เหมาะสมใส่ประมาณ 3-4 กก./ตารางเมตร

วิธีการปลูก

การเพาะกล้า  ใช้เมล็ดพันธุ์โรยในแปลงเพาะกล้าที่เตรียมไว้ โรยปุ๋ยหมักทับ หนาประมาณ … Read More

หอมแบ่ง(Multiply Onion)

หอมแบ่งจะมีลักษณะคล้ายหอมแดง เพียงแต่หัวจะไม่ขยายใหญ่ เป็นผักที่มีอายุ 2ปี แต่ปลูกเป็นผักอายุปีเดียว ชอบอากาศชุ่มชื้น อุณหภูมิที่เหมาะสมประมาณ 13-24 องศาเซลเซียส ต้องการแสงแดดตลอดวัน ขึ้นดีในดินทุกชนิด แต่ชอบดินร่วน อายุประมาณ 40-50 วัน พันธุ์ที่นิยมปลูกเป็นพันธุ์ของไต้หวัน เนื่องจากให้ผลผลิตและแตกกอดี

หอมแบ่ง ยังนิยมปลูกเป็นพืชสมุนไพรไล่แมลงปลูกร่วมกับพืชผักชนิดอื่น ๆ ด้วย

การเตรียมดิน

ขุดแปลงพลิกหน้าดินตากแดดไว้ 7 วัน ขนาดแปลง 1×4 เมตร ขุดลึกประมาณ 1 หน้าจอบหรือ 20 ซม. ใส่เศษจากพืชต่าง ๆ ประมาณ 12 … Read More

ผักกาดเขียวกวางตุ้ง (Green Kuang Futsoi)

กวางตุ้งหรือผักกาดเขียวกวางตุ้ง เป็นพืชที่มีอายุปีเดียว สามารถปลูกได้ตลอดปี ช่วงที่เหมาะสมคือ ช่วงหน้าหนาว หรือปลายฤดูฝน อุณหภูมิที่เหมาะสมในช่วง 20-25 องศาเซลเซียส เป็นพืชอายุสั้นประมาณ 35-45 วัน เป็นผักที่ต้องการ ความชื้นสูงสม่ำเสมอ แต่ต้องการแสงแดดตลอดทั้งวัน

การเตรียมดิน

ขุดแปลง พลิกหน้าดินตากแดดไว้ 7 วัน ขนาดแปลง 1×4 เมตร ขุดดินลึกประมาณ 1 หน้าจอบหรือราว 20 ซมง ใส่ปุ๋ยหมักหรือปุ๋ยคอก 2 กก.ต่อพื้นที่ 1 ตารางเมตร คลุกเคล้าดินให้เข้ากัน รดน้ำให้ชุ่ม ทิ้งไว้ … Read More

ผักบุ้งจีน(Water Convolvulus)

ผักบุ้งเป็นผักที่ปลูกได้ง่าย เจริญเติบโตรวดเร็ว ขึ้นได้ดีในดินทุกชนิด ชอบดินชื้นแฉะ แต่ต้องได้รับแสงแดดอย่างเต็มที่ทั้งวันจึงจะดี เป็นผักที่มีอายุหลายปี และปลูกได้ตลอดปี ระยะเวลาตั้งแต่หว่านจนถึงเก็บเกี่ยวประมาณ 25-30 วัน พันธ์ที่นิยมปลูกในประเทศไทยคือ พันธุ์พิจิตร

การเตรียมดิน

ขุดแปลงพลิกหน้าดิน ตากแดดไว้ 7 วัน ขนาดแปลง 1×4 เมตร ขุดลึก 20 ซม. หรือ 1 หน้าจอบ ย่อยดินให้ร่วนซุย หากดินที่ปลูกเป็นดินเหนียว ให้ใส่เศษซากที่มีขนาดใหญ่ เศษใบไม้ผุ เพื่อให้ดินโปร่ง ระบายน้ำดี หากดินเป็นดินปนทราย ให้ใส่แกลบดำ เพื่อให้ดินอุ้มน้ำได้ดีขึ้น นอกจากนี้ควรใส่ปุ๋ยหมักหรือปุ๋ยคอกในอัตรา 1 … Read More

ผักชี(Coriander)

ผักชีเป็นพืชสมุนไพรล้มลุก มีคุณสมบัติช่วยขับลมในลำไส้ แก้ท้องอืดท้องเฟ้อ คลื่นเหียนอาเจียน เป็นต้น ผักชีมีอยู่หลายชนิด เช่น ผักชีล้อม ผักชีลาว ผักชีฝรั้ง และผักชีลาหรือที่เรียกสั้น ๆ ว่าผักชี ปลูกได้ในดินทุกชนิด แต่ชอบดินร่วนที่มีการระบายน้ำดี มีความชื้นพอควร ชอบแสงกึ่งร่มกึ่งแดด สามารถปลูกใต้ต้นไม้อื่นได้ พันธุ์ที่นิยมคือ พันธุ์พื้นเมือง พันธุ์สิงคโปร์ พันธุ์สิงคโปร์เมล็ดดำหรือพันธุ์ใต้หวัน และพันธุ์แอฟริกา

การเตรียมดิน

ขุดแปลงพลิกหน้าดิน ตากแดดไว้ 7 วัน ขนาดแปลงยาว 1×4 เมตร ลึก 20 ซม. หรือ 1 หน้าจอบ ย่อยดินให้ร่วนซุย … Read More

ขึ้นฉ่าย (Celery)

ขึ้นฉ่ายเป็นพืชผักล้มลุกที่มีกลิ่นหอมตลอดทั้งต้น ขึ้นฉ่ายที่ปลูกในเมืองไทยมี 2 พันธุ์คือ พันธุ์จีน มีก้านใบขนาดเล็ก และพันธุ์ฝรั่ง มีก้านใบอ้วนหนา ขึ้นฉ่ายเป็นผักที่ชอบแสงและแบบกึ่งร่มกึ่งแดด ชอบขึ้นในดินร่วนปนทราย ช่วงที่เหมาะในการปลูกขึ้นฉ่ายคือ ปลายฤดูฝน ต้นฤดูหนาว

การเตรียมดิน

ขุดดินลึก 20 ซม.หรือ 1 หน้าจอบตากดินไว้ 7 วัน ทำแปลงขนาด 1×4 เมตร ย่อยดินให้ละเอียดผสมปุ๋ยหมักหรือปุ๋ยคอก 2 กิโลกรัมต่อ 1 ตารางเมตร ทำแปลงให้เรียบร้อย รดน้ำให้ชุ่มทิ้งไว้ 3-5 วัน

วิธีการปลูก

การปลูกขึ้นฉ่ายสามารถทำได้ทั้งวิธีเพาะกล้าแล้วย้ายปลูกหรือหว่านเมล็ดลงแปลงปลูกเลย การหว่านเมล็ดลงแปลงเพาะกล้า หรือแปลงปลูกให้เอาเมล็ดพันธุ์ขึ้นแย คลุกกับทรายในอัตรา … Read More